Ik fiets regelmatig een rondje om de Vliet. Bij Leidschendam de brug bij de sluisjes over en dan richting Leiden. Meestal haal ik Leiden overigens niet. De afstand wordt onderschat, de krachten overschat. Ik ga daarom vaak al eerder, bij restaurant De Knip of iets verderop bij Voorschoten, al een brug over om daarna weer naar huis te fietsen.

Afgelopen maandag, ongeveer op het tijdstip dat ik daar vaak fiets, maar nu niet – ik had zondag een lekke band gekregen en was deze op dat tijdstip aan het plakken – reed een vrouw met een bakfiets, met daarin vier kleine kinderen, door onbekende oorzaak pardoes bij Leidschendam de Vliet in. Ze had geluk, want vijftig meter verderop zaten twee mannen te vissen. Ik citeer een stukje van de site van TV West

LEIDSCHENDAM – André (69) twijfelt maandagmiddag geen moment. Hij springt het water van de Vliet in, achter een bakfiets met kleine kinderen aan. ‘We zaten te vissen toen mijn maat riep: daar gaat iets mis!’ De bakfiets rijdt het water in, zo’n vijftig meter van waar André en Henk zitten te vissen. Zo hard ze kunnen, lopen ze er naartoe. André trekt zijn schoenen en jas uit en springt dan het water in. Henk gaat op zijn knietjes op de kade zitten en strekt zijn armen uit.

 ‘André was de aangever, ik trok ze de kant op’, vertelt Henk, ook 69 jaar oud. Terwijl de vrouw die de bakfiets reed, probeert het ding boven water te houden, vist André twee kleine peuters uit de wagen en geeft ze aan Henk. Maar wanneer de kinderen op de kant staan en de klus geklaard lijkt, roept de vrouw: ‘Ik heb ook nog twee baby’s!’

 ‘Die hadden we helemaal niet gezien’, zegt André geschrokken. De baby’s zitten voor in de bak, onder een dekzeil en inmiddels al een tijdje onder water. ‘Ze zaten ook nog eens vastgesnoerd’, vertelt André, ‘dus het duurde even voordat ik ze eruit kreeg.’

De aanwezigheid van deze twee mannen was al een geluk voor de vrouw en de kinderen maar ze hadden nog meer geluk. Een 24-jarige dierenartsassistente, ene Roos, was met haar auto op weg naar haar paard. Ze zag dat er iets aan de hand was en stopte. TV-West:

 “LEIDSCHENDAM-VOORBURG – Onderweg naar haar paard Winnetou belandde Rosalina Nieuwenburg uit Leidschendam maandagmiddag in een horror-scenario. Ze ziet even verderop langs de Vliet bij Leidschendam mensen langs het water staan. ‘Ik dacht dat ze een deken of iets dergelijks nodig hadden’, zegt ze. Maar in werkelijkheid proberen twee vissers vier kinderen uit een bakfiets te redden.

Als Rosalina haar auto langs de kant zet om hulp aan te bieden, gaat het ineens heel snel. Een van de mannen haalt een klein meisje uit de bakfiets die onder water ligt en geeft het kind aan Rosalina. ‘Er zat geen leven meer in het meisje’, vertelt ze. ‘Ik heb meteen gezegd dat een van die mannen de ambulance moest bellen en ik ben begonnen met reanimeren.’

Rosalina probeert eerst nog de aandacht van het meisje te krijgen, maar tevergeefs. ‘Het ging heel slecht met haar. Ze was bloed aan het braken. Ik heb haar op haar rug gelegd en ben begonnen met druk geven op de borst’, vertelt Rosalina. ‘En net op het moment dat ik wilde beginnen met beademen hoestte ze water uit.’”

Dat ze wist wat ze moest doen had ze geleerd tijden een cursus op school, zo verklaarde ze een dag later in een interview met TV-West.  Zij wist daardoor wel wat ze moest doen. Veel mensen, waaronder ik, weten dat niet. Daarom citeer ik even een stuk van de site van de krant Metro. Lees het maar even door. Het kan misschien iemands leven redden. Lees hier hoe te reanimeren:

1. BEWUSTELOOS?

Check altijd eerst of het slachtoffer nog bij bewustzijn is. Dat doe je door zachtjes de schouders te schudden en een vraag te stellen als ‘Gaat het?’ of ‘Kunt u mij horen?’. Als het slachtoffer niet reageert, is hij of zij buiten bewustzijn. Zorg dan vooral dat je bij hem/haar blijft en om hulp van omstanders roept. 

2. 112

Jij bent bij het slachtoffer, maar de hulpdiensten weten nog van niks. Zorg dus dat er zo snel mogelijk 112 wordt gebeld, door jezelf of één van de omstanders. Reanimeren en bellen tegelijk is heel lastig, maar wordt praktisch iets makkelijker wanneer je de telefoon op luidspreker zet.

Zo kan de medewerker van de alarmcentrale je ook instructies geven, terwijl jij je handen vrij hebt. Mocht het zo zijn dat er een AED in de buurt is, zorg dan dat deze direct wordt gehaald. De Automatische Externe Defibrillator (AED) is een draagbaar apparaat dat het hart weer op gang kan brengen door een elektrische schok. Deze apparaten hangen op bepaalde publieke plaatsen op straat en je wordt aan de hand van instructies door het proces geleid. 

