In mijn serie van mensen achter de computer heb ik het vijftiende portret geschreven. Het gaat over de onbekende maker van het mechanisme van Antikythera. Dit verhaal begint als volgt:

Eén van de meest wonderlijke apparaten uit de oudheid is het mechanisme van Antikythera. Dit op de bodem van de Egeïsche Zee teruggevonden apparaat stamt vermoedelijk uit de eerste eeuw voor Christus. Het is een buitengewoon ingenieus mechanisme van in elkaar grijpende tandraderen, wijzers en diverse schijven met afbeeldingen. Het had niet alleen de functie van een planetarium maar functioneerde ook als een kalendersysteem dat daarnaast ook nog eens de data van verschillende sportevenementen aangaf zoals de Olympische Spelen. Ook gaf het aan wanneer er maan- en zonsverduisteringen te verwachten waren.

Soms wordt het mechanisme wel eens betiteld als de eerste analoge computer ter wereld. Dat is niet juist. Je kan er bijvoorbeeld niet mee rekenen. Maar een wonderlijk ding was het wel. Technisch gezien was het mechanisme van Antikythera met zijn in elkaar grijpende tandradaren zijn tijd minimaal duizend jaar vooruit. Een Amerikaanse wetenschapper vergeleek de vondst van het apparaat daarom zelfs een keer met het vinden van een zwart-wit televisie onder een pyramide (waarbij je dan natuurlijk wel de vraag kan stellen wat er dan op die televisie te zien was). De schrijver Erich von Däniken suggereerde in zijn boek ‘Waren de Goden kosmonauten?’ dat het mechanisme mogelijk van buitenaardse afkomst zou kunnen zijn. Dat is niet juist, tenzij je de Grieken als buitenaardse wezens beschouwt. Welke Griek het apparaat heeft gemaakt is echter niet bekend.

Wie de rest van het verhaal wil lezen, kan hier terecht.

Wie in ruim zeven minuten tijd een goed beeld van de vindplaats, de gevonden kunstvoorwerpen en de werking en ingeniositeit van het mechanisme wil krijgen, moet even dit filmpje op YouTube bekijken

(Klik op de afbeelding om naar de video op YouTube te gaan.)