Categorie archief: sport

Zeven tips voor strafschoppen

Het wereldkampioenschap voetballen is weer voorbij. Het werd in Qatar gehouden en dat had nooit gemoeten, maar daar wil ik het nu niet over hebben, Wel over strafschoppen. Argentinië is wereldkampioen geworden. Het won in de finale de strafschoppenserie van Frankrijk. Eerder versloegen ze in de kwartfinale Nederland, ook al na strafschoppen.

De kunst van het strafschoppen nemen is belangrijk. Bondscoach Louis van Gaal weet dat uiteraard ook. In zijn vorige periode als bondscoach tijdens het WK van 2014 verloor Nederland in de halve finale met strafschoppen, ook toen van Argentinië. Van Gaal kondigde daarom al een jaar voor dit WK aan dat hij het wetenschappelijk ging aanpakken. Er werd zelfs twee maanden voor het WK nog een speciale stafschoppendag op Zeist voor de doelmannen van Oranje gehouden.

Uit het AD van 20 september 2022

0 straf 1

Maar nadat Nederland ondanks deze voorbereiding  ook deze keer de strafschoppenserie verloor zei Van Gaal dat het gewoon een loterij was. Tot zover de wetenschappelijke aanpak van Van Gaal.

Uiteraard is het geen loterij. Strafschoppen nemen is een vaardigheid. Neem Kylian Mbappé die tijdens de WK-finale – over druk gesproken – liefst drie strafschoppen benutte (twee tijdens de wedstrijd; eentje bij de shoot out.) Ook het stoppen van de strafschoppen is een vaardigheid, waarin de ene keeper beter is dan de andere. Kortom, het is geen loterij. Daarom bij deze een cursus strafschoppen.

Alles wetenschappeliijk onderbouwd. Er zijn namelijk meerdere bedrijven en sites die er allerlei analyses op los hebben gelaten. Tienduizenden strafschoppen zijn er onderzocht, waarbij er is gekeken of er statistische verbanden zijn. Lang niet alle gevonden statistische resultaten zijn relevant. Vrouwen stoppen bijvoorbeeld vaker strafschoppen dan mannen. Is waar. Maar misschien nemen vrouwen strafschoppen wel slechter dan mannen en stoppen de keepsters er daarom meer. Dus niet direct de keeper in de strafschoppenserie  vervangen door zijn vrouw.

Nog zo’n verband waar je niet veel aan hebt. Mensen met het sterrenbeeld Leeuw blijken niet alleen vaker een strafschop te benutten maar stoppen er ook meer. Komt mij als Leeuw logisch voor maar toch, ik zou er niet te veel waarde aan hechten. Maar nu over naar de statistische verbanden die er wel toe doen.

We beginnen met de strafschoppenserie. Er wordt geloot wie mag beginnen. Als je die loting wint, kies dan altijd  om als eerste te gaan schieten.  Statistieken, gebaseerd op grote  aantallen shoot-outs, laten namelijk zien dat het beginnende team net iets vaker wint. Een onderzoek gebaseerd op grote aantallen strafschoppenseries geeft een voordeel van 51,5% – 48,5% ; een ander onderzoek zelfs 60% – 40% maar dat is op te weinig shoot-outs gebaseerd. Dat laatste geldt ook voor de statistieken van de shoot-outs  genomen tijdens WK’s.

Tot dit WK waren er 30 shoot outs op een WK. (Het is in 1978 geïntroduceerd). De score was 15-15.  Op dit WK waren er vijf; twee gewonnen door het beginnende team; drie door het team dat als tweede moest (waarvan Argentinië twee keer.) De WK-stand is dus nu 17-18, maar in zijn algemeenheid (gebaseerd dus op veel grotere aantallen) is de stand 51,5%-48,5% in het voordeel van de beginnende partij.

0 straf 2

Shoot out tijdens de Champions League Finale 2012;Bayern München – Chelsea;  19 mei 2012;  foto  Markus Unger; Wikipedia

Beginnen dus met schieten als je de loting wint. Psychologen geven als verklaring voor de grotere winstkans dat de druk om telkens de gelijkmakende strafschop te moeten maken groter is dan de druk om als eerste te schieten. Degene die als eerste begint, schijnt onbewust in zijn achterhoofd nog de gedachte te hebben dat als hij mist zijn keeper de strafschop van de tegenstander uit de gelijkmakende beurt wellicht stopt.

Wetenschappelijke tip 1: Als je de loting bij een strafschoppenserie wint, kies er dan voor om met de serie te beginnen.

Om deze druk hoog te houden moet je als eerst schietende partij er natuurlijk wel voor zorgen dat de eerste strafschoppen raak zijn. Daarom moet je altijd je beste penalty-nemers als eerste laten schieten. Dus niet je aanvoerder die “zijn verantwoordelijkheid pakt” als eerste laten schieten maar je beste man als eerste.

Kijken we nou wat Nederland deed tegen Argentinië dan zien we dat daar Virgil van Dijk, de aanvoerder maar niet de beste strafschoppennemer van Nederland, als eerste ging schieten (en miste) en niet de beste strafschoppennemer van de ploeg (Koopmeiners). Tot zover de wetenschappelijke aanpak van Louis van Gaal en keeperstrainer Frans Hoek.

Ook Brazilië ging tijdens dit WK in de kwartfinale tegen Kroatië hier goed de mist mee in.  Neymar, hun beste penaltynemer wilde graag de beslissende vijfde penalty nemen (en dan ijdel oh ijdel – daarna de gevierde man zijn die zijn ploeg naar de halve finale had geschoten). Het trieste was dat hij zelfs niet meer aan de beurt kwam. Voor hem misten al twee andere Brazilianen. Een strafschoppenserie en je beste penaltynemer neemt niet eens een strafschop. Tja….

De meeste landen zijn echter wel zo verstandig om met hun beste strafschoppennemers te beginnen. Dat je zie ook terug in dit staatje van de site van The Analyst met de perentages benutte strafschoppen per strafschoppennemer in de serie. Dat zakt van 75% voor de nummer 1 naar 50% voor nummer 5.

0 straf 3

Wetenschappelijke tip 2: Je beste strafschoppennemers als eerste laten schieten in een strafschoppenserie.

Wie moet er trappen? De 30-plussers doen het volgens de statistieken beter dan jongeren. De aanvallers en middenvelders doen het beter dan de verdedigers en nooit iemand laten schieten die zijn laatste drie strafschoppen heeft gemist. Die schiet zijn vierde poging opvallend vaak op de paal of lat. Blijkbaar wil hij het  zo graag  goed doen nu, dat hij zo ver mogelijk van de keeper af schiet en schiet hem dan op de paal. Maar iemand die zijn laatste drie strafschoppen onder druk heeft gemist, zou ik persoonlijk sowieso geen penalty laten nemen.

Wetenschappelijke tip3: Oudere aanvallers en middenvelders zijn de betere strafschopnemers

Nu over naar het nemen van de strafschop. We beginnen met iets simpels – althans dat lijkt het – de aanloop. Je kan een grote aanloop nemen, een kleine of uit stand schieten. Alles is uiteraard onderzocht. De statistieken leren dat de lengte van de aanloop er toe doet. Er zijn namelijk keepers die aan de houding en de bewegingen van de speler tijdens de aanloop kunnen “zien” in welke hoek hij gaat schieten.

Dat lukt hem/haar het beste als hij/zij de penaltynemer een aanloop van vijf stappen ziet maken. Dan stopt hij 31% van de strafschoppen. Bij een aanloop van slechts twee passen (uit stand dus bijna) zakt dit percentage naar 27%.  Bij een langere aanloop dan 5 stappen lukt het de keeper om de een of andere reden ook  niet meer goed.  Te veel beweging waarschijnlijk. Dan zakt het percentage gestopte strafschoppen zelfs naar 22%.  Het beste is dus om een aanloop van in ieder geval langer dan vijf passen te nemen. Die aanloop moet  – blijkt ook uit cijfers –  daarnaast niet te snel zijn maar ook niet te langzaam. Klinkt logisch zou Johan Cruijff zeggen.

