De Stichting Literaire Rechten Auteur – afgekort Lira – is de auteursrechtenorganisatie voor schrijvers. ‘We zijn er voor schrijvers in de breedste zin van het woord: boekenschrijvers en dichters, vertalers, journalisten, scenarioschrijvers, ondertitelaars, recensenten en nog veel meer…‘, adus de Lira op hun site.
Ik denk dat ik bij de LIRA wordt meegeteld in de cateforie ‘schrijver’ – al is het wel zo dat mijn laatste boek (De Titanic) al weer uit 2012 stamt. Dit boek is samen mijn andere non-fictie boeken de reden dat ik elk jaar een mailtje van de Lira krijg. De Lira int namelijk voor de auteurs de leenrechten voor de boeken die bibliotheken uitlenen. Elke keer als u een boek van mij uit de bibliotheek leent, ontvang ik ongeveer 13 cent. Dit als compensatie voor gemiste verkopen – ik heb heel veel gemiste verkopen – , immers doordat u mijn boek leent, koopt u het waarschijnlijk niet meer.
Dit jaar bleek mijn leenopbrengst met zo’n 20% gedaald te zijn. Maakte de Lira in 2019 nog zo’n 12 euro over, dit jaar bleef ik steken op iets meer dan een tientje. Het zijn zware tijden. Dat tientje had ik te danken aan de Titanic.
Werd vorig jaar het boek nog 102 keer uitgeleend, dit jaar maar 78 keer. Dat wil zeggen 1,5 keer per week – één heel exemplaar en een half exemplaar dus. Daarnaast was ‘Het Nutteloze Kennisparadijs’ in 2020, net zoals in 2019 in totaal wel geteld één keer uitgeleend. (Trump zou een hertelling eisen, maar ik heb alle vertrouwen in de Lira.)
Ik vermoed dat er in Nederland nog ergens één bibliotheek is die het Het Nutteloze Kennisparadijs’ op de plank heeft staan en dat daar een boekenliefhebber werkt, die alle “weesboeken’ die niet uitgeleend worden één keer per jaar zelf leent.
Ik ben benieuwd of het boek volgend jaar weer één keer wordt uitgeleend. In ieder geval, zodra het geld van de Lira binnenkomt, nemen we het er van.