William Robey; 1889 – 1949; kocht voor $24 dollar honderd luchtpostzegels met een misdruk; Vandaag de dag zijn die postzegels ruim 100 miljoen waard.

William Robey; 1889 – 1949; kocht voor $24 dollar een velletje van 100  luchtpostzegels met een misdruk; verkocht het velletje een week later voor 15.000 dollar. Vandaag de dag zijn die postzegels ruim 100 miljoen waard.

jenny hoofd

William Robey 

In 1918 kost het versturen van een brief in Amerika drie cent. Het versturen van een brief per luchtpost, de nieuwe dienst waarmee de US Postal Service in mei van dat jaar begint, is echter aanmerkelijk duurder. Daarvoor geldt een tarief van 24 cent. De US Postal Service brengt hiervoor een speciale postzegel op de markt.

00 postzegel correct2

Op deze tweekleuren-postzegel is het vliegtuig, de ‘Curtiss JN-4HM’, ook wel de Jenny genoemd, te zien waarmee de eerste vluchten van de  nieuwe dienst werden uitgevoerd.

brief robey
De postzegel op een brief die een vriend van Robey (een zekere Ganser) hem stuurde op 15 mei 1918.De brief ging mee op de eerste vlucht van Philadelphia naar Washington, DC foto: Joe R. Kirker; afbeelding afkomstig van de site van www.invertedjenny.com

Technisch is het in 1918 lastig om een dergelijke postzegel te drukken. Het in twee kleuren drukken is een bewerkelijk proces. De luchtpostzegel is dan ook pas de tweede tweekleuren-postzegel die de US Postal Services uitgeeft. Eerst werden de rode delen gedrukt, vervolgens werd het papier opnieuw in een machine gelegd, waarna de blauwe delen konden worden gedrukt.

Hierbij gaat soms wel eens mis. De US Postal Services heeft dan ook een aantal mensen in dienst wiens taak het is om postzegels, voordat deze worden verzonden naar de postkantoren, op misdrukken te controleren. Ook hebben de loketambtenaren op de postkantoren de uitdrukkelijke opdracht om op misdrukken te letten. Toch komt het soms wel eens voor dat ondanks al deze maatregelen er een misdruk door heen glipt. Deze zijn  erg geliefd bij postzegelverzamelaars.

Tot deze postzegelliefhebbers behoort ook een zekere William T. Robey, een 29-jarige kantoorklerk van het effectenkantoor Hibbs and Company uit Washington.  Hij en zijn vrouw Caroline wonen samen met hun dochtertje in een bescheiden appartement in Washington DC. Tijdens zijn lunchpauze op 14 mei 1919  bezoekt hij een postkantoor op de New York Avenue in Washington om er de nieuwe luchtpostzegel te kopen die een dag eerder is verschenen.

00 postzegel kantoor

Het postkantoor in Washington in 1918 waar Robey de postzegels kocht. Foto Smithsonian National Postal Museum

De loketbediende legt een velletje van 100 zegels op de toonbank en vraagt hoeveel zegels Robey wil hebben. Robey kijkt naar de postzegels en zoals hij later in een interview zei: “mijn hart stond stil”. Het is een misdruk. Het vliegtuig staat op zijn kop. Dit geldt op voor alle alle honderd zegels op het vel.

00 postzegelDe omgekeerde Jenny.

Later zal blijken dat de loketbediende nog nooit van zijn leven een vliegtuig heeft gezien. Hij heeft dan ook niet door dat het vliegtuig op de postzegel ondersteboven staat afgebeeld en herkent er daardoor geen misdruk in. “A fellow asked for a sheet of airmails and I handed him one without looking at it. And anyway, how was I to know the thing was upside down? I never saw a plane before.” , aldus de beambte later. Robey aarzelt geen moment en koopt voor 24 dollar het hele velletje van 100 zegels. Voor hem overigens een behoorlijke uitgave.

Nadat hij afgerekend heeft en de postzegels heeft opgeborgen, vraagt hij aan de loketbediende of hij nog zo’n velletje heeft . Deze pakt daarop een ander vel, maar op dit vel staat het vliegtuig wel goed afgebeeld. Nee, ik bedoel zo’n vel zoals ik zo net heb gekocht, zegt Robey. Daarop krijgt de loketbediende argwaan en smijt het loket dicht. Robey vertrekt direct en loopt naar een ander postkantoor vlak in de buurt en informeert daar ook naar de luchtpostzegel. Ze hebben er alleen de goede zegels. Robey keert met zijn kostbare aankoop terug naar kantoor en vertelt zijn collega’s over zijn vondst.