Wetenschappelijke tip 4: De strafschoppennemer moet een wat langere  aanloop (niet te hard en niet te zacht) nemen, in ieder geval meer dan vijf passen.

Wat ook van belang is voor de strafschoppennemer is om tijdens de aanloop niet alleen naar de bal te kijken, maar ook naar de goal en de keeper. Sommige keepers gokken en duiken al tijdens de aanloop naar een hoek en dan kan je alsnog voor de andere hoek kiezen. Kijkt de strafschopnemer alleen naar de bal dan bedraagt volgens cijfers van InstantSport.com het percentage benutte strafschoppen 69%. Kijkt hij echter ook naar de keeper dan stijgt dit percentage naar 76%.

Wetenschappelijke tip 5: tijdens de aanloop moet de strafschoppennemer ook naar de keeper kijken

De volgende vraag is: waar te schieten? In ieder geval op het doel. Het beste is om in de hoek te schieten, hard, maximaal niet meer dan een metertje van de paal af verwijderd en redelijk hoog. Maar niet precies in de bovenhoek, want dan heb je een te grote kans om over te schieten; Ook niet te laag want dan kan een duikende gokkende keeper er bij en zeker niet door het midden.

Zie hier twee plaatjes afkomstig van de site van the Analyst met daarop aangegeven hoe de benutte en gemiste strafschoppen tijdens WK’s vanaf 1982 zijn genomen. Dit zijn de benutte strafschopppen

0 straf 4

En dit zijn de gemiste strafschoppen.

0 straf 5

Je ziet dat veel spelers de neiging hebben om de bal laag in de hoek te schieten en ook dat een behoorlijk aantal van die strafschoppen wordt gestopt (Meestal omdat ze niet hard genoeg zijn en/of omdat de keeper gokte). Kijk je echter naar de wat hoger in de hoek geschoten strafschoppen, dan zie je dat die nauwelijk tot helemaal niet worden gestopt. Als de bal hard genoeg is geschoten, dan kan de keeper er gewoon niet bij.  Als het wel mis gaat, dan is het omdat de strafschop over of naast wordt geschoten of tegen de paal/lat. De keuze voor een wat hogere bal in de hoek van het doel is juist. De technische uitvoering is een kwestie van veel trainen.

(Je ziet ook een aantal rake strafschoppen die dwars door het midden worden geschoten, waaronder enkele panenka’s. Het betreft dan meestal een gokkende doelman die een hoek in duikt. Als de doelman niet gokt kan hij ze makkelijk tegen houden. Kom ik verderop op terug.)

Rechtsbenige spelers hebben de neiging om de bal in de linkerhoek te schieten (vanuit de strafschoppennemer gezien); Linksbenige spelers in de rechterhoek. Schiet echter niet 100% van de strafschoppen in dezelfde hoek. Dat helpt gokkende keepers (die soms de voorkeuren van spelers op hun bidon schrijven). Af en toe er daarom eentje in de andere hoek schieten. Maar als ze maar hoog genoeg zijn, dicht genoeg bij de paal zijn en hard genoeg zijn, dan kan de keeper er gewoon niet bij. Mbappé schoot zijn drie penalties tijdens de WK-finale alle drie in dezelfde hoek. Ze waren hard en hoog genoeg: drie goals.

0 straf 6

Zie hier de twee gemiste strafschoppen van Nederland tegen Argentinië. Links die van Berghuis; rechts die van Van Dijk. Die van Berghuis zat niet echt in de hoek en was te laag. Daarom kon de keeper er bij. De bal had verder de hoek in gemoeten en hoger. Die van Van Dijk zat iets beter in de hoek maar was ook te laag. Daarnaast waren ze alle twee te zacht

Wat je echter niet moet doen is zo hard mogelijk knallen (zoals Johan Neeskens dat vroeger deed en Harry Kane tijdens dit WK tegen Frankrijk). In 28% van de gevallen gaat het dan namelijk  mis. Je hoeft de bal maar iets verkeerd te raken en hij vliegt het stadion uit.

0 straf 7

Harry Kane schiet de bal heel hard heel hoog over. Er wordt nog steeds naar de bal gezocht.

Als je de bal “normaal hard” schiet, dan is dat voldoende. De gemiddelde reactietijd van een mens is ongeveer 0,2 seconde. De keeper kan er dan niet meer bij.  Zuiverheid  (dichtbij de paal en redelijk hoog) is belangrijker dan keihard schieten.

Wetenschappelijke tip 6: Schiet de bal redelijk hoog, hard en dicht bij de paal.

Dan de doelman. Voor de doelman is er maar  één gouden regel. Reageren op het schot! Niet gokken op een hoek. Het is geen loterij. Wie niet gokt maar reageert op het schot zal veel meer strafschoppen stoppen dan de gokker. (35% om 21%). Dat komt omdat hij dan alle slecht genomen penalty’s stopt.

0 straf 8

Een keeper die op de verkeerde hoek gokt. De bal was slecht in geschoten. Te laag, te zacht en niet ver genoeg in de hoek. Had de keeper niet gegokt maar gereageerd dan had hij hem simpel kunnen stoppen. Foto: Björn Láczay; Wikipedia.

De keeper moet altijd reageren op  het schot en niet naar de speler kijken tijdens diens aanloop. En pas reageren als de bal beweegt en je de richting en beweging van de bal kan zien. De goed genomen strafschoppen stop je dan weliswaar niet, maar alle slechte genomen penalties wel.  1,5 keer zo veel als bij gokken!

En wat zagen we doelman Noppert doen tegen Argentinië in de strafschoppenserie op het WK na de uitgebreide wetenschappelijke analyse van Louis van Gaal en keeperstrainer Hoek? Gokken! Minstens bij drie van de vijf penalties gokte hij op een hoek. Alle drie keer mis. (Het was bij de andere twee strafschoppen niet te zien of hij reageerde of dat hij op de goede hok gokte.)  Wellicht had hij  één van de drie fout gegokte strafschoppen (de eerste of de derde) bij reageren wel kunnen stoppen (de vijfde strafschop was sowieso te goed ingeschoten).

0 straf 9

Bij strafschop 1, 3 en 5 gokt Noppert op de verkeerde hoek. Bij strafschop 2 zat hij wel goed maar die was te goed in geschoten. Strafschop 4 werd naast geschoten.

Wetenschappelijke tip 7. De keeper moet niet op een hoek gokken maar reageren op het schot.

Tot zover deze gratis strafschoppencursus. Vraag niet hoe het kan maar profiteer ervan. Om nog twee echte kenners te citeren:

Penalty’s zijn een specialiteit, wie niet iedereen ken” – Johan Cruijff (hij nam zelf haast nooit strafschoppen.)

Onuitroeibaar zit het in de hoofden: je kunt niet op strafschoppen trainen, het is een loterij.” – Jan Mulder, analist der analisten.

Eric Heiden

In de Volkskrant van vandaag staat een stukje over de eerste wereldbeker schaatsen van dit seizoen. Eerlijk gezegd volg ik het schaatsen niet meer zo. Veel te veel wedstrijden. Al is dat natuurlijk geen sterk argument, want ook bij het voetballen heb je behoorlijk wat wedstrijden en dat volg ik wel.

Enfin, ene Jordan Stolz – nog nooit van gehoord –  had blijkbaar indruk gemaakt.

volkskrant schaatsen

Tijdens de Olympische Spelen van dit jaar in Beijing  was hij 14de op de 1.000 en 13de op de 500 meter geworden. Niet bepaald prestaties die er uit springen, maar nu had hij een aanmerkelijk vooruitgang geboekt. Hij won de 1000 meter met een voorsprong van een halve seconde op de nummer twee. Het opmerkelijke aan hem is zijn leeftijd. Hij is nog maar achttien jaar oud.

