Elizabeth Cochrane (Nellie Bly), 1864 – 1922; onderzoeks-journalist

Elizabeth Cochrane is bekend geworden onder de naam Nellie Bly. Dat is  het pseudoniem waaronder zij haar journalistieke werkzaamheden verrichte. Ze breekt als journaliste door met een undercover rapportage in New York, waarbij zij zich in een gekkenhuis laat  opsluiten om de misstanden in het tehuis aan te tonen. Beroemd wordt ze in 1889 met haar reis om de wereld in opdracht van het dagblad ‘The New York World’, waarin ze de reis nadoet van Phileas Fogg uit het in 1873 verschenen boek ‘De reis om de wereld in tachtig dagen’ van Jules Verne.

Elizabeth Jane Cochran (later zette ze een ‘e’ achter haar achternaam om het wat chiquer te laten klinken) wordt op 5 mei 1864 geboren in het vlakbij Pittsburgh gelegen gehucht Cochran Mills. Het plaatsje is vernoemd naar haar vader Micheal Cochran die er een molen en een huis bezit. Daarnaast fungeert hij er als de plaatselijke rechter.

 

Vader Michael Cochran; moeder Mary Jane Cochran

Het geboortehuis van Nellie Bly; foto op pinterest geplaatst door Linda Champanier

Later verhuist het gezin naar het plaatsje Appolo waar ze een groot huis betrekken. Haar vader heeft liefst vijftien kinderen: tien uit zijn eerste huwelijk en vijf uit zijn tweede huwelijk (dat met Mary Jane Kennedy, de moeder van Elizabeth). Als ze zes jaar oud is, overlijdt haar vader. De molen en het huis worden verkocht en de erfenis van in totaal $ 17.000 wordt grotendeels gebruikt om de tien kinderen uit zijn eerste huwelijk uit te betalen.

Haar moeder, Elizabeth en de vier overige kinderen verhuizen naar een kleinere woning in Pittsburg. Het zijn financieel zware tijden en het helpt  ook niet echt dat haar moeder een paar jaar later hertrouwt met een man die niet alleen ook geen geld heeft, maar die ook nog eens een alcoholist blijkt te zijn. Als Elizabeth 14 jaar oud is, scheidt haar moeder van deze man, waarbij Elizabeth in de rechtbank moet komen getuigen over de misdragingen van haar stiefvader.

Elizabeth – die na haar lagere school voor een korte periode naar een kostschool is gegaan; na een half jaartje moet ze daar vertrekken omdat haar moeder het kostgeld niet meer kan betalen – gaat al op jeugdige leeftijd in een fabriek in Pittsburgh werken om geld voor het gezin te verdienen.

In januari 1885, ze is dan 20 jaar oud, verschijnt er in de plaatselijke krant, ’The Pittsburgh Dispatch’, een column met als kop ‘What Girls Are Good For’ waarin door de mannelijke schrijver van het artikel wordt gesteld dat dat de rol van vrouwen die van huisvrouw is: zorgen voor het huishouden en de kinderen.

Elizabeth is furieus over de column en stuurt onder het pseudoniem ‘Lonely Orphan Girl’ een woedende brief naar de krant waarin zij betoogt dat veel vrouwen, vaak in slechte omstandigheden, noodgedwongen moeten werken om geld te verdienen. Ze geeft daarbij talloze voorbeelden uit haar omgeving. Haar brief van 25 januari 1885 met de titel ‘The Girl  Puzzle’ begint als volgt: What shall we do with our girls? Not our Madame Neilsons; nor our Mary Andersons; not our Bessie Brambles nor Maggie Mitchells; not our beauty or our heiress; not any of these, but those without talent, without beauty, without money. What shall we do with them?”

George Madden, de hoofdredacteur van de krant, is zodanig onder de indruk van haar betoog dat hij in de krant de ‘Lonely Orphan Girl’ oproept om zich te melden om haar standpunten nader uiteen te zetten. Ze doet het en na het gesprek vraagt Madden haar een serie te schrijven over werkende vrouwen.

George Madden

Elizabeth neemt het aanbod aan en begint aan een reeks artikelen over werkende vrouwen en de omstandigheden waarin ze moeten werken. Ze doet dit niet onder haar eigen naam maar onder het pseudoniem Nellie Bly, een personage uit een populair liedje uit die tijd. (Omdat ze beroemd wordt onder deze naam, zal in de rest van dit verhaal deze naam verder worden gebruikt.)

