Het Teylersmuseum

Vorige week zijn we naar het Teylersmuseum in Haarlem geweest. Godfried Bomans schreef ooit eens over dit museum. “Hier komt geen sterveling. De laatste bezoeker dateert van 4 september 1928 en de huidige directeur weet zich de gebeurtenis nog zeer wel te herinneren” – dit citaat heeft het museum overigens met de nodige zelfspot op hun eigen site staan. Godfried Bomans kwam er overigens graag en ook ik vind het een mooi museum.

Het is een museum voor de kunst en de wetenschap, opgericht in 1784 uit de nalatenschap van Pieter Teyler van der Hulst , een Haarlemse laken- en zijdekoopman, tevens bankier. Het museum is eigenlijk een museum an sich. Het lijkt er wel op of er sinds 1784 niet veel meer aan de inrichting is gedaan. Je hebt er vitrinekasten vol met oude fossielen – dat oud is wellicht dubbelop, een fossiel is natuurlijk sowieso oud.

teijler-2

teijler-3Bij deze vitrinekast moesten we even voorover op het glas leunen om te kunnen lezen wat er op het papiertje stond dat bovenaan op het glas was geplakt.

teijler-4Dit dus.

Ook hebben ze een unieke verzameling oude wetenschappelijke apparaten uit de achttiende en negentiende eeuw.

 

teijler-6Een  batterij Leidse flessen uit 1789.

teijler-5De bank van Ampère uit 1892

Het museum heeft ook een moderne zaal waar regelmatig wisseltentoonstellingen zijn. Deze keer betrof het een tentoonstelling van schilderijen van Jan Weissenbruch (1822-1880). Hij wordt wel de Vermeer van de negentiende eeuw genoemd. Onder andere dit schilderij was er te zien.

teijler-8

Het is een gezicht op de Vliet in Leidsendam. Links is nog net de Peperbus te zien. Nu had Jan Weisenbruch de gewoonte om weliswaar realistisch te schilderen maar als het hem wat beter uitkwam om de voorstelling wat aan te passen. Zo maakte hij straten breder dan dat ze werkelijk waren, liet kerken opeens tevoorschijn komen of verdwijnen en voegde soms voorwerpen zoals standbeelden toe op plaatsen waar ze niet stonden. Nu ken ik deze plek en tot op de dag van vandaag is de Vliet een grotendeels recht kanaal, ooit gegraven door de Romeinen. Dus of er in de negentiende eeuw bij Leidschendam een bocht in de Vliet heeft gezeten? Het kan maar ik waag het te betwijfelen. Maar het is wel een mooi schilderij.

Al met al is een bezoek aan het museum aan te raden. Het laat je de geschiedenis van vroeger – dat is geloof ik ook dubbelop – van een andere kant zien.

teijler-1