Hij heeft grote plannen dit seizoen. Tijdens het WK afstanden hoopt hij op alle afstanden mee te doen, wellicht met uitzondering van de tien kilometer. En tja, een jonge Amerikaan die op alle afstanden goed is, van de 500 meter tot aan de 10 km, dat doet natuurlijk direct denken aan Eric Heiden die als 21-jarige tijdens de Olympische Spelen van 1980 alle afstanden won.

eric heiden

24 februari 1977. Tijdens de training voor het WK Sprint in Alkmaar proberen Beth en Eric Heiden Friese doorlopers uit. De Nederlandse sprintploeg is in verwarring. Wat hebben de Amerikanen ontdekt wat zij niet weten?

Dat Eric Heiden zo goed zou worden, wist ik al zo’n vijf jaar eerder. Het zou halverwege de jaren zeventig geweest zijn dat ik op een zaterdagavond de stad in fietste . De stad in dit geval was Deventer. Ik kwam vanuit Diepenveen waar mijn ouders woonden. Ik fietste langs de Deventer schaatsbaan . Het begon te motregenen. Bij de ijsbaan brandde licht. De stadionverlichting was aan. Blijkbaar waren er trainingen of wedstrijden.

Opeens begon het heel hard te regenen.  Het water viel met bakken uit de hemel. Ik besloot om even bij de ijsbaan te schuilen. Parkeerde mijn fiets en liep de overdekte tribunes van de ijsbaan op. Er waren een aantal landenploegen aan het trainen, waaronder de Amerikaanse schaatsploeg. Alle rijders waren ook de tribune op gevlucht om te schuilen voor de plensbui. Op eentje na. Een jonge Amerikaan bleef hardnekkig zijn trainingsschema afmaken en bleef in de stromende regen zijn rondjes rijden, luidkeels aangemoedigd door zijn landgenoten op de tribune. “Come on Eric, go for it! You can do it!” schreeuwden ze. Ze hadden de grootste pret.

Ik keek naar de eenzame doorzetter die stug vol bleef houden. Die komt er wel dacht ik. Het was een nog erg jonge Eric Heiden. Vijf jaar later zou hij vijf gouden Olympische medailles winnen.

p.s. Als u wilt weten hoe Jordan Stolz er uit ziet, hij is nog zo jong en nog zo relatief onbekend dat  er op zijn Wikipedia-pagina – die heeft hij al wel – geen foto van hem staat. Daarom heb ik voor u even een printscreen van hem gemaakt tijdens een wedstrijd. Zie hier Jordan Stolz.

stolz

Dit gezicht vergeten we nooit meer. En als hij in 2026 vijf gouden medailles wint, weet dan dat ik al in 2022 over hem schreef.

 

,

Quizvraagjes

Uit de serie: Quizvraagjes:

1983: we zien hier vier jonge Nederlandse internationals. Vijf jaar later zouden ze alle vier in de basis staan van het Nederlands elftal dat in Duitsland Europees kampioen werd.

0 trainer

De eerste vraag is natuurlijk: Wie zien we hier? Omdat het antwoord hier onderstaat, eerst even nadenken en dan pas verder gaan. (Een advies dat u ook in “het echte leven” kunt gebruiken.)

Enfin, de vraag is niet zo moeilijk. We zien hier van links naar rechts: Frank Rijkaard, twee keer een Koeman (Ronald en Erwin) en dan Ruud Gullit. Wellicht was Erwin Koeman, de oudere broer van Ronald, nog de moeilijkste. Voor het geval u hem niet kent, hier is zijn Wikipedia-pagina.

(Mooiste zin op die pagina is die uit het hoofdstukje ‘Trivia’:  “Met zijn jongere broer Ronald Koeman trad Erwin Koeman op in de Sterren Playbackshow als Hepie en Hepie.”)

0000-koeman2

Nu komen we bij een vraag voor de echte voetbalkenners. Na hun spelerscarrière werden ze alle vier trainer. Ze trainden overal in de wereld, onder andere in Amsterdam, Rotterdam, Zeist (daar is de KNVB gevestigd) en Barcelona. In één van die vier genoemde plaatsen waren ze alle vier als trainer actief, in één stad drie van de vier, in eentje twee van de vier en u snapt het al, in één plaats maar één van hen. Kunt u aangeven in welke stad wie trainer is geweest?

(Mocht u de vraag niet begrijpen, Cruijff zou zeggen: “Als ik zou willen dat je het begreep, zou ik het beter hebben uitgelegd.” )

De oplossing luidt:

  • Amsterdam 1 (Ronald Koeman;  Rijkaard was er wel twee keer actief als speler van Ajax maar niet als trainer.)
  • Barcelona 2 (Rijkaard en Ronald Koeman; wellicht zult u zeggen, ho ho, wacht even, Koeman is nog niet als trainer van Barcelona begonnen, maar dan ziet u over het hoofd dat Koeman in 1999 een jaartje Barcelona B trainde.)
  • Zeist 3 (Rijkaard, Ronald Koeman en Gullit; de eerste twee waren bondscoach van het Nederlands Elftal; Gullit trainde in 2003 het Oranje onder 21.)
  • Rotterdam 4 (Erwin Koeman, Gullit en Ronald Koeman zijn trainer van Feyenoord geweest; Rijkaard niet zult u misschien zeggen – dat klopt – maar die is trainer van Sparta geweest en die club komt ook uit Rotterdam,)

Heeft u beide vragen goed beantwoord? Gefeliciteerd, u mag in de finale mee doen met het driedeurenspel:  Stel u bent winnaar van een televisiequiz en aan het eind van de show staat u samen met de quizleider voor drie gesloten deuren, waarvan u er eentje mag openen.

Achter een van de deuren staat een auto, achter de andere twee staan geiten. Je kiest een deur, zeg nr. 1, en de presentator, die weet wat er achter de deuren staat, opent een andere deur, zeg nr. 3, met een geit erachter. Hij zegt dan tegen je: “Wil je wisselen van deur 1 naar deur nr. 2?”

Is het in je voordeel om van deur te wisselen? Wat doet u? Wisselt u of blijft u staan omdat het volgens u niets uitmaakt?  In de Amerikaanse spelshow ‘Let’s Make a Deal’ met presentator Monty Hall (om die reden spreekt men in het Engels over het ‘Monty Hall problem’) is jarenlang aan kandidaten deze vraag voorgelegd en de meest mensen bleven bij hun oorspronkelijk gekozen deur staan.

Dat was echter niet verstandig omdat de kans dat de auto achter hun deur stond weliswaar nog steeds een derde was, maar de kans dat de auto achter deur twee staat na het openen van deur drie nu 2/3 is.  Zie dit plaatje.

0000-drie deuren

Kortom, mocht u ooit in zo’n situatie komen, altijd wisselen. Vraag niet hoe het kan, maar profiteer ervan.

 

 

Met of zonder geluid

Fox Sports zond gisteren de wedstrijd Borussia Dortmund tegen Bayern München uit. Vanwege de coronacrisis werd deze wedstrijd zonder publiek gespeeld. Ik vind dat wel wat hebben. Het is net alsof je vroeger als klein jongetje op een zondagochtend naar Diepenveen 5 tegen Wesepe 3 zit te kijken. Je hoort alleen de voetballers schreeuwen en het geluid van spelers die tegen een bal trappen.

Maar een hoop mensen vinden het maar niks. Die missen de sfeer in het stadion. Daar zit ook wat in en om die mensen tegemoet te komen, kon je gisteren op Fox Sports de wedstrijd op twee verschillende zenders volgen. Op de ene zender was de wedstrijd te zien en te horen zoals deze zich daadwerkelijk afspeelde, op de andere zender was er stadiongeluid aan toegevoegd. Dat geluid was alleen op tv te horen en niet in het stadion zelf. Je hoefde dus niet bang te zijn dat de scheidsrechter de wedstrijd vanwege dubieuze spreekkoren of zoiets zou staken.