De serie van Nellie Bly wordt enthousiast ontvangen door het lezerspubliek maar niet door de eigenaren van de fabrieken waarover ze schrijft. Deze dreigen na een tijdje de eigenaar van de krant dat ze niet meer in het blad zullen adverteren als Nellie Bly zo over de werkomstandigheden in hun fabrieken blijft schrijven. De eigenaar gaat overstag en de serie wordt gestopt. Ze blijft wel in dienst van de krant, maar moet in het vervolg over ‘vrouwenzaken’ schrijven zoals societyzaken, mode en tuinieren. Hier heeft ze al snel genoeg van en als de krant haar de mogelijkheid biedt om als correspondente in Mexico over de dagelijkse beslommeringen van de gewone Mexicaan te schrijven gaat ze graag op dit aanbod in.

Ze doet dit een halfjaar lang, maar nadat ze in één van haar verhalen vertelt over een journalist die door het dictatoriale regime vanwege kritiek op de regering is gearresteerd, dreigt de Mexicaanse overheid ook haar te arresteren. Het lijkt haar daarom beter om Mexico te verlaten en ze keert terug naar Pittsburgh. Daar moet ze weer over bruiloften, toneelstukken en tuinieren schrijven. Dat is niet haar roeping. Na een paar maanden zegt ze haar baan op en vertrekt naar New York om het daar als journaliste te proberen. Ze is dan tweeëntwintig jaar.

In New York zitten ze niet op haar te wachten. Na vier maanden zit ze nog steeds zonder werk. Dan komt ze in contact met kolonel Cockerill, de hoofdredacteur van ‘The World’. Deze krant, die eigendom is van Joseph Pulitzer, is bezig om mistanden aan te tonen in het ‘Blackwell’s Island Lunatic Asylum’. Er doen over dit vrouweninstituut voor geestesziekten op het Roosevelt Island bij Manhatten allerlei verhalen de ronde, maar elke keer als er een journalist toestemming krijgt om er rond te kijken ziet het er piekfijn uit. Cockerill wil daarom graag dat er iemand als patiënt undercover gaat en vraagt  Nellie of zij dit wil doen.

Ze neemt onder de naam Nellie Brown intrek in een pension en gaat zich daar vreemd gedragen. Ze zegt dat ze stemmen in haar hoofd hoort en nadat ze de andere gasten in het pension continu beschuldigt dat zij gek zijn, wordt na een paar dagen de politie er bij gehaald. Die concludeert dat ze geestelijk gestoord moet zijn. Ze wordt voor een rechter gebracht. Deze stelt haar een paar korte vragen en komt tot dezelfde conclusie. Daarop wordt ze naar het ‘Blackwell’s Island Lunatic Asylum’ gestuurd. Een expert daar onderzoekt haar, stelt een paar vragen en concludeert dat ze inderdaad geestesziek is en opgenomen moet worden. Ze zal uiteindelijk tien dagen in het instituut verblijven voordat een advocaat haar namens de krant komt ophalen.

De situatie in het gesticht blijkt  inderdaad veel slechter te zijn dan dat het management het altijd voorspiegelt. Het voedsel is slecht, zoutloos en niet te eten. De vrouwen moesen zich in een badkuip met koud water wassen, waarbij ze emmers met ijskoud water over zich heen gegooid krijgen. Aan therapie wordt niet gedaan.

Het instituut

Overdag wandelen ze buiten of moeten ze binnen vaak stil op een bankje zitten. Wie zich niet aan de regels houdt, wordt opgesloten of krijgt slaag. Het is er koud en het ontbreekt de vrouwen aan warme kleding. ’s Nachts worden ze regelmatig wakker gemaakt voor controle. Ook treft Nellie er een aantal vrouwen aan die ten onrechte in het gesticht zitten, veelal buitenlandse vrouwen die de Engelse taal nauwelijks beheersen en zich daardoor niet goed in het Engels kunnen uitdrukken, maar die beslist niet geestesziek zijn. Nellie schrijft een aantal sensationele artikelen over het instituut die veel opzien baren.

“Afgezien van marteling, wat zal sneller tot waanzin leiden dan deze behandeling? Neem een ​​perfect gezonde vrouw, leg haar het zwijgen op en zet haar van 6.00 uur tot 20.00 uur op een bank, laat haar niet praten of bewegen gedurende deze tijd, geef haar niets te lezen, vertel haar niets over de wereld om haar heen, geef haar bedorven eten en harde behandeling, en kijk hoe lang het duurt voordat ze gek zal worden. Twee maanden zou genoeg zijn om van haar een wrak te maken, mentaal en fysiek‘, schrijft ze in één van haar artikelen. Later worden deze gebundeld in een boek getiteld: ‘Ten Days in a Mad-House’.

