De boekenclub in Uithuizen

In 1980 speelde Toon Hermans in zijn onemanshow de voorzitter van de vereniging ‘Ons Genoegen’,  die aankondigt dat de vereniging ‘Ons Genoegen’ is uitgebreid met een enkele nieuwe leden. Vervolgens leest Toon Hermans de hele lijst een aantal keer voor. “Mevrouw Peper, mevrouw  Zwaarmakers, juffrouw van der Stang, mevrouw Perenboom, mevrouw Stofregen, mevrouw Opdebeeke, mevrouw Deegroller, mevrouw Stip, mevrouw Hak, mevrouw Loofhutjes, mevrouw Kistenmaker en mevrouw Schroothamer.”.

voorzitter(Op de afbeelding klikken om het filmpje op YouTune te zien.)

toon hermansToon Hermans in 1980; foto  Koen Suyk, Nationaal Archief.

Aan deze sketch moest ik denken toen ik in twee van de boeken van Jan de Hartog – zie de vorige blogpost – een lijstje zag zitten met namen van dames van een leesclubje  in Uithuizen. Zie hier de namen van het lijstje uit 1965:

Mevr.Jeltsema, mevr. Immenga, mevr, Meinardie, mevr. Witkop, mevr. Schillhorn, mevr. Spieker – mijn schoonmoeder – , mevr. Klaassen, mevr. Kiel, mevr. Jansen, mevr. Eelsing,  mevr. Moorslag, mevr. Meijborg, mevr. Westerdijk, mevr. van Ess, mevr. Klema, mej. Ritzema en mevr. Wolthuis.

leesclubje

Ze hadden allemaal een boek ingebracht. Om de drie weken werden de boeken doorgegeven. De eerste keer zou  op 16 oktober 1965 zijn en op 17 september 1966 had ieder dan weer zijn eigen boek terug. Ook in een ander boek van Jan de Harog zat zo’n lijstje, dat betrof het leesclubje van het jaar 1961-1962. Hoe schattig zulke leesclubjes.

 

Jan de Hartog signeert.

Jan de Hartog, geboren in 1914 en overleden in 2002, was een Nederlandse schrijver. Na zijn vlucht tijdens de Tweede Wereldoorlog naar Engeland in 1943 woonde en werkte hij het grootste gedeelte van zijn leven in Amerika.  Van zijn boeken  – hij schreef ze na de Tweede Wereldoorlog altijd eerst in het  Engels – zijn miljoenen exemplaren verkocht. Zijn bekendste boek is ‘Hollands Glorie’. Zie hieronder Jan de Hartog in 1984 en een kaft van Hollands Glorie van een editie uit 1942.

jan de hartog hollands glorie

Tot zijn vele fans behoorde ook mijn in 2008 overleden schoonvader Arie Jan Spieker. Althans, dat neem ik aan gezien het stapeltje boeken dat ik bij het opruimen op zolder aantrof.

In 1989 bezocht Jan de Hartog Harlingen, de woonplaats van mijn schoonouders, waar hij in de bibliotheek een lezing zou geven, georganiseerd door de plaatselijke boekhandel.

hartog lezing 1

Na afloop van de lezing was de wereldberoemde auteur bereid om vragen te beantwoorden en boeken te signeren.

hartog lezing 2

Uiteraard ging mijn schoonvader – ik vermoed dat mijn schoonmoeder (zij overleed in 2009)  ook mee was – naar dit buitenkansje om zijn favoriete auteur te ontmoeten.  Na afloop van de lezing meldde mijn schoonvader zich bij het tafeltje van Jan de Hartog om een boek te laten signeren.  Helaas voor de organiserende boekhandel was dit een exemplaar dat hij van huis had meegenomen.

Voor A.J. Spieker, met de beste wensen’ schreef de auteur er in, samen met zijn handtekening en de datum 7-8-89. Blijkbaar wilde mijn schoonvader de auteur niet vermoeien met het voluit laten schrijven van zijn naam en gaf hij alleen zijn voorletters door.

hartog 1

Hij was echter nog niet van mijn schoonvader af, want deze haalde uit vermoedelijk een boodschappentas  nog een boek ter signering. Deze keer schreef de auteur er in: ‘Voor A. J. Spieker’, gevolgd door zijn handtekening en de opmerking (de enige echte).

Gezien deze opmerking, vermoed ik dat mijn schoonvader of mijn schoonmoeder vlak hiervoor de opmerking heeft gemaakt dat het toch wel heel bijzonder was dat ze hier in Harlingen de beroemde Jan de Hartog uit het verre Amerika konden ontmoeten.

hartog 2

Mocht Jan de Hartog nu denken dat hij klaar was met mijn schoonouders, dan vergiste hij zich. Daar kwam het derde boek uit de tas. ‘Voor A.J. Spieker‘ gevolgd door zijn handtekening en de datum schreef  Jan de Hartog deze keer.

hartog 3

Ik kan me voorstellen dat de rij achter mijn schoonouders  wat onrustig werd toen mijn schoonvader een vierde boek uit de tas haalde. Drie jaar eerder had Jan de Hartog een prijs gekregen en een krantenberichtje daarover had mijn schoonvader in het boek geplakt.

Deze keer had de auteur geen zin meer om ook ‘voor A.J. Spieker’ te schrijven en beperkte hij zich tot alleen zijn handtekening en de datum.

hartog 4

Groot moet de ontzetting van de auteur, de boekhandelaar en de rij zijn geweest toen er nog een vijfde boek uit de tas kwam, maar gezien de signering, waar een duidelijke opluchting uit blijkt, zal mijn schoonvader of schoonmoeder verteld hebben dat dit toch echt het laatste boek was: “Verzamelaarsters! In dankbaarheid’ schreef Jan de Hartog.

hartog 5

Ik kan niet anders dan constateren dat Jan de Hartog een geduldig iemand was en mijn schoonvader een groot fan. En oh ja, Jan de Hartog heeft zo’n veertig boeken geschreven. Geen idee hoeveel boeken van hem mijn schoonvader had, maar het zou best wel eens kunnen zijn dat Jan de Hartog die avond goed is weggekomen. Het had veel erger kunnen zijn.