0000000000 geluid(Op het plaatje klikken om bij het twitterbericht te komen waar je de verschillen kan horen.)

Volgen een enquête vond liefst 80% het toevoegen van geluid een goed idee. Ik vind het echter maar niks. Je hoort iets wat er niet is.  Nog even en ze gaan de wedstrijd ook nog beter maken. Met digitale manipulatie gaat dan opeens een schot wat huizenhoog over ging nog maar net over.

Wat mij wel een goed idee lijkt, is dat je kan kiezen uit verschillende soorten commentaar. Dat je een zender hebt waar het normale commentaar wordt uitgezonden, maar dat er ook zenders zijn waar mensen met hulp van stemvormers commentaar met de stem – en in de geest van –  bekende mensen geven. Bijvoorbeeld als Maarten van Rossem (“Wat een zooitje, dit kan na rust echt niet meer.”) of als Donald Trump (“Dat is de beste ingooi die ik ooit heb gezien, geweldige ingooi.’;  “Mini-Messi, wat een loser”).

Die laatste mogelijkheid doet me denken aan de Amerikaanse comédienne Sarah Cooper. Die plaatst filmpjes waarin ze de toespraken van Donald Trump playbackt. Je ziet haar en hoort Trump. Zie hier een voorbeeld.

0000000000 geluid 2

Dan zie je pas – als dat nog nodig was – hoe belachelijk de dingen zijn die Trump zegt. Maar goed, voorlopig geeft Trump gelukkig nog geen commentaar bij voetbalwedstrijden.

 

Cruijff weet het inderdaad beter

Tom Egberts plaatste zondag een leuke tweet met een foto van Johan Cruijff en Karel Appel.

cruijff 1

Ik reageerde hier op met deze reactie:

cruijff 2

Gevolgd door een dag later met deze:

cruijff 3

Bij toeval zag ik maandag op de site van het Nationaal Archief een foto staan van Cruijff in gesprek met Joseph Luns, die van 1956 tot 1971 de minister van Buitenlandse zaken van Nederland was, en plaatste daarom ook nog even deze reactie. (Oké, een beetje flauw).

cruijff 4

In één van de andere reacties onder de tweet van Tom Egberts schreef journalist Menno Pot: “Op de Spaanse tv legde hij een keer uit op welke plaatsen in Limburg de rivierdijken verzwakt waren.” en iemand anders verwees naar het verhaal van Cruijff in de taxi.

Dat is een klassieker onder de anekdotes over Cruijff.  Het is het verhaal van een medespeler van Cruijff, die samen met hem in een taxi zat, die hen van het vliegveld in Washington naar hun hotel  zou brengen. Washington was een stad waar Cruijff nog nooit was geweest. Desondanks ging Cruijff de taxichauffeur onderweg aanwijzingen geven hoe hij het beste kon rijden.

Ik kom in verhalen over Cruijff regelmatig deze anekdote tegen, maar toen ik even op internet wilde opzoeken hoe de medespeler heette, kwam ik opeens een heel andere versie van het verhaal tegen. In de Groene Amsterdammer van 30 maart 2016 schreef Pieter van Os namelijk:

Cruijff was behalve een geniale voetballer natuurlijk ook gewoon een vervelende betweter. Daar moest ik me bij neerleggen, tot ik een verhaal tegenkwam in The Washington Post. De journalist had samen met Cruijff in een taxi gezeten, op weg naar tv-studio’s voor een praatje in het sportnieuws. Ze zaten vast in het verkeer. Stapvoets reden ze over Pennsylvania Avenue. Een paar blokken later moesten ze afslaan naar Wisconsin Avenue. Opeens zei Cruijff, zo schreef de journalist: ‘“Hier”, op de toon die je wenst van je hersenchirurg.

cruiff 0

De taxichauffeur stribbelde tegen. “Dat je de Pelé van de Potomac bent”, voelde de journalist met de chauffeur mee, “betekent nog niet dat je na een week Washington kunt bijrijden.” Maar Cruijff duldde geen tegenspraak. “Te veel stoplichten hier”, zei hij. “Ik houd niet van stoplichten. Stoplichten zijn zonde van de tijd. Hier. Hier linksaf slaan. En hier naar rechts.” Na een tijdje kwamen ze op Wisconsin Avenue. Er was geen verkeer meer, noch enig stoplicht. De journalist: “Cruijff wist het al die tijd al. Hij knikte naar het verkeer dat we achter ons tegen de helling zagen, een volledig verstopte weg. Tegen de chauffeur zei Cruijff: “Better this way, yes?”

De anekdote blijkt dus niet te kloppen. Cruijff was al een week in Washington en had gewoon gelijk.

 

 

 

 

Geen voetbal

Ook zonder publiek zal er volgens  Willem Vissers van De Volkskrant dit seizoen waarschijnlijk niet meer gevoetbald worden. Zo schreef hij in een stuk in de krant van gisteren:

De onderlinge afstand tussen spelers is meestal geen 1,5 meter”.

Dan heeft hij zeker niet gezien hoe de verdedigers van mijn clubje Kowet (zo noemen wij fans Go Ahead Eagles) dit seizoen staan te dekken.

000 kowet

Dick Advocaat

We hebben een beroemde plaatsgenoot: Dick Advocaat. Hij woont in een luxe villa aan de Vliet. Hij kocht de villa in 2013 naar het schijnt voor 2,4 miljoen euro. “De verkoper zou in eerste instantie 3,4 miljoen voor de villa hebben gevraagd. Maar toen het langer dan een jaar te koop stond, werd de prijs verlaagd naar 2,7 miljoen. Daar heeft Advocaat dus nog wat vanaf gekregen.” aldus de betrouwbare bron Shownieuws.

0 adv006 januari 1986. Het Nederlands Voetbalelftal vertrekt vanaf Schiphol naar Italië. De spelers hebben taxfree ingekocht. Bondscoach Dick Advocaat draagt twee tasjes.

In ons dorp weten we niet heel veel van onze Dick. We kennen hem dan ook niet echt. Ik citeer even een stukje uit een column uit de Volkskrant van Bert Wagendorp uit 2017.

Niemand weet iets van Advocaat, de man is een fascinerend mysterie. In een in 2009 verschenen biografie stond weinig dat ons veel verder hielp bij het doorgronden van de mens Advocaat. Hij schijnt een dochter te hebben, maar zelfs zijn beste vrienden kennen haar naam niet. Wie mevrouw Advocaat is, weet alleen mevrouw Advocaat, en mogelijk Dick zelf. Het gerucht gaat dat hij graag mag stofzuigen, maar dat is het dan ook wel zo’n beetje.”

0 adv0Uit de tijd dat hij in de jaren tachtig van de vorige eeuw nog assistent-bondscoach bij het Nederlands elftal was.; Foto’s Nationaal Archief.

Wat we wel weten is dat hij een goede trainer is. Sinds hij Jaap Stam opvolgde bij Feyenoord, gaat het een stuk beter met Feyenoord. Ze zijn onder zijn leiding geklommen van de twaalfde naar de derde plaats in de Eredivisie. Zie bij voorbeeld ook deze tweet van Sportzeloot.

0 feyenoord

Oké, het decennium is nog jong. Maar verbaasd ben ik niet. Hij woont immers in onze gemeente.

 

 

Mart Smeets

Ik ga nu iets heel geks zeggen. Mag ik dat zeggen? Ja, dat mag ik zeggen. Ik lig tegenwoordig vaak samen met Mart Smeets in bad. Oké, om misverstanden te voorkomen, niet met de persoon zelf maar met zijn boek ‘Mijn Amerika’ dat ik vorig jaar van mijn schoonzus en zwager voor mijn verjaardag heb gekregen.

