In deze week van blogposts over de eerste maanlanding mag natuurlijk het dramatisch einde van de maanvlucht niet ontbreken. Voor wie niet meer weet hoe het ook al weer zat, zal ik het nog even kort samenvatten.
Het begon er mee toen Buzz Aldrin na zijn wandeling terugkeerde bij de maanlander en de dramatische woorden “Houston, we’ve got a problem” uitsprak.
Aldrin keert terug bij de maanlander, gefotografeerd door Neil Amstrong.
Onmiddellijk schakelde de NASA het geluidskanaal om van openbaar naar privé, waardoor we niet exact weten wat er daarna allemaal gezegd is.
Het probleem bleek later te zijn dat Aldrin het luik niet meer open kreeg. Hij kreeg zijn sleutel niet in het slot. Dat kwam doordat Amstrong bij het verlaten van het voertuig zijn sleutel aan de binnenkant van het slot van het luik had laten zitten. Hij was, toen hij voet op de maan zette, in de opwinding vergeten zijn sleutel er uit te halen. Het lukte Aldrin hierdoor niet om zijn sleutel er van de buitenkant in te stoppen. De sleutel van Amstrong blokkeerde de zaak. (Wij hebben overigens hetzelfde met onze achterdeur. Als er een sleutel aan de binnenkant in het slot zit, dan kan je er van buitenaf geen sleutel meer in stoppen.)
Wat ze ook probeerden, ze kregen de sleutel niet in het slot en ook lukte het niet om de sleutel van Amstrong van buitenaf uit het slot te stoten. Het dramatische gevolg was dat de twee astronauten de maanlander niet meer in konden komen. Ze stierven uiteindelijk op de maan. Hoe lang ze nog geleefd hebben, heeft de NASA vanwege privacyaspecten nooit bekend gemaakt.
Uiteraard volgde er een groot onderzoek. Voor een Senaats-commissie moest de NASA allerlei vragen beantwoorden. “Waarom zat er een slot op het luik? Was u soms bang dat er achter een rots op de maan een Rus verstopt zat die opeens te voorschijn zou springen, in de maanlander zou klimmen en er mee vandoor zou gaan?” vroeg één van de senatoren cynisch.
De reden dat er een slot op het luik zat, legde de man van de NASA uit, was dat ze anders bang waren dat het luik tijdens de landing zou open kunnen trillen. Ze hadden honderden keren geoefend en tijdens al deze oefeningen was Amstrong niet één keer vergeten om de sleutel uit het slot te halen.
De sleutelbos van Amstrong met liefst vier reservesleutels voor het geval er eentje kapot ging. Ook Aldrin had een dergelijke sleutelbos.
Wat Amstrong en Aldrin in de uren tot hun dood allemaal gezegd hebben – ze hebben nog uren met hun familie gepraat – is niet bekend. Wel bewaard gebleven zijn uiteraard de woorden die president Richard Nixon uitsprak toen hij het volk toesprak.
“Fate has ordained that the men who went to the moon to explore in peace will stay on the moon to rest in peace.
These brave men, Neil Armstrong and Edwin Aldrin, know that there is no hope for their recovery. But they also know that there is hope for mankind in their sacrifice.
These two men are laying down their lives in mankind’s most noble goal: the search for truth and understanding.
They will be mourned by their families and friends; they will be mourned by their nation; they will be mourned by the people of the world; they will be mourned by a Mother Earth that dared send two of her sons into the unknown.
In their exploration, they stirred the people of the world to feel as one; in their sacrifice, they bind more tightly the brotherhood of man.
In ancient days, men looked at stars and saw their heroes in the constellations. In modern times, we do much the same, but our heroes are epic men of flesh and blood.
Others will follow, and surely find their way home. Man’s search will not be denied. But these men were the first, and they will remain the foremost in our hearts.
For every human being who looks up at the moon in the nights to come will know that there is some corner of another world that is forever mankind.”
Zie hier de officiële stukken zoals in de in 1999 zijn terug gevonden in de overheidsarchieven (in de ‘National Archives and Records Administration, Nixon Presidential Materials Staff’)
Oké, president Nixon heeft deze woorden daadwerkelijk nooit uitgesproken. Het luik zat niet op slot en Amstrong en Aldrin konden veilig naar aarde terug keren.
Wat wel waar is, is dat bovenstaande speech klaar lag om door Nixon uit gesproken te worden in het geval het met de maanlanding mis zou gegaan. “In event of Moon disaster“.
De toespraak was vooraf al door Nixon’s vaste tekstschrijver William Saffire geschreven. In de instructies bij de speech staat ook vermeld dat Nixon voor het uitspreken van de toespraak eerst de ‘widows-to-be’ moest bellen en dat een geestelijke een zelfde soort procedure moest volgen als ware het een zeemansgraf.
Nixon spreekt hier de astronauten – die in een quarantainecapsule zitten – na terugkeer toe.
Dat er een slecht-nieuws-toespraak was voorbereid is niet uniek. Op het hoogtepunt van de Cuba-crisis in 1962 – Rusland was bezig met het plaatsten van raketten met kernkoppen op Cuba; Amerika stelde toen een ultimatum waarin ze eisten dat Rusland deze daar weg moesten halen anders zou Amerika Cuba aanvallen – dreigde er een oorlog tussen Amerika en Cuba / Rusland. Voor het geval deze oorlog er zou komen was er al een opzet voor een toespraak voor Kennedy gemaakt.
“Met een bezwaard hart, en in navolging van de eed die ik heb afgelegd, heb ik de Amerikaanse luchtmacht opdracht gegeven om de de kernwapens op Cuba te verwijderen”
Het kwam echter goed. Rusland haalde de raketten weg en de derde wereldoorlog werd voorkomen.
Een ander iemand die zich op het vertellen van slechts nieuws had voorbereid was generaal Eisenhower bij D-day. Voor het geval de invasie zou mislukken, had hij alvast vast wat krabbeltjes op een blaadje gezet, waarbij hij de schuld van het mislukken van de invasie op zich nam.
Gelukkig heeft hij de woorden – als hij al zijn eigen handschrift kon lezen – nooit hoeven uit te spreken. (Leuk detail, hij dateerde hem op 5 juli. Hij vergiste zich in de maand.)
Tot slot wil ik dit nog zeggen. “U verwachtte vandaag een leuke blogpost, gevat, leerzaam en interessant. Helaas heb ik vandaag niet aan deze verwachtingen kunnen voldoen. Het spijt me.”
U ziet, ik heb me ook al voorbereid voor het geval u deze blogpost helemaal niets vindt.