3. ADEMHALING

Controleer of het slachtoffer nog ademt. Dat doe je door je hand op het voorhoofd van het slachtoffer te leggen en de kin iets omhoog te duwen met je andere hand. Je tilt het hoofd dus iets achterover, hiermee open je de luchtwegen.

Nu komt het op jouw zintuigen aan. Kijk, luister en voel of er een ademhaling is. Doe dit echter maximaal tien seconden, want snelheid is van levensbelang bij een reanimatie. Is er geen (normale) ademhaling? Pak dan meteen de AED erbij. 

4. BORSTCOMPRESSIES

Dan komt het aan op het meest bekende beeld van reanimaties: de borstcompressies. Hiervoor plaats je je handen over elkaar midden op de borstkas van het slachtoffer. Je duwt het borstbeen vijf tot zes centimeter in. Dit doe je 30 keer in een snel ritme: 100 tot maximaal 120 keer per minuut.

Dat is erg lastig bij te houden natuurlijk, om het wat makkelijker te maken, kun je onthouden dat het liedje ‘Staying Alive’ van de Bee Gees precies het perfecte ritme heeft voor een reanimatie. Probeer dat dus in je hoofd te krijgen, terwijl je borstcompressies uitvoert.

Let er bij de compressies goed op dat je niet met je vingers op de ribben duwt, want dat levert gebroken ribben op. Zorg ervoor dat je armen gestrekt zijn, maar je niet leunt op het slachtoffer. 

5. MOND OP MOND

Na de dertig borstcompressies, is het tijd twee keer mond op mond beademing te geven. Hiervoor til je het hoofd van het slachtoffer weer iets naar achter, net zoals in stap 3. Knijp vervolgens de neus dicht en plaats jouw mond over de mond van het slachtoffer.

 Adem een seconde zoveel lucht in het slachtoffer, dat de borstkas omhoog komt. Laat het slachtoffer uitademen en herhaal dit. Zo ga je door met 30 compressies en twee keer ademen. Als er anderen aanwezig zijn, is het slim om om de twee minuten te wisselen. Een reanimatie is namelijk zeer intensief. Zorg er wel voor dat de reanimatie telkens zo kort mogelijk onderbroken wordt. 

6. AED

Als er een AED op locatie is, ontbloot dan het bovenlijf van het slachtoffer. Zet de AED aan en volg de instructies op het apparaat. Bevestig daarvoor de elektrodes op het lichaam.

Volg de AED tot een ambulancemedewerker is gearriveerd en zegt dat je mag stoppen.”

In het artikel staat dat je de borstcompressie in een bepaald ritme moet doen “Dit doe je 30 keer in een snel ritme: 100 tot maximaal 120 keer per minuut.” Als ezelsbruggetje geven ze aan dat dit ongeveer het ritme is van de Bee Gees hit ‘Staying Alive’ –  what’s in a name.

Nu wil het toeval dat ik dat van de Bee Gees een week eerder ook al had gelezen en wel in een artikel in de Stentor over een man die hartmassage gaf aan een vrouw die op de metrorails in New York was gevallen en geëlektrocuteerd was. Een citaat uit de Stentor:

“Het leven van een medewerkster van de New Yorkse metro is vrijdag gered met ‘Stayin’ Alive’ van de Bee Gees. De vrouw werd geëlektrocuteerd toen ze op het metrospoor viel. Een collega, zonder enige EHBO-kennis, bracht haar weer bij zinnen door hartmassage toe te passen op het ritme van de pophit.

Ik bleef hardop ‘stayin’ alive, stayin’ alive’ zingen – David Martinez. De 35-jarige Monique Brathwaite werd in de wijk Harlem op het metrospoor gevonden door collega David Martinez. Brathwaite was gevallen en kreeg hierbij 600 volt aan elektriciteit door haar heen. ‘Ik dacht dat ze dood was’, gaf Martinez aan, die rook uit haar hoofd zag komen.

Terwijl een andere medewerker de stroom uitschakelde paste Martinez hartmassage toe. De 54-jarige man had geen enkele ervaring met eerste hulp, maar hield zich aan het ritme van Stayin’ Alive. In een nieuwsartikel had hij namelijk eens gelezen dat de pophit van de Bee Gees met rond de 100 bpm (beats per minuut) de ideale snelheid is voor borstcompressie.

 Martinez herinnerde zich het ritme en zong bij de reanimatie hardop ,,stayin’ alive, stayin’ alive”, zo vertelt hij tegenover The Washington Post.  Na enkele minuten ademde Brathwaite weer en kon ze haar ogen openen. Door het ongeluk liep ze forse brandwonden op aan haar armen, benen en dijen. Ze ligt nog in het ziekenhuis.”

Voor degenen die niet weten hoe Staying Alive gaat, zie hier:

De clip is inmiddels 165 miljoen keer bekeken. Bekijk en vooral luister het maar eens. Een keertje goed luisteren naar het ritme kan zoals blijkt een leven redden.

Voor wie meer wil weten over reanimatie zie hier de pagina van de Hartstichting. ( De afbeeldingen met hoe te reanimeren hierboven zijn afkomstig van deze site) Je kan daar ook zien waar je in de buurt een reanimatiecursus kan volgen – ik zelf moet er ook maar eens eentje gaan volgen.

In ieder geval maak ik een diepe buiging voor André en Henk, de twee 69-jarige vissers, en de 24-jarige dierenartsassistente Roos.