000000 mart smeets

In dit boek schrijft Mart Smeets over zijn reizen in Amerika. Hij schrijft vooral over de geschiedenis van Amerika, sport, muziek, uit eten gaan en over allerlei muziek-  en boekwinkels die hij bezoekt. Dat laatste had wel een onsje minder gekund. Na drie keer weten we wel dat hij een belezen man is. De Franse journalist Philippe Bouvard zou zeggen “Bescheidenheid is de kunst om de anderen al het goede te laten zeggen dat je van jezelf denkt.”

Ik moet zeggen, Mart Smeets kan goed schrijven, vooral over de geschiedenis van Amerika. De lengte van de hoofdstukken is ook prettig, net lang genoeg voor een bad.

Ik “ken” Mart Smeets – niet persoonlijk overigens – al zo’n vijftig jaar en maakt hij via de televisie deel uit van mijn leven. In levende lijve zelf heb ik hem één keer gezien. Dat was halverwege de jaren zeventig van de vorige eeuw. Hij was tijdens de introductieperiode op de TH Twente uitgenodigd door een studentenvereniging – vermoedelijk de basketbalclub.  Hij hield een lezing en keek daarbij opvallend vaak naar een jongen in het publiek. Ik dacht ‘Zit hij nou met die jongen te flirten?’ maar het ging om de Noorse trui die de jongen droeg, want opeens zei hij: “Je hebt een mooie trui, mag ik vragen waar je die vandaan hebt?” Een decennium later zou Mart Smeets bekend staan om zijn Noorse truien die hij tijdens schaatswedstrijden altijd droeg. Wellicht is het die dag op de TH Twente begonnen.

Zelf heb ik bijna een keer in een tv-programma met Mart Smeets gezeten. In 2004 had ik een boek met allerlei nutteloze voetbalkennis over het Nederlands elftal geschreven . Het was vlak voor het EK uitgekomen

oranjerapporten

Opeens werd ik tijdens het EK op een middag gebeld door een redacteur van de NOS. Of ik ’s avonds in een programma – er was onverwacht een gast uitgevallen –  met Mart Smeets wat grappige feitjes uit het boek wilde bespreken.

Ik werd volkomen verrast door die vraag, Moest ik dat doen? Het was vast goed voor de verkoop van het boek, maar ik zag er die dag toevallig niet uit – ik had een ‘bad hairday’; wat heet, ik moest nodig naar de kapper; Marianne zat dat al weken te roepen. Ik zei dat ik even moest kijken of ik het qua tijd allemaal kon regelen en dat ik binnen tien minuten terug zou bellen. Dat was goed.

Ik maakte een snelle berekening. Ik kon onderweg nog net naar de kapper, dan naar huis voor een net overhemd en dan met openbaar vervoer  naar Hilversum. De twee jongens van mijn tweemans-uitgeverij zouden vast blij verrast zijn met mijn tv-optreden. Gratis tv-reclame voor mijn boek! Ik besloot het te doen. Ik belde terug, ruim binnen de tien minuten.

Het hoefde niet meer. Ze hadden ondertussen al de schrijver van een ander boekje met nutteloze voetbalkennis gebeld. Die had direct ja gezegd. ’s Avonds zag ik hem terug op tv. Saai. Mijn boekje was veel leuker, maar het zijne verkocht daarna wel beter. Het stond de week er na zelfs in de top 60 van beste verkochte boeken in Nederland. (Oké, één week maar op nr. 57.) Ik heb deze gemiste kans op eeuwige roem maar nooit aan de jongens van de uitgeverij verteld. Leek me beter. Nu kan het wel. (Hun uitgeverij bestaat niet meer). Sorry jongens dat ik niet direct ja zei.

 

2020

Het nieuwe jaar is begonnen. Het is nu 2020. Hoe spreek je dat eigenlijk uit? Als ‘tweeduizendtwintig’, ‘tweeduizend en twintig’ of gewoon twintigtwintig? Dat laatste schijnt het meest populair te zijn.

Vandaag is het 2 januari 2020 oftewel 02-01-2002. Dat is wel een mooie datum maar natuurlijk niet zo mooi als die van over een maand. Dan is het 02-02-2020. Ik zou niet verbaasd zijn als er veel mensen op die datum trouwen. Zo waren er op 02-02-2002 ook allerlei mensen die het leuk vonden om op die datum te trouwen, onder andere dit stel.

0000 WA Max

Het is trouwens maar goed dat we een decimaal getallenstelsel hanteren en geen binair stelsel, want in zo’n stelsel zou de datum 02-02-2020 gelijk zijn aan 1-1-11111010010, niet echt een lekkere datum om te onthouden.

De vorige keer dat je zo’n mooi jaargetal had was 1919. De mensen die in dat jaar geboren zijn (onder andere mijn vader) en die nog leven (mijn vader helaas niet meer) worden dit jaar 101. Dat is ook een mooi getal.

Met een leeftijd van 101 behoor je tot ‘de eregalerij van de oude glorie’ zou Barend Barendse (een mooie naam in dit kader) zeggen. Voor wie niet weet wie Barend Barendse is – hij overleed in 1981 – , dat was een Nederlandse sportverslaggever en presentator.

0000 bb

Tussen 1972 en 1979 presenteerde hij iedere zaterdagmiddag op Hilversum 3 van 2 tot 4 uur een radioprogramma. Het meest populaire onderdeel hiervan was de ‘Eregalerij van de Oude Glorie. Dat waren felicitaties aan echtparen die vijftig, zestig of zeventig jaar getrouwd waren, en aan mensen die 90 of 100 jaar of ouder waren geworden. Deze kregen allemaal een plekje in de rubriek ‘Eregalerij van de Oude Glorie’.

Even tussendoor, over Barend Barendse bestaat een mooi anekdote uit zijn tijd dat hij sportverslaggever was. In 1958 gaf hij voor de radio verslag van  Olympia’s Tour, een meerdaagse wielerwedstrijd door Nederland. Dit deed hij vanuit een auto die voor de renners uit reed. Zijn informatie kwam via de mobilofoon van de wagen die bij de renners reed. Vanwege de gebrekkige techniek was afgesproken dat hij niet de namen, maar de rugnummers zou doorkrijgen. Op een gegeven moment kreeg hij  vanuit Hilversum te horen: “Pflimlin is gevallen”. Barend Barendse was in de veronderstelling dat het om een wielrenner ging en reageerde  met “Aan namen heb ik niks, rugnummers moet ik hebben”. Het ging echter om Pflimlin de Franse premier, wiens kabinet  was gevallen.

Maar goed , terug naar de mooie datums, ook 19 januari 1919 was natuurlijk een mooie datum om te trouwen, maar dat was een zondag, dus ik gok dat er in Nederland die dag niet werd getrouwd.

Zelf zijn Marianne en ik getrouwd op 26-08-1988. Niet echt een mooie dag. Om misverstanden te voorkomen, dat bedoel ik uiteraard qua datum.

 

Handje voor de mond

Voetballers hebben er tegenwoordig een handje van om een hand voor hun mond te houden als ze op het veld met elkaar praten.  Ze zijn bang dat televisiestations liplezers in dienst hebben die dan kunnen “horen” wat ze onderling tegen elkaar zeggen.  “Niet meer op Jansen afspelen. Die kan er helemaal niks van!”  Mooie tattoo, waar heb je die laten zetten?” “Ik zei net tegen die rechtsback dat zijn vriendin in bed er helemaal niks van kon. Werd die toch een potje gek” “Ho, ho verzorger doe even rustig aan, ik heb helemaal geen pijn. Ik probeer alleen maar tijd te rekken.” Dat soort uitspraken missen we daardoor.

