In 2012 verscheen er een boek van mijn hand over de ondergang van de Titanic honderd jaar eerder. Zie hier elders op mijn site meer informatie over dit boek.

Het boek bevat niet alleen een verslag van de geschiedenis van de Titanic: van de bouw tot haar ondergang, maar het bevat ook een aantal portretten van mensen die aan boord waren tijdens het zinken van het schip, waaronder de ‘usual suspects’, zoals de kapitein, de stuurman, de reder, de uitkijk, the unsinkable Molly Brown, de marconist en de mensen van het scheepsorkest – and the band played on.

Maar ook bevat het boek portretten van een aantal opmerkelijke maar wat minder bekende mensen die zich aan boord van de Titanic bevonden, zoals de vrouw die twee keer met de Titanic zonk, de wacht op het achterdek die men vergat te waarschuwen, de man die de ramp had voorspeld maar desondanks aan boord ging, de man die na zijn dood briefkaarten bleef sturen, de Japanner die oneervol niet was verdronken en een ontvoerd kind dat zich aan boord van de Titanic bevond.

Wie hier meer over wil weten; het boek is nog steeds te koop, onder andere bij Bol.com en via de site van de uitgever.  Ook kan je sinds dit jaar het boek kopen als luisterboek. Hoef je niet eens het boek zelf te lezen maar wordt het boek je voorgelezen.  Wij van WC-Eend kunnen dit boek beslist aanraden!

Nu staat er in het boek uiteraard niet van iedereen die aan boord was van de Titanic een portret. Met 2223 mensen aan boord zou het anders een beetje dik boek zijn geworden.

Tot de mensen die geen plekje in het boek kregen, behoort ook Frank Winnold Prentice, een op dat moment 23-jarig bemanningslid, die  werkzaam was in het voorraadmagazijn van het schip.

Ik – de Titanic-expert  – had geen idee van zijn wederwaardigheden op de Titanic totdat ik van de week op twitter een interview met hem zag dat de BBC in 1979 met hem – hij was op dat moment 90 jaar oud  – had gehouden. Hij gaf daarin een fascinerend persoonlijk verslag van de ondergang van de Titanic.

Had ik op het moment van het schrijven van het boek dit interview gekend, dan had ik beslist een portret van hem met de tekst van zijn ooggetuigenverslag in het boek opgenomen. ‘Met de kennis van nu’ zou onze minister-president zeggen, had ik dat moeten doen. Daarom krijgt u het hier alsnog.

Ik heb het interview voor u uitgeschreven en zo goed mogelijk voor u vertaald. Zie hieronder: (het is grotendeels een monoloog). Als u het boek heeft gekocht, print het uit en stop het in het boek! Als u het boek niet heeft gekocht, koop het alsnog, print het interview vervolgens ook uit en stop het er in. Frank Prentice begint zijn verhaal met het moment van de botsing:

“Er was geen impact als zodanig. Het was net alsof een auto remde en dat was het. Ze stopte. We hadden een patrijspoort open staan. Ik keek naar buiten en de lucht was helder, sterren schenen. De zee was doodstil en ik snapte het niet, kon het niet begrijpen. Dus ik liep de kajuit uit en dacht, laat ik naar voren gaan. Ik ging naar het kuildek aan stuurboordzijde en zag ijs op het kuildek.

Geen teken van een ijsberg, want die was ons natuurlijk al gepasseerd. De lichten van de patrijspoorten schenen op het water. Er was boven de waterlijn geen schade te zien. Wat er was gebeurd, was dat we over de ijsberg waren gegleden. En hoewel het schip met de dubbele bodem onzinkbaar zou zijn, had de ijsberg haar aan stuurboordzijde, van voren naar de machinekamer toe, stuk gesneden, dwars door haar twee wanden heen.

