Vorige week vrijdag bracht ik samen met de jongste dochter een bezoek aan het Museum Boijmans van Beuningen in Rotterdam. Er waren twee tentoonstellingen die we wilden bekijken: ‘Boijmans in de oorlog. Kunst in de verwoeste stad.‘ en ‘Pure Rubens‘ , een overzicht van Rubens’ olieverfschetsen. Normaal gesproken hebben we met onze museumjaarkaart, respectievelijk Rotterdam Pas, gratis toegang, maar vanwege de Rubens tentoonstelling moesten we een toeslag van €2,50 betalen. Dat was even een financiële tegenvaller.

Nadat we een kaartje hadden gekocht en de jassen waren opgeborgen, informeerde de dochter bij de informatiebalie of er vandaag ook rondleidingen waren. Dat moest ze maar even op internet op zoeken luidde het antwoord. Juist ja.

Als eerste liepen we naar een beetje verstopte deur. De dochter keek omhoog en zei: “Hij is vrij” en stapte naar binnen. Ik had geen idee wat ze met “hij is vrij” bedoelde en wat daar te zien was, maar het bleek een spiegelkamer te zijn.  Het was een kunstwerk van de Japanse kunstenaar Yayoi Kusama.

Omdat mijn overhemd niet lekker in mijn broek zat, ging ik dit eerst even op mijn gemak goed in mijn broek stoppen. Daarna hees ik mijn broek nog eens een keer goed op. De dochter bekeek dit tafereel gelaten en zei toen: “Je weet dat er een camera in de kamer staat en de beelden daarvan buiten op een monitor te zien zijn?”  Nee, dat wist ik niet.

Nadat we even later uit de kamer kwamen – buiten stonden al een aantal mensen op ons vertrek te wachten – bekeken we als eerste de tentoonstelling over het museum in en rondom de Tweede Wereldoorlog. Ik moet zeggen, het is een erg interessante tentoonstelling en ik kan hem dan ook aanbevelen. Zie hieronder enige foto’s ter illustratie.

Het ding op de voorgrond was geen kunst maar een bom aldus het informatiebordje

Een zuil met affiches met tentoonstellingen die tijdens de Tweede Wereldoorlog in het museum werden georganiseerd en op de achtergrond een werk van Pyke Koch dat tijdens de oorlog werd aangekocht. 

Tijdens het bombardement op Rotterdam werd het museum niet geraakt maar later wel. De belangrijkste schilderijen waren toen al opgeborgen in bunkers, eerst in Zandvoort, later in de Sint Pietersberg in Maastricht. De minder belangrijk geachte schilderijen bleven wel in het museum hangen. Sommigen raakten beschadigd zoals bovenstaand schilderij.

Ook onderstaand schilderij’ Vijf meisjes uit het Amsterdamse Maagdenhuis’  uit 1888 van een zekere Thérèse Schwartze bleef tijdens de eerste oorlogsjaren, net als vele andere werken uit de negentiende eeuw, op zaal hangen. Dit omdat deze ‘tamelijk recente kunst niet als onvervangbaar werd beschouwd‘. Dit schilderij kwam de oorlog gelukkig ongeschonden door. Ik vond het één van de mooiere schilderijen op de tentoonstelling.

Detail uit het schilderij

Op de tentoonstelling hingen ook de twee valse Vermeers (gemaakt door Han van Meegeren) die het museum vlak voor en tijdens de oorlog had gekocht. Onbegrijpelijk dat het museum de schilderijen aan kocht. Een beetje Vermeer-kenner ziet direct dat het geen echte Vermeers zijn

Er was ook een aparte zaal waar aandacht aan ‘roofkunst’ werd besteed, waar een aantal schilderijen hing met informatie over de achtergrond en de Joodse eigenaars.

De tentoonstelling loopt nog tot 27 januari. Ik kan hem aan bevelen

Na deze tentoonstelling bekeek ik vervolgens dit kunstwerk.

Voor het geval u zich af vraagt wie dit “Groene hoofd op rode achtergrond met blauwe rand’ heeft gemaakt, het is mijn bord tomatensoep, dat als lunch diende.

Na de lunch bekeken we de Rubens-tentoonstelling. Rubens schijnt tijdens zijn leven meer dan 4000 werken te hebben gemaakt, waaronder heel veel altaarstukken. Hij deed dit door een kleine olieverfschets te maken en deze afbeelding dan door zijn atelier te laten uitwerken. In het atelier waren 25 mensen voor hem aan het werk. Ja, zo kan ik het ook – dat laten uitwerken dan.

Een deel van deze olieverfschetsen zijn bewaard gebleven en nu hier te zien. Er hangen ook een aantal van zijn schilderijen in combinatie met de olieverfschets.

Op de voorgrond de olieverfschets, op de achtergrond het schilderij. Het lijkt of de schets groter is dan het schilderij, maar dat is gezichtsbedrog. Het schilderij is vele maten groter.

Nog een voorbeeld.

Eerlijk gezegd ben ik niet zo’n heel grote fan van het werk van Rubens, niet omdat het niet knap geschilderd is – ik doet het hem niet na –  maar omdat op heel veel van zijn werk Bijbelse of mythologische scenes staan afgebeeld en dat is niet direct mijn genre. Zie bijvoorbeeld dit wandkleed.

Overigens wie schilderijen van Rubens wil zien waarop bloot te zien is, kan het beste naar een museum gaan en deze niet online op Facebook bekijken. Deze blokkeert namelijk regelmatig foto’s van schilderijen van Rubens omdat  Facebook er niet in slaagt om kunst van porno te onderscheiden. Eén van de organisaties die hier last van had was Visitflanders.  Deze  organisatie had in juli op zijn facebook-pagina enkele afbeeldingen van schilderijen van Rubens geplaatst ter promotie van het Rubens-huis in Antwerpen. De afbeeldingen werden geblokkeerd door Facebook. Visitflanders sloeg daarop terug met dit briljante filmpje.

Maar in Boiijmans van Beuningen kan je in elk geval nog tot en met 13 januari 2019 ongestoord de olieverfschetsen van Rubens zien zonder dat je door de zedenpolitie wordt gevraagd of je een social account hebt.