Dat sommige spelers hun hand voor de mond houden is echter soms toch wel verstandig. Diego Costa van Spanje deed het bijvoorbeeld tijdens de laatste WK in Rusland niet. Ik citeer even een stukje uit de Panorama van 16 september 2018:

Liplezers maken weinig kans bij topcoaches en erkende fluisteraars als Zinédine Zidane, Pep Guardiola en José Mourinho. Daardoor is er steeds minder af te luisteren, of beter: af te kijken, maar af en toe vallen ze uit hun rol. Zoals Fernando Hierro, de interim-bondscoach van Spanje, het afgelopen WK overkwam. Spanje maakt zich klaar voor de penaltyserie tegen Rusland. Hierro informeert bij zijn spelers hoe het lijstje nemers eruit moet zien. Daarna mag Koke van Atlético Madrid zich opmaken voor een strafschop.

Dat vindt Diego Costa, ploeggenoot van Koke bij Atlético, geen goed idee en hij neemt Hierro apart om dat door te geven. “Koke gaat missen.” Maar Hierro luistert niet en Koke mag aanleggen. En jawel, Koke mist. De spelers en technische staf van Spanje kijken schouder aan schouder naar de strafschoppenreeks. Na de misser maakt Diego Costa zich los en hij kijkt zijn coach strak aan. De armen gaan uit elkaar en dan zegt hij: “Ik zei het toch!”

De misser van Koke is een dure, want Rusland neemt de strafschoppen beter en Spanje moet naar huis. Na de uitschakeling wordt de discussie tussen Hierro en Diego Costa dankzij liplezers breed uitgemeten en dat is lullig voor Koke, die dit seizoen bij Atlético weer een kleedkamer moet delen met Diego Costa.

Kortom, soms is het verstandig dat voetballers hun hand voor de mond houden als ze op het veld met elkaar spreken. Misschien was dit hand voor de mond houden ook wel een goed idee geweest voor een aantal wereldleiders toen ze op een receptie op Buckingham Palace over Donald Trump stonden te roddelen.

werleleiders

Justin Trudeau van Canada arriveerde erg laat op de receptie. Dat kwam omdat voorafgaand aan de receptie Donald Trump na afloop van zijn gesprek met Trudeau een persconferentie van meer dan veertig minuten gaf, waarbij Trudeau het onbeleefd vond om tijdens de persconferentie op te stappen en er daarom maar stilletjes naast bleef zitten.

De drie andere wereldleiders waarmee hij in gesprek was – Boris Johnson van Engeland, Emmanuel Macron van Frankrijk en onze eigen Mark Rutte – vonden dat heel grappig. (Op de foto is ook nog net een deel van het hoofd van prinses Anne, de dochter van Koningin Elizabeth te zien.)

Ze hadden echter pech dat een cameraman delen van het gesprek op nam, waarna het filmpje al snel  de wereld rond ging, waardoor ook Mark Rutte, ja, ja,  even als wereldleider te boek stond.

Twee uur eerder was dat nog niet het geval. CNN gaf een live-rapportage van de aankomst van de regeringsleiders bij de receptie. Een verslaggever vertelde wat er ging gebeuren en toen hij uitgesproken was, zei de ‘anchorman’ in de studio dat ze weer bij hem terug zouden komen, zodra de eerste wereldleiders zouden arriveren.

Op dat moment zag je nog net  hoe achter de verslaggever Mark Rutte naar binnen liep.

Nederland – Zweden

Vanavond spelen op het wereldkampioenschap voetbal de Nederlandse dames tegen Zweden. De winnaar mag het in de finale opnemen tegen regerend wereldkampioen Amerika.

Het team van de Verenigde Staten is de grootmacht op het gebied van het vrouwenvoetbal. Sinds 1991, toen men bij de vrouwen voor het eerst om de wereldtitel speelde, is Amerika telkens bij de eerste drie van het kampioenschap geëindigd. In 1991, 1999 en 2015 werden ze wereldkampioen, in 2011 wonnen ze het zilver en in 1995, 2003 en 2007 brons. Ook nu staan ze weer in de finale.

Dat Amerika zo goed presteert, hebben ze mede te danken aan president Richard Nixon. Die voerde namelijk in 1973 een wet in waarin werd vastgelegd dat bij de ontwikkeling van een sport er geen onderscheid in sekse mocht worden gemaakt. De mannen en vrouwen hadden recht op evenveel geld.

In Nederland lag dat wel anders. Vergelijk maar eens deze twee foto’s van de training van de Nederlands elftallen in Zeist in 1973. De foto van de mannen is genomen op 20 augustus 1973, die van de vrouwen op 26 september 1973.

000000 nederland 2

000000 nederland

(Beide foto’s zijn genomen door Hans Peters van Anefo; bron Nationaal Archief.)

De mannen trainen allemaal in uniforme bondskleding, maar de vrouwen moesten zo te zien hun eigen clubshirts en andere spullen meenemen. “Vergeet niet uw voetbalkleding mee te nemen!

Overigens, ook Zweden, de tegenstander van het Nederlands elftal van vanavond, moest van ver komen. Zie deze foto van de affiche van de driedelige Zweedse documentaire ‘Den andra sporten’ over het Zweedse damesvoetbal vanaf 1960.

000000 zweden

De tijden dat de Zweedse dames met de kinderwagen naar het voetballen kwamen, ligt echter al ver achter ons. Onze oranje dames zullen er tegen aan moeten, zoals dat heet.

Nu verwacht u natuurlijk ook nog een voorspelling van mij. Daar moet ik nog even over nadenken. Ik laat u morgen de resultaten van dit denkproces weten, maar ik voorspel u nu al dat mijn voorspelling best wel eens goed kan zijn.

 

Het WK damesvoetbal

Het WK damesvoetbal is aan de gang. In het kader van volkomen nutteloze informatie, even wat historische achtergrond over het ontstaan van het damesvoetbal. Het is een oude sport. In China werd ruim 2500 jaar geleden cuju gespeeld, een primaire vorm van voetbal die toen niet alleen door mannen maar ook door vrouwen  werd gespeeld.

00000 vrouwenvoetbal 0Voetballende Chinese dames omstreeks het jaar 1500

De uitvinders van het damesvoetbal zijn dus de Chinezen, en niet de Engelsen zoals vaak wordt ten onrechte wordt gesteld.

00000 vrouwenvoetbal 1

Het ‘moderne’ damesvoetbal ontstond (in de tweede helft van de negentiende eeuw) wel in Groot-Brittannië.

00000 vrouwenvoetbal

Hier een tekening van een damesvoetbalwedstrijd gespeeld in 1895 in Londen.

Om te zien wanneer damesvoetbal in Nederland bekend raakte, heb ik even op Delpher.nl  (dat is de site waar je oude kranten kan inzien) gekeken om te zien wanneer er in Nederland voor het eerst over vrouwenvoetbal werd geschreven. Het oudste bericht wat ik vond was van 18 augustus 1896. In het Rotterdams Nieuwsblad kon men die dag het volgende berichtje lezen

In Londen is sedert 2 jaar de British Ladies Football Club gevestigd en aldaar werd voor het allereerst een dameswedstrijd gehouden op 23 Maart 1895, welke ongeveer 10.000 toeschouwers trok. Deze club nu gaat een toer naar Holland ondernemen om op Zondag 30 Augustus het allereerst hier ter stede op het bekende veld nabij Crooswijk een strijd te openen tegen het elftal van „Sparta”, alhier. „Sparta” stelt reeds alles in het werk om het haren vrouwelijken gasten op dien dag zoo aangenaam mogelijk te maken.”

Onduidelijk is of de Engelse dames tegen de mannen of tegen de vrouwen van Sparta hebben gevoetbald en hoe dit is afgelopen, want het enige andere bericht  uit de negentiende eeuw wat ik op Delpher.nl aantrof en waarin ook de zoekterm ‘damesvoetbal’ voorkomt is van een jaar later, wanneer de Telegraaf het op 16 december 1897 over ‘een soort dames-voetbal’heeft.