Eén van zijn collega’s loopt daarop naar het postkantoor op de New York Avenue om te informeren of ze soms nog zo’n velletje zegels hebben met het vliegtuig ondersteboven, hij bedoelt zo’n velletje zoals zijn collega Robey hier net even eerder heeft gekocht. Hierdoor komt het postkantoor de naam van de koper van de foute zegels te weten en ze bellen direct naar zijn huis en naar zijn kantoor met het verzoek om de postzegels terug te komen brengen.

Ook wordt tussen vier en zes uur ’s middags de gehele landelijke verkoop van de luchtpostzegel stil gelegd. Eerst moeten de postkantoren alle zegels op misdrukken controleren. Uiteindelijk worden er nog zeven velletjes met omgekeerde Jenny’s ontdekt . Deze worden allemaal vernietigd. In totaal zijn er 2,1 miljoen postzegels gedrukt. De honderd zegels van Robey blijken de enige verkeerd gedrukte zegels die zijn verkocht en dat maakt het velletje van Robey zeldzaam en waardevol.

Robey weigert de zegels te retourneren en als het postkantoor daarop dreigdt dat ze dan de zegels wettelijk zulllen terug vorderen wordt Robey nerveus. Hij legt die nacht de zegels onder zijn matras en hij en zijn vrouw – Robey, zijn vrouw Caroline en hun dertien maanden oude dochter Louise wonen in een éénkamer-appartement – slapen er bovenop.

De volgende dag besluit Robey om de zegels zo snel mogelijk te verkopen. Hij benadert een postzegelhandelaar in Washington. Deze bekijkt de zegels en biedt 500 dollar voor het velletje. Een andere postzegelhandelaar biedt 2500 dollar en weer een derde biedt zelfs $10.000 voor de zegels. Robey besluit na enige aarzeling om ook dit laatste bod ter zijde te leggen. Hij legt per brief en telefonisch contact met enkele postzegelhandelaars in Philadephia en New York en reist in het weekend per trein naar New York.

brief

Brief van Robey aan een zekere Perry, een postzegelhandelaar. In de brief schrijft Robey: “Dear Sir, Did you receive my telegram. I have secured a sheet of 100 with inverted center, the only one in existence at this date. Are you interested.
Yours very truly
W. T. Robey

Ondertussen neemt Robey ook contact op met de Washington Post – waarschijnlijk om zijn zegels te promoten – en vertelt dat hij een velletje met omgekeerde Jenny’s heeft gekocht, dat hij een bod van 10.000 dollar hierop heeft afgewezen en dat hij nu naar New York wasis afgereisd. “In the meantime young Mrs. Robey is hoping that her husband’s lucky find will bring the top price.”

00 postzegel wp

Uiteindelijk zal Robey in New York een bod krijgen van 15.000 dollar en verkoopt hij de zegels op 21 mei aan een zekere Eugene Klein. Deze verkoopt de zegels nog dezelfde dag voor 20.000 dollar door aan Edward – “colonel Ned”-  Green. Dit is een zeer excentriek figuur, die een enorme rijkdom heeft geërfd van zijn moeder Hetty. Ik citeer even een stukje over’ Colonel Ned’ uit ‘The Day They Shook The Plum Tree’, een boek van Arthur H. Lewis over de familie Green.

Hetty’s will put her entire estate into the hands of Colonel Ned,’ a six-foot four-inch, three-hundred-pound, wildly eccentric, one-legged son who blithely tossed away $3,000,000 a year on yachts, coins, stamps, diamond-studded chastity belts, female teenage ‘wards,’ pornography, orchid culture, and Texas politics.”

