De oudste jeugdherinnering

De titel van deze blogpost heet de oudste jeugdherinnering, maar ik vraag me opeens af of het niet de jongste jeugdherinnering moet zijn?  Misschien is de term allereerste jeugdherinnering wel een betere term. Volgens wetenschappelijke onderzoeken hebben de meesten van ons geen herinneringen aan gebeurtenissen van voor ons derde levensjaar. Ik citeer even een stukje van de site van Scientias.

Dat komt doordat we aan infantiele amnesie lijden. Dat wil zeggen dat we herinneringen die we voor ons derde levensjaar aanmaken, gaandeweg (vanaf onze zevende verjaardag ongeveer) weer kwijtraken. Dat komt doordat het hele jonge brein de neurale architectuur die nodig is om complexere herinneringen te vormen en in stand te houden, mist.”

Soms heb je jeugdherinneringen aan gebeurtenissen die helemaal niet plaats hebben gevonden . Dat kan bijvoorbeeld een gevolg zijn van ‘inprenten’. Als je ouders bijvoorbeeld heel vaak iets uit je jeugd vertellen  en herhalen – “Toen je twee jaar oud was ….” maar dat niet klopt, dan denk je later toch dat je dat als tweejarige hebt meegemaakt.

Neem mij, mijn ouders hebben altijd vertelt dat ik als driejarige een hattrick scoorde in de WK-finale van 1958 die Nederland met 3-2 won van Brazilië.  Pelé scoorde overigens twee keer voor Brazilië, ik volgens mijn ouders dus drie keer voor Nederland.

pele

Op deze foto speelt Pelé in juni 1959 in een hotel in Groningen, waar zijn ploeg Santos verbleef voor een vriendschappelijke wedstrijd, een spelletje kaart. De Groninger jeugd kijkt door het raam toe.

En op deze foto moet de jonge voetbalster handtekeningen uitdelen. (Beide foto’s zijn gemaakt door Wim van Rossem van het fotobureau Anefo. De foto’s maken nu onderdeel uit van het Nationaal Archief.)

pele 2

Nu is die hattrick van mij in de WK-finale één van mijn eerste jeugdherinneringen, maar u en ik weten dat die herinnering niet klopt. Het is “een ingeplante” herinnering. In werkelijkheid scoorde ik maar twee keer in de finale –  twee maal een kopbal, wat gezien het feit dat ik voor een driejarige vrij klein was best wel een knappe prestatie was. Niet ik maar Abe Lenstra scoorde het derde  Nederlandse doelpunt.

lenstra

29 januari 1950: Abe Lenstra laat zijn dochtertje Metteke de slee trekken. Ruim acht jaar later zou hij de winnende goal scoren in de WK-Finale tegen Brazilië. Eerder in de wedstrijd kopte de toen pas driejarige Martin van Neck twee keer raak uit een hoekschop. Foto  Harry Pot; Anefo

Enfin, die hattrick is dus geen echte jeugdherinnering. Mijn allereerste jeugdherinnering is dat ik als driejarige samen met een meisje uit de buurt op de bloeiende Asselsche heide vlakbij Apeldoorn achter een vlinder aan holde.

heideDe Asselsche heide eind augustus 2022., 64 jaar later 

In mijn herinnering was het een rode vlinder, dus het zou wellicht een pauwoogvlinder geweest kunnen zijn, maar dat weet ik niet zeker.

vlinder

Volgens mijn ouders speelde ik in die tijd wel eens samen met een meisje dat in de buurt woonde. Ze was een freule, dus haar ouders moeten van adel zijn geweest. Niet dat ik dat als driejarige wist maar dat hebben mijn ouders mij later verteld. Ze namen het speelkameraadje van hun dochter (ik dus) als ze ergens heen gingen wel eens mee en blijkbaar ook een keertje toen ze op de bloeiende heide bij Assel gingen wandelen. Met als gevolg: mijn oudste dan wel jongste dan wel allereerste jeugdherinnering.

Of dit inderdaad daadwerkelijk zo gebeurd is, durf ik niet met zekerheid te zeggen. Maar ik herinner wel dat ik als klein kind een keer met een meisje achter een vlinder aanholde en dus ik hou het er op dat dit mijn allereerste jeugdherinnering is.