00000 vrouwenvoetbal 3

Dat ‘Mandenspel’ lijkt echter verdacht veel op het moderne korfbal. En daar zijn we al jaren wereldkampioen in! Nu nog wereldlampioen damesvoetbal worden.

Tot zover deze diepgaande historische rapportage van uw voetbalverslaggever.

 

Geen promotie

Was ik gisteren nog vol hoop dat mijn clubje (Go Ahead Eagles) naar de eredivisie zou promoveren, vandaag ben ik wat minder hoopvol. Komt ook omdat de wedstrijd al gespeeld is en we – spoiler alert – verloren hebben. Voor degene die niet weten hoe het afgelopen is, hierbij het scoreverloop:

  • Go Ahead Eagles – RKC 0-1
  • Go Ahead Eagles – RKC 0-2
  • Go Ahead Eagles – RKC 1-2 (rust)
  • Go Ahead Eagles – RKC 2-2
  • Go Ahead Eagles – RKC 3-2
  • Go Ahead Eagles – RKC 3-3
  • Go Ahead Eagles – RKC 4-3
  • Go Ahead Eagles – RKC 4-4
  • Go Ahead Eagles – RKC 4-5

(Tussendoor schoten wij nog een keer op de paal en lat en miste RKC enkele grote kansen.)

De 4-3 voor ons viel in de 89e minuut. We zijn er, dachten we. Er volgden echter nog vier minuten blessuretijd. In de laatste minuut daarvan schoot RKC toch nog de 4-4 binnen (die was vanwege de regel dat bij een gelijke stand uitgescoorde doelpunten dubbel tellen fataal) maar het werd zelfs daarna ook nog 4-5. Geen promotie  dus. “Het most niet magge”, zoals wij  het in Overijssel zeggen. ”

Het is niet anders, maar wel teleurstellend. Daar zal ik mee om moeten gaan. Gelukkig zijn daar cursussen voor.

cursus

Enfin, nieuwe potjes nieuwe kansen. Op naar het volgende seizoen, dan worden we beslist kampioen!

p.s. Ik keek even op de twitteraccounts van Öczan Akyol, de schrijver en groot Go Ahead fan, en Willem Vissers, de sportjournalist van de Volkskrant, om te zien wat zij over de Eagles zeiden.

Öczan Akyol hield het bij een “Deventer boven alles”. Degene die daarop reageerde met ‘Maar niet boven RKC’ werd prompt door hem geblokkeerd. Wij Go Ahead supporters kunnen een hoop hebben, maar niet alles.

akyol

Tot slot, dit zei Willem Vissers, de sportjournalist van de Volkskrant over het optreden van de Eagles van gisterenavond:

vissers

Hij is gisteren naar de verkeerde Eagles geweest! Hij heeft daardoor gemist dat mijn clubje nog steeds in de keuken (kampioen competitie) van Hotel California blijft – “You can check out any time you like, but you can never leave!”

 

 

 

 

Met het oog op morgen

Gutennacht Freunde, ik dacht, ik begin eens een keer een blogpost met een muziekje, dan ga ik daarna wel door met mijn blogpost.

0000000 mey

Zo daar zijn we weer. “Dit is het webblog van Martin van Neck. Met een overzicht van oud nieuws, de krant van gisteren en ontwikkelingen en achtergronden van mijn eigen nieuws. Buiten is het vijftien graden, binnen zit Martin van Neck.”

Als u nu denkt ‘waar slaat dit allemaal op?’, dit is een eerbetoon aan het radioprogramma ‘Met het oog op morgen’. Dit programma, dat altijd ’s avonds tussen 23.00 uur en 24.00 uur op Radio 1 te horen is, kende afgelopen vrijdag zijn 15.000 uitzending. Het is na “Langs de Lijn’ het langst lopende radioprogramma.

Ik ben zelf ook een keer te gast geweest in ‘Met het oog op morgen’. Dat was in 2008, vlak voor het EK voetbal. Ik had een voetbalboek getiteld ‘Heel het land is van streek‘ geschreven met allerlei nutteloze voetbalverhalen. ‘Met het oog op morgen’ besteedde die week aandacht aan het EK en omdat alle deskundigen al zo’n beetje op waren, mocht ook ik “als deskundige” in de studio in Hilversum iets over het toernooi komen vertellen.

Een redacteur van het programma had mijn telefoonnummer van mijn uitgever gekregen en had mij een paar dagen van te voren opgebeld om te vragen of ik in het programma iets over het komende EK wilde zeggen. Dat wilde ik uiteraard wel  – “publiciteit, publiciteit”; altijd goed voor de verkoop van een boek –  maar omdat Hilversum best een eind rijden voor mij was, vroeg ik of het ook telefonisch kon. Dat deden ze vanwege de kwaliteit – van de verbinding; niet van het interview – liever niet, maar ik hoefde niet naar Hilversum te komen. Ik kon ook wel naar de studio van de voor mij dichtst bij zijnde regionale omroep komen, dan legden zij daar wel een verbinding mee.

Dat vond ik prima en op een vrijdagavond zat ik om elf uur ’s avonds samen met een technicus in een verder verlaten studio van Omroep West in Den Haag. Marianne was thuis gebleven; die luisterde wel naar de radio. De presentator zat in Hilversum, ik dus in Den Haag, maar dat was voor hem geen enkele belemmering om te zeggen “Hier bij mij in de studio zit Martin van Neck, de schrijver van ‘Heel het land is van streek’, een boek vol met nutteloze voetbalkennis.”

Het ‘nutteloze’ sprak hij overigens net iets te overdreven uit. De redacteur had me van te voren al gewaarschuwd dat de presentator van dienst – ik zal zijn naam hier niet vermelden; niet omdat ik dat ik dat niet wil maar omdat ik zijn naam niet meer weet – niets met voetbal op had, en er ook dan weinig verstand van had. Hij zou daarom het gesprek wel voorbereiden. Hij stelde voor dat we het eerst over het EK zouden hebben, daarna over het boek en dat ik zou besluiten met een paar leuke voetbalcitaten waarmee het boek vol stond. Ik vond het een prima plan.

De eerste vraag van de presentator was wie Europees Kampioen zou worden. Ik besloot om er gelijk een bekend citaat uit te gooien en zei: “Gary Lineker zou zeggen: ‘voetbal is een simpel spelletje. 22 Mannen rennen 90 minuten achter een bal aan en op het einde winnen de Duitsers’, maar zelf denk ik dat Spanje wint.” Hij aarzelde even en vroeg toen: “Wie is Gary Linneker?” Ik legde hem uit dat het een beroemde Engelse voetballer was, nu presentator van de Match of the Day bij de BBC, en dat hij die uitspraak had gedaan nadat Engeland op het WK van 1990 was uitgeschakeld door Duitsland. Waarom ik dacht dat Spanje Europees kampioen zou worden, vroeg hij niet.

Zijn volgende vraag ging over de kansen van Nederland. “Nederland zit in één groep met Frankrijk en Italië, dat zijn de twee finalisten van het laatste WK. We zijn dus kansloos?” Je kon horen dat hij de vraag van een papiertje voor las. Ik zei: “Nederland zou best wel eens van Italië en Frankrijk kunnen winnen. Alle spelers van toen zijn nu twee jaar ouder.” Ik stopte even om hem de gelegenheid te geven om te vragen wat ik hiermee bedoelde, maar hij zei niks, dus vervolgde ik met “Onze spelers zoals Van der Vaart, Sneijder, Robben en Van Persie zijn nog jong. Die hebben nu twee jaar meer ervaring, die van Italië en Frankrijk zijn juist relatief oud, die worden alleen maar minder.” ‘Ok.” antwoorde hij op een toon alsof hij zojuist de algemene relativiteitstheorie had uitgelegd gekregen.