We kregen orders om de reddingsboten te laten zakken met natuurlijk de order, dezelfde oude order, vrouwen en kinderen eerst. We zwaaiden de reddingsboten uit en vulden ze geleidelijk. De eerste boten waren die aan bakboordzijde. De eerste boten hadden niet veel passagiers aan boord. De mensen waren bang om naar beneden te gaan. Er was een hoogteverschil van het dek ten opzichte van het water van zo’n 20 meter. En ze dachten niet dat het schip zou zinken. Een paar van de eerste boten aan bakboordzijde voeren maar half gevuld weg. Weet dat we 16 reddingsboten hadden en ze hadden elk plek voor 50 mensen. Als ze helemaal gevuld waren, hadden we er 800  kunnen redden, terwijl we er maar 500 hebben gered. Je kunt je dus voorstellen dat er veel zitplaatsen in de eerste reddingsboten niet bezet waren.

Daarna kreeg ik orders om met een aantal mannen naar de voorraadruimte te gaan en daar alle biscuitkoekjes te halen die we konden vinden. Toen we weer op het bootdek kwamen, konden we niet meer in de buurt van de reddingsboten komen. Sommige mannen probeerden om in de boten te klauteren. Ze werden teruggeduwd. Tegen die tijd helden we heel erg over naar bakboord en konden we de stuurboordboten niet naar beneden krijgen.

Voordat ik mijn reddingsvest om deed, ontmoette ik een jong stel. Ik weet haar naam niet meer – BBC interviewer: “Clark” – “Ja, het was mevrouw Clark. Ze hadden hun huwelijksreis in Frankrijk doorgebracht en we hadden ze opgehaald in Cherbourg. Ze had een probleem met haar reddingsvest. Dus heb ik haar geholpen en zei dat ze in een reddingsboot moest stappen. Er was er nog één aan bakboordzijde. Maar ze zei: “Nee! Ik wil er niet naartoe, ik wil mijn man niet verlaten.” Dus zei ik: ‘Het is gewoon een voorzorgsmaatregel, je stapt in, je man volgt later.’ En ik bracht haar weg en dat was dat. Ik pakte daarna mijn eigen reddingsvest en deed die om.

Toen kwamen de derdeklasse-passagiers boven, 700 en ze zwermden over de dekken uit. De dekken raakten vol en ik dacht, ik heb alles gedaan wat ik kan doen. Ik heb geholpen voor zover ik kan, nu ga ik naar boven om uit het gedrang te komen. Ik ging naar het achterdek. Toen zakte het schip snel. Opeens verhief ze zich omhoog en hoorde je alles door haar heen knallen. Alles wat los zat, viel omlaag.

En toen ging ze omlaag en leek daarna weer omhoog te komen, dus ik dacht ‘nu ga ik weg’. Ik hing aan een reling, we hadden twee relingen, aan stuurboord en aan bakboord. We zeiden tegen elkaar ‘blijf uit de buurt van de schroefbladen’. Ik hing aan een van de relingen en ik kwam steeds hoger in de lucht en toen dacht ik ‘oke’, nu ga ik.’ En ik viel omlaag. Ik had een reddingsvest om en ik raakte het water met een geweldige klap, gelukkig raakte ik niets toen ik in het water terecht kwam. Overal lagen lichamen.

Toen keek ik omhoog naar de Titanic, de propellers waren helemaal uit het water, het roer was ook boven water en ik kon de bodem van het schip zien. Toen gleed ze geleidelijk omlaag en dat was het. Dat was het laatste van de Titanic.