00 postzegel auto

Links ‘Colonel Ned’ Edward H. R. Green in Dallas in 1899 in een auto die op gas werkte. (foto: Dallas Historical Society. www.dallashistory.org)

Dat Edward Green in zijn jeugd een been heeft verloren, heeft hij aan zijn moeder te danken. Hij breekt als kind een keer bij het spelen zijn been. Zijn superrijke moeder, die ook wel bekend stond als “the Witch of Wall Street”, probeert hem eerst in een gratis ziekenhuis voor armlastige mensen te laten opnemen. Ze wordt echter herkend en Edward wordt er geweigerd. Nadat zijn been in een ander ziekenhuis gezet is, besluit zijn moeder om hem niet daar te laten opnemen, maar – om geld uit te sparen – hem zelf thuis te verzorgen. Hij loopt daarbij een infectie op en zijn been moes worden afgezet. Over deze Hetty, zij was ooit de rijkste vrouw van Amerika, schrijft de eerder genoemde Arthur Lewis.

But it was whaling plus the shrewdness of Black Hawk Robinson that enabled his daughter Hetty, through forgery, perjury, penury, genius, ruthlessness, and physical stamina, to die in 1916 the richest and most detested woman in America and the mother of two children whose lives she had ruined. Since Hetty gave nothing to charity while she lived, nobody expected her to give anything to charity when she died. Nobody was disappointed..”

Colonel Ned besluitt om het grootste gedeelte van de postzegels te verkopen. Aristoteles zei ooit eens: “Het geheel is meer dan de som van de delen”, maar in dit geval beslist t Green dat het andersom toch beter is. De losse delen zijn meer waard dan het geheel. Hij laat het velletje splitsen in een blok van acht zegels, een aantal blokken van vier zegels, een aantal combinaties van twee zegels en verder allemaal losse zegels – dat scheuren zal overigens een zenuwachtig werkje zijn geweest.

00 postzegel 4 struks

Een velletje van vier met onderin zichtbaar het nummer van het vel.

Voordat hij de zegels laat scheuren, zet hij eerst achter op de zegels met een potlood een nummer (1 t/m 100), waardoor elke zegel een uniek nummer krijgt . (Hierdoor kunnen in de loop van de tijd de zegels individueel gevolgd worden.) Vervolgens biedt hij de zegels voor 250 dollar per stuk te koop aan met uitzondering van de negentien zegels die aan één kant niet getand zijn . Daar vraagt hij 175 dollar voor. Er is een grote vraag naar de zegeks en al snel verhoogt hij zijn prijzen. Zo vraagt hij in juli al 650 dollar per zegel. Dat een deel van de zegels aan één zijde niet getand is , komt doordat een deel van de zegels zo gedrukt is .

00 postzegel 100 stuksFoto afkomstig van Siegel/InvertedJenny.com; Hier een velletje van 100 “goede” zegels. Te zien is dat de bovenste rij van tien en de rechter kolom van tien zegels aan één zijde geen tandingen hebben. De zegel rechtsboven heeft daardoor zelfs aan twee zijden geen tandingen.

Green laat  ook één omgekeerde Jenny in een glazen medaillon voor zijn vrouw plaatsen.

locked

Het grootste deel van zijn zegels verkoopt hij uiteindelijk, maar een deel houdt hij voor zichzelf. Erg voorzichtig gaat hij met deze postzegels niet om. Nadat hij in 1936 overlijdt– hij laat  een vermogen van 44 miljoen dollar na  – wordt bij hem thuis in een enveloppe 19 omgekeerde Jenny’s aangetroffen die aan elkaar zitten gekleefd. Ze moeten los geweekt worden, waarbij ze hun gomlaag verliezen.

green
Green in zijn auto met naast hem zijn vrouw.

In de loop van de tijd stijgen de postzegels snel in waarde. Er worden steeds hogere prijzen betaald. In 2005 wordt een velletje van vier zegels voor 2,5 miljoen dollar verkocht en in 2016 wordt voor een losse omgekeerde Jenny, inclusief opslag, op een veiling 1,3 miljoen dollar betaald. Vandaag de dag zijn er nog 93 omgekeerde Jenny’s bekend. Een aantal verloren is gegaan. Ook zijn er er een aantal gestolen (veelal weer teruggevonden) en raakte een aantal exemplaren beschadigd. Zo valt één exemplaar onopgemerkt uit een postzegelalbum op de grond, waar het door de hulp in huis met de stofzuiger wordt opgezogen. (Het wordt daar na lang zoeken beschadigd aangetroffen.) Bij elkaar zijn de  zegels uit het velletje van Robey vandaag de dag na schatting samen zo’n 100 miljoen dollar waard

Overigens zijn van de Jenny-postzegels nog enkele andere misdrukken bekend. Hierbij staat het vliegtuig niet op de kop maar staat het vliegtuig niet in het midden van de postzegel . Deze misdrukken komen echter veel vaker voor en zijn lang niet zo veel waard als de omgekeerde Jenny. Zie hier enkele voorbeelden van een  zogenaamde “fast Jenny”, een “barely grounded Jenny” en “totally grounded Jenny”.