Her gesprek ging daarna even over mijn boek. Opeens vroeg hij: “Wat vind je vriendin er eigenlijk van dat je je met nutteloze voetbalfeiten bezig houdt?” Die vraag verraste me. Even overwoog ik om te zeggen: “Dat is fraai zeg. Mijn vrouw zit thuis naar de radio te luisteren en dan gaat u hier live in de uitzending vragen wat mijn vriendin er van vindt“. Leek mij wel een grappig antwoord maar dat durfde ik niet en zei toen braaf dat ik getrouwd was en dat mijn vrouw er wel aan gewend was dat ik altijd allerlei nutteloze dingen deed.

Op het einde vroeg hij of ik nog wat leuke voetbalcitaten had. Ha, die spontane vraag had ik voorbereid. Ik pakte mijn boek. Op de pagina waar de leukste citaten stonden, had ik een geel post-it papiertje geplakt, maar toen ik het boek oppakte viel dat er uit. Ai, waar was die pagina nu? Ik kon de pagina niet zo snel meer vinden, en deed er toen maar een paar van Cruijff uit mijn hoofd, “Als je een speler ziet sprinten dan is hij te laat vertrokken.” en “Ik geloof niet. In Spanje slaan alle 22 spelers een kruisje voordat ze het veld opkomen, als het werkt, zal het dus altijd een gelijkspel worden.”, dat soort uitspraken. Toen was het interview afgelopen.

De technicus van omroep West vond het een geslaagd gesprek en even later fietste ik diep in de nacht terug naar huis. Marianne sliep bij thuiskomst al. Mooi, dat scheelde me vragen over die vriendin.

p.s. Voor het geval u nog een deskundige van dienst nodig heeft. Spanje werd Europees kampioen. Nederland won met 3-0 van Italië en met 4-1 van Frankrijk, precies zoals uw deskundige al voorspeld had.

Louis van Gaal

Ik doe niet aan bijgeloof want dat brengt ongeluk, maar misschien had ik Ajax – Tottenham Hotspur toch bij Ziggo op kanaal 14 (het nummer van Cruijff) moeten kijken. Nu keek ik de wedstrijd bij Veronica op kanaal 8 en verloor Ajax. Maar in de rust en na afloop schakelde ik voor “de analyses” wel over naar Ziggo.

De reden daartoe was dat Louis van Gaal daar de deskundige van dienst was. Ok, af en toe werd hij onderbroken door interviews die de immer gezellige Jack van Gelder, wiens hoofd hoe langer hoe meer op een voetbal gaat lijken, hield met allerlei randfiguren – ik bedoel daarmee figuren die aan de rand van het veld stonden – maar zo gauw Louis van Gaal weer aan het woord kwam, werden er weer zinnige dingen over voetbal gezegd. “Dat is niet zo omdat Louis van Gaal het zegt, maar het is wel zo” zei hij zelf op een gegeven moment, en eerlijk is eerlijk, hij had gelijk.

0000000 louis van Gaal 0

Ik heb wel een zwak voor Louis van Gaal. Aan het begin van deze eeuw – dat klinkt alsof dat al tientallen jaren geleden was – publiceerde ik als voorzitter van de VIENO, dat stond voor de Vereniging van Interessante Edoch Nutteloze Onderzoeken (de vereniging telde twee leden; ik was de voorzitter en Marianne was lid, al wist ze dat zelf niet) regelmatig zogenaamde VIENO-rapporten met allerlei nutteloze “onderzoeken” over het Nederlands elftal.

Denk hierbij bijvoorbeeld aan zaken als wie de jongste Nederlandse international ooit was (dat was Jan van Breda Kolff van HVV in 1911; die was 17 jaar en 2 maanden oud bij zijn debuut), welke vaders en zonen allebei in Oranje hebben gespeeld (onder andere Johan en Jordi Cruijjf; Jan en Youri Mulder, Martin en Ronald plus Erwin Koeman, en nu dus ook Danny en Daley Blind), wie de minst succesvolle international was (dat was Rinus Michels; vijf interlands gespeeld, alle vijf dik verloren), welke internationals op hun verjaardag mochten debuteren (dat waren Cor Huijbrechts van BVV in 1950 en Ruud Gullit in 1981), of er Nederlandse internationals op de Titanic zaten (nee, dus), en nog meer van dat soort onzindingen.

Ik stuurde die “rapporten” naar Bert Wagendorp van de Volkskrant die ze gebruikte voor zijn toenmalige rubriek ‘Het Schavot’. In 2001 speelde ik met de gedachten “die rapporten” te bundelen in een voetbalboek, en de kans dat een uitgever dat een goed idee zou vinden leek me groter als een bekend iemand het voorwoord zou schrijven.

Louis van Gaal was in die jaren (voor de eerste keer) bondscoach en ik stuurde hem via de KNVB een brief met het verzoek of hij eventueel het voorwoord zou willen schrijven. Tevens wees ik hem er op dat zijn aangekondigde voornemen om de Nederlandse spelers van Barcelona rust te geven en ze niet op te roepen voor de interland tegen het altijd lastige Andorra er voor zou zorgen dat de interlandsreeks van Kluivert en Cocu onderbroken zou worden. Die waren juist zo goed bezig om het record meest opeenvolgende gespeelde interlands op hun naam te krijgen. Ik kreeg een keurig antwoord van hem.

“[…] Tot  mijn spijt heb ik de spelers van FC Barcelona niet uitgenodigd voor de interland tegen Andorra hoewel ik bij voorbaat wist dat ik daarmee een punt zou zetten achter de ononderbroken reeksen van Kluivert en Cocu. Dat spijt me oprecht. Voor de spelers, maar ook voor jou. Als er echt een uitgever te vinden is voor de verzamelde rapporten wil ik het schrijven van een voorwoord serieus in overweging nemen. Ik hoor graag van je. Met vriendelijk groet, Louis van Gaal, bondscoach.

Nederland wist zich echter niet voor het WK van 2002 te plaatsen, waardoor ik het idee het idee liet. Ik vermoedde dat weinig uitgevers op dat moment belangstelling hadden om voetbalboeken uit te geven. In 2004 plaatste Nederland zich echter wel voor een eindtoernooi (het EK van 2004) en via Bert Wagendorp kwam ik bij uitgeverij 521 uit die wel brood zag in het idee.

0000000 boek

“Een absolute aanrader voor alle voetbal en oranje liefhebbers. De feiten, anekdotes en onderzoeken over het Nederlandse elftal worden op luchtige en humoristische manier beschreven door een zeer getalenteerde auteur.”, schreef mijn neefje op Bol.com bij het boek.

Louis van Gaal was op dat moment echter geen bondscoach meer en aangezien ik niet wist hoe ik hem nu moest bereiken vroeg ik Bert Wagendorp of hij het voorwoord wilde schrijven. Deze schreef een buitengewoon geestig voorwoord maar desondanks belandde de helft van de oplage van 2500 stuks van het boek bij De Slegte. Ach, had ik Louis van Gaal toch maar opgespoord om het voorwoord te schrijven. Dan was het vast wel een bestseller geworden.

In 2009 publiceerde Louis van Gaal zelf een boek, een autobiografie over zijn leven en zijn voetbalvisie. Bij de presentatie daarvan in de Amsterdam Arena sprak hij de legendarische woorden: “Het is uniek dat iemand die nog leeft een autobiografie schrijft”. Ik vind het een mooie man die zich ook al heel lang voor allerlei goede doelen inzet, wat te bewonderen valt.

0000000 louis van Gaal10 juni 1986: Actie ‘Gast aan Tafelvoetbal’ voor dak- en werklozen in Mexico; partijtje tafelvoetbal tussen Freek de Jonge (links) en Louis van Gaal (rechts); foto Ronald Gerrits; Anefo; Nationaal Archief.

Mocht ik ooit nog eens een voetbalboek schrijven, dan ga ik hem beslist vragen of hij het voorwoord wil schrijven. Louis, lees je mee?