Ik wilde niet dood, maar ik zag niet veel kans om te overleven. Ik raakte stilaan bevroren, maar bij de gratie Gods kwam er een reddingsboot en ze trokken me naar binnen. Er lag een brandweerman dood op de bodem. Er lag ongeveer 20 centimeter water in deze boot. Er was nog een andere man aan boord gehesen die, zo leek het leek er op, er weer uit probeerde te komen. Ik weet niet wat er met hem aan de hand was. Ze bonden hem vast. Aan boord zaten vrouwen en kinderen. Ik ging op een bankje zitten en ik bleek naast mevrouw Clark te zitten! De vrouw die ik in een reddingsboot had gestopt en het eerste wat ze zei was: ‘Heb je mijn man gezien?’ Ik zei toen: ‘Nee, dat heb ik niet, maar ik verwacht dat het goed komt met hem’. Hoe dan ook, ik was zoals je je kunt voorstellen er behoorlijk slecht aan toe, bijna bevroren. Ze wikkelde me in haar mantel. Ze had een soort deken of jas om. Hoe dan ook, ik denk dat ze daarmee waarschijnlijk mijn leven heeft gered, ik weet het niet. Ik heb het hare gered, althans ik denk dat ik dat heb gedaan, en zij redde het mijne. Bij het eerste licht verscheen de Carpathia. De Carpathia was ongeveer 7.000 ton. Ze was vol geladen op weg naar de Middellandse Zee. Ze namen ons allemaal aan boord en namen ons mee naar New York en dat was dat.

BBC-Interviewer: “Ik geloof dat je nog een horloge hebt dat je droeg op het moment dat je te water ging? ‘
Prentice: Ja, ja! Ik kon in die tijd niets beters betalen. Kijk, hier is het.

BBC-Interviewer: “De wijzers staan op twintig over twee. Hoe laat was het toen je het water in ging denk je? ”

Prentice: “Ik denk twee uur. Het raakt bevroren, net zoals ik. Ik denk dat het nog ongeveer twintig minuten in het water heeft gelopen.”

BBC-Interviewer: “Vind je het vervelend om zoals vandaag over het incident te praten?”

Prentice: “Erover praten? Ik zal er vanavond weer over dromen. Heb dan weer een nachtmerrie. Je zou denken dat ik daar nu te oud voor ben, maar wees niet verbaasd dat als ik in bed lig, alles weer voorbij komt.”

Op de prachtige site van de Encyclopedia Titanica – ik heb die site toen ik mijn boek schreef vaak geraadpleegd –  staan portretten van alle mensen aan boord van de Titanic, dus ook van Frank Prentice, zie hier.  Hij was één van de acht (mannelijke) bemanningsleden die door reddingsboot nr. 4 – deze boot lag het dichts bij de  plek waar de Titanic was gezonken – aan boord werden genomen. Twee van hen stierven in de reddingboot aan de gevolgen van de kou , een derde overleed later aan boord van de Carpathia. De overige vijf uit zee opgeviste personen, waaronder Frank Prentice overleefden de ramp.

Na het zinken van de Titanic keerde hij terug naar Engeland en ging weer voor de White Star Line varen, onder andere op de Olympic, het zusterschip van de Titanic.  Hij trouwde in 1919, kreeg drie kinderen en stierf uiteindelijk in 1982 op 93-jarige leeftijd.

De Mrs. Clark in het verhaal is Virginia Estelle Clark. Zij was ten tijde van de ramp 26 jaar oud.

Ze was drie jaar eerder getrouwd met Walter Clark. Hun reis in 1912 naar Frankrijk was een uitgestelde huwelijksreis. Ze hadden ondertussen een op dat moment bijna -tweejarig jongetje dat niet mee was op de reis, maar dat in Amerika achter was gebleven bij de ouders van Walter Clark in Los Angeles. Walter Clark overleefde de ramp niet, zijn lichaam is nooit terug gevonden.

Een paar maanden na het zinken van de boot hertrouwde ze met een zekere John Tanner uit New York. Er ontstond  vervolgens een conflict met haar voormalige schoonouders die vonden dat zij emotioneel niet in staat was om te zorgen voor haar kind. Na een rechtszaak  kwamen de partijen over een om elk zes maanden per jaar voor het kind te zorgen. Het tweede huwelijk van Virginia hield niet stand. Omstreeks 1920 scheidde ze van Tanner om later, na een huwelijk met iemand anders, gevolgd door een scheiding,  opnieuw met hem te trouwen. In 1958 overleed ze op 73-jarige leeftijd. Voor haar portret op de site van de Encyclopedia Titanica, zie hier.