00 postzegel misdruk

Voor wat betreft de luchtpostdienst van de US Postal Service, binnen zes maanden wordt het tarief naar 16 cent verlaagd en worden er nieuwe zegels gedrukt. Eentje met een waarde van 16 cent en eentje met een waarde van zes cent, waar een speciale toeslagzegel van tien cent naast moet worden geplakt. De afbeelding op deze zegels is hetzelfde als de Jenny, maar wellicht wijs geworden door de eerdere ervaringen met de het drukken van de zegel van 24 cent in twee verschillende kleuren worden deze twee zegels in één kleur gedrukt.

00 postzegel 6 ct 00 postzegel 16 ct

In 1924 wordt de luchtpostdienst in heel Amerika ingevoerd. Het land wordt in drie zones ingedeeld. Een zone New York – Chicago, een zone Chicago –Cheyenne en een zone Cheyenne –  San Francisco. Binnen een zone kost het versturen van een brief per luchtpost acht cent. Stuur je een brief per luchtpost van New York naar San Francisco dan moet je dus 24 cent betalen. Er verschijnen nieuwe luchtpostzegels met de waarden van 8, 16 en 24 cent.

In 2013 doet de US Postal Service iets opmerkelijk. Ter gelegenheid van een grote postzegeltentoonstelling in Washington brengen ze de Jenny-postzegel opnieuw uit. Deze keer met een waarde van twee dollar en met het vliegtuig bewust op de kop.

00 postzegel nieuw

De zegels worden verkocht in een velletje van zes stuks, verpakt in een ondoorzichtig enveloppe. Om de verkoop te stimuleren laat de Us Post weten dat er tussen de zegels honderd velletjes van zes zegels zitten waarbij het vliegtuig wel rechtop  is afgebeeld. Een soort omgekeerde omgekeerde Jenny. Omdat je pas als je de enveloppe open maakte, kan zien wat voor een velletje je hebt gekocht, heeft iedereen evenveel kans op een dergelijke “misdruk”.

00 postzegel 2013

Een goed velletje met het vliegtuig op zijn kop en een fout velletje met het vliegtuig rechtop.

Hoewel de US Postal Service van te voren toestemming heeft gekregen voor deze actie, krijgt zij later van de overheid toch kritiek op deze stunt. Er wordt zo bewust schaarste gecreëerd en de verkoop is min of meer een verkapte loterij. Een aantal vinders van het velletje melden zich. In 2014 wordt een velletje met de omgekeerde omgekeerde Jenny op een veiling voor 50.000 dollar verkocht.

Ten slotte, voor wat betreft William Robey: hij en Arthur Green zijn de enigen geweest die alle honderd zegels in hun bezit hebben gehad. Nadat hij de zegels heeft verkocht, heeft hij nooit meer een omgekeerde Jenny bezeten. Spijt had hij daar niet van. Van het geld kocht hij een huis en een auto. Vijf jaar later krijgt zijn dochter een ernstige ziekte. In zijn oude situatie had hij niet genoeg geld gehad om voor de medische zorg te betalen, maar nu kon hij een lening van de bank krijgen met zijn huis als onderpand. Zijn dochter herstelt en zoals ze later eens in een interview zei: “Ik heb mijn gezondheid te danken aan een velletje postzegels dat mijn vader ooit kocht.”

00 postzegel Robey

William Robey in 1940 tijdens de bruiloft van zijn dochter. Zijn hele leven lang verzamelt hij postzegels.. Hij overlijdt in 1949 op 59-jarige leeftijd. 

Toevoeging 13 november 2023

Op 13 november 2023 stond het volgende berichtje op de site van NU.nl. Een Amerikaanse verzamelaar had een bedrag van 2 miljoen dollar over een exemplaar. Het is het hoogste bedrag ooit betaald voor een Amerikaanse postzegel.

Omgekeerde jenny

Terug naar het overzicht van het museum van opmerkelijke mensen.

My WordPress Blog