Een politicus van de Noorse conservatieve vooruitgangspartij – dat ‘conservatief’ en ‘vooruitgang’ is een beetje wonderlijke combinatie – heeft president Trump voorgedragen voor de Nobelprijs voor Vrede. Ik verwacht eerlijk gezegd niet dat hij hem gaat krijgen, maar hé, je weet maar nooit.
Heel eventjes dacht ik dat Trump was voorgedragen voor een IG-Nobelprijs voor Geneeskunde voor zijn onderzoeksvoorstel om bleekmiddel te drinken bij corona, maar dat zou niet terecht zijn. De prijzen – humoristisch bedoeld – worden gegeven aan correct onderzoek waarvan het nut niet direct duidelijk is. En van het onderzoeken van drinken van bleekmiddel kan je veel zeggen, maar niet dat het correct is.
Een behoorlijk aantal Nederlanders en Belgen heeft al een IG-Nobelprijs gewonnen. Een paar voorbeelden. Zo wonnen bijvoorbeeld in 1993 liefst 40 Nederlanders, 80 Belgen en nog eens 855 andere auteurs gezamenlijk een IG-Nobelprijs voor het publiceren van een medische publicatie die honderd keer zoveel auteurs als bladzijden had.
In 2003 won C.W. Moeliker van het Natuurmuseum Rotterdam de IG-Nobelprijs voor Biologie voor het documenteren van de eerste wetenschappelijke observatie van homoseksuele necrofilie bij de wilde eend.
Dat zelfde jaar wonnen Andre Geim van de Universiteit van Nijmegen en Sir Michael Berry van de Bristol University de IG-Nobelprijs voor Natuurkunde voor het laten zweven van een kikker door middel van een zeer sterke magneet.
De zwevende kikker van Geim en Berry
In 2011 wonnen Mirjam Tuk (van de Universiteit Twente) en Debra Trampe (van de Universiteit Groningen) samen met de Belg Luk Warlop (van de Katholieke Universiteit Leuven) de IG-Nobelprijs voor Geneeskunde voor hun onderzoek naar hoe een volle of lege blaas ons beslissingsvermogen beïnvloedt. (Uit hun onderzoek blijkt dat wie nodig naar het toilet moet beter in staat is om een verstandige financiële beslissing te nemen.)
Dat zelfde jaar kreeg Herman Kingma van de Universiteit Maastricht de IG-Nobelprijs voor Natuurkunde voor zijn onderzoek dat aantoonde waarom discuswerpers wel maar kogelslingeraars niet duizelig worden bij het gooien.
Ook mooi was het onderzoek dat Anita Eerland, Rolf Zwaan en Tulio Guadalupe deden naar de vraag waarom de Eiffeltoren kleiner lijkt wanneer je naar links leunt. Dat zij daar in 2012 de IG-Nobelprijs voor Psychologie voor kregen is terecht.
De laatste Nederlanders die een IG-Nobelprijs (die voor Economie) wonnen waren in 2019 Timothy en Andreas Voss, die samen met hun Turkse collega Habip Gedik onderzochten welke bankbiljetten de meeste gevaarlijke bacteriën overbrengen.
De Ig Nobelprijs wordt ieder jaar in de herfst, een week voor de bekendmaking van de echte Nobelprijswinnaars, toegekend. De uitreiking vindt plaats tijdens een gala in het Sanders Theatre van de Harvard-universiteit. Echte Nobelprijswinnaars reiken de prijzen uit. De winnaars reizen dan ook graag af naar Harvard. Ze mogen dan een korte lezing houden over hun onderzoek. Gaan ze over de van te voren vastgelegde spreektijd heen, dan verschijnt er een achtjarig meisje, Miss Sweetie Poo geheten, op het podium die roept “Please stop, I’m bored”.
Overigens kan de IG-Nobelprijs een opstapje zijn naar de echte Nobelprijs. De eerder genoemde Andre Geim – die van de zwevende kikker – won tien jaar later de Nobelprijs voor Natuurkunde voor zijn onderzoek naar naar de eigenschappen van grafeen. Hij is tot nu toe de enige die zowel de IG-Nobelprijs als de echte Nobelprijs heeft gewonnen.