Gisteren was er na de dodenherdenking een programma op tv te zien over ‘De Tweede Wereldoorlog in 100 foto’s’. Een aantal foto’s werd in het programma besproken, waarbij het vooral ging om het verhaal achter de foto. Er was geen tijd om alle uitgekozen foto’s te laten zien, maar op deze site van de organisatie achter de foto’s staan alle 100 foto’s online, samen met de verhalen achter de foto.
Eén van de foto’s die niet in het programma te zien was, maar wel op de site staat, is onderstaande foto die is genomen in Bezuidenhout, een wijk in Den Haag. Deze wijk werd in maart 1945 bij vergissing door de Engelsen gebombardeerd. Op de foto zijn twee zusjes te zien die in één van de verwoeste huizen hebben gewoond.
Marianne en ik hebben in de jaren tachtig een aantal jaar in deze wijk gewoond, op een etage van een oud herenhuis in de Gerard Reijnststraat, in het deel van de wijk dat tijdens het bombardement niet werd geraakt.
De beschrijving bij de foto luidt als volgt:
100. Zuid-Holland, Den Haag, 3 maart 1945
In de wijk Bezuidenhout, Den Haag, maakt de vader van de zusjes Anneleen en Annemarie een foto op de puinhopen van hun gebombardeerde huis. De geallieerde bommen die op de wijk terecht komen waren bedoeld voor Duitse raketinstallaties in het Haagse bos. Terwijl haar zus uit voorzorg al naar haar oma gebracht is, overleeft Anneleen het bombardement ternauwernood. Willy, de onderduiker die de familie in huis heeft, grist Anneleen op tijd uit de kinderwagen zodra de eerste bommen vallen.
Vervolgens neemt hij haar mee naar het Sint Antoniushove ziekenhuis in Leidschendam, waar Anneleens vader als arts werkt. Op dat moment worden er vele gewonden binnengebracht. Omdat Anneleen niet gewond is, worden zij en Willy weer weggestuurd. Wat er daarna gebeurt, is niet bekend. Anneleen is korte tijd zoek en haar moeder vreest dat zij alsnog omgekomen is bij een daaropvolgend bombardement. Na enkele dagen wordt ze weer herenigd met haar familie.
Bron: C.H. Beek/ Privécollectie A. Beek
De kinderen op de foto deden me denken aan een andere bekendere oorlogsfoto met een kind en wel aan de foto die op 7 mei 1945 werd genomen op de Dam toen Duitsers gingen schieten op de feestvierende menigte.
Terwijl mensen schuilen achter lantarenpalen loopt er links op de foto een klein meisje richting het gebouw van waaruit geschoten wordt. Ik zocht gisteren even op Google naar deze foto en belandde toen op de
site van Stichting Memorial voor Damslachtoffers 7 mei waar de geschiedenis achter deze foto wordt toegelicht. Het meisje op de foto blijkt Tiny van der Hoek te zijn. Op de site van de staat haar verhaal.
“Ik was 2,5 jaar en was bij de ijskar op de hoek Nieuwendijk/Dam waar ik net een ijsje had gekregen. Per direct lag het ijsje op de grond tot mijn grote teleurstelling. Mensen holden weg of gingen ergens achter staan. Ik zag dat er vanuit de Groote Club (die naam ken ik nu destijds was het de plek waar de Duitse vlaggen hingen en Duitse soldaten zaten) werd geschoten. Zij waren de schuld dat ik geen ijsje meer had dus ging ik erop af. Mijn moeder bleef achter bij de ijscokar.
Lopend op de Dam, richting Groote Club, tussen hollende mensen door, maar juist tegen die richting in die zij gingen was ik al een eindje op weg toen ik plots werd opgepakt door een mijnheer, hij nam mij in zijn armen, jas om mij heen, en holde richting Nieuwendijk waar ik destijds woonde. Daar kwam mijn moeder weer bij maar nergens was een schuilplaats binnen, alles was vol en wij werden geweigerd. Die mijnheer zag dat er in die zaak onder het biljart nog plaats was,
trapje een ruit in, mijn moeder kroop naar binnen en pakte mij aan en wij hebben onder het biljart een schuilplaats gehad.
Die mijnheer verdween richting Dam. Ging hij meer hulp verlenen of zelf op zoek naar een schuilplaats? Ik weet het niet. In mijn herinnering zat immer “schuine strepen”. Later, in een amateur opname van Bert Haanstra, begreep ik dat die ” schuine streep” mensen achter lantaarn palen waren die achter elkaar dekking zochten. Tijdens mijn “missie”, verhaal halen over geen ijsje meer, was ik zo gericht op het “hoek”raam van de Groote Club”, het raam waar ik nog altijd naar kijk als ik in Amsterdam ben, dat in mijn herinnering mensen op straat lagen om te rusten. Ik besefte toen niet dat ik langs gewonde – dan wel dode mensen liep zo gebiologeerd was ik om die boze mensen daar bij dat raam te vertellen hoe gemeen ik hen vond. Gelukkig werd ik opgepakt en in veiligheid gebracht. Dit gebeuren staat nog altijd op mijn netvlies en uiteraard pas later begreep ik wat er werkelijk aan de hand was.”
Er zijn beelden van het gebeuren waar je haar en de man ziet lopen.
Op 1.01 min zie je hoe een man komt aanhollen om haar in veiligheid te brengen. Het is een onbekend gebleven held die op dat moment met gevaar voor eigen leven besluit om een klein meisje te redden.
Of ze nog leeft weet ik niet, ze zou dan nu 77 jaar oud zijn. Een paar jaar geleden was ze in ieder geval nog actief op sociale media.
Haar laatste tweet stamt uit november 2018.