Het gevolg van haar onthullingen is dat er een Grand Jury onderzoek komt. De regels in het instituut worden veranderd en de stad New York verhoogd het jaarbudget voor de inrichting met meer dan 1 miljoen dollar.

De maanden er op groeit Nellie Bly uit tot één van de meest vooraanstaande onderzoeksjournalisten van de New York World. Zo onderzoekt ze (wederom undercover) de werking van de arbeidsbemiddelingsbureaus, het leven van meisjes in fabrieken en hoe huwelijksbureaus mensen oplichten. Ook schrijft ze enkele spraakmakende artikelen, onder andere over het leven van de danseressen in chorus lines – uiteraard danst ze mee, over babyhandel in New York, over de medische verzorging van mensen die zich bevinden aan de onderkant van de samenleving, over corruptiepraktijken van lobbyisten en over het leven van vrouwen in gevangenissen.

In 1889 wordt ze in heel Amerika beroemd. Dit dankzij haar reis om de wereld gebaseerd op het boek van Jules Verne. Ze heeft het idee een jaar eerder met kolonel Cockerill besproken, maar deze was er toen niet direct van overtuigd dat het een goed idee was om een vrouw alleen op wereldreis te sturen. Maar in november 1889 roept hij haar opeens bij zich en vraaagt of ze binnen twee dagen op wereldreis kan gaan. De bedoeling is om de reis in minder dan tachtig dagen te doen. Ze zegt  ja, koopt een ruitjesoverjas en met slechts een grote handtas vol extra ondergoed en toiletartikelen en met ongeveer 300 Engelse ponden en wat dollars op zak vertrekt ze op 14 november 1889 aan boord van het passagierschip ‘Augusta Victoria’ richting Engeland.

Waarschijnlijk heeft de haast waarmee Cockerill haar op reis stuurt er mee te maken dat namens het maandblad Cosmopolitan een zekere Elizabeth Bisland op dezelfde dag ook aan een soortgelijke wereldreis begint. Zij reist in de tegenovergestelde richting, van oost naar west. Om meer aandacht voor de reis van Nellie te krijgen, organiseert Cockerill een wedstrijd. Degene die het beste voorspelt hoe lang Nellie over de reis zal doen, zal een gratis reis naar Europa krijgen, inclusief een onkostenvergoeding. Er doen meer dan honderdduizend mensen aan de wedstrijd mee. Deze kunnen de reis volgen aan de hand van de stukjes die Nellie onderweg naar de krant opstuurt. Soms betreft dit alleen een kort telegram, soms een uitgebreid verslag per brief. Omdat Nellie in een dagblad schrijft en Elizabeth Bisland voor een maandblad krijgt de reis van Nellie veruit de meeste aandacht.

Elizabeth Bisland tijdens haar tocht om de wereld.

Na zeven dagen varen komt Nellie in Southampton aan. Ze reist vervolgens per trein naar Londen, waar ze van de Amerikaanse ambassadeur een paspoort krijgt  overhandigd. Ze bezat namelijk nog geen paspoort en in haar haast om te vertrekken had ze dit nog niet kunnen regelen. In het paspoort laat ze overigens als haar leeftijd 22 jaar noteren; in werkelijkheid is  ze dan 25 jaar; ze probeert zich echter nog wat jonger voor te doen dan ze in werkelijkheid is.

In Londen krijgt ze te horen dat Jules Verne, die op de hoogte is gesteld van haar reis, per telegram heeft laten weten haar graag  in Amiens te willen ontmoeten. Ze vertrekt nog dezelfde avond naar Frankrijk. In Calais aangekomen neemt Nellie de trein naar Amiens, waar Jules Verne haar persoonlijk van het station afhaalt. “Ik vroeg me af of mijn gezicht bevlekt was van de reis, of mijn haar in de war zat. (…) Ze kwamen naar me toe en binnen een seconde was ik mijn verwaarloosde uiterlijk vergeten dankzij hun hartelijke ontvangst. De heldere ogen van Jules Verne sprankelde van interesse en vriendelijkheid”, schrijft ze in haar verslag van die dag.

Jules Vernes in 1884

Met de hulp van een collega die als vertaler optreedt, spreken de Vernes en Nellie Bly over reizen, literatuur en natuurlijk de ambitieuze reis van de jonge vrouw. Ze nemen Nellie mee naar zijn kantoor in de stad en spreken daar een paar uur over haar reis en het boek van Jules Verne. “Als je het in 79 dagen doet, zou ik met beide handen applaudisseren” moedigt Jules Verne haar aan. Dan haast ze zich weer terug naar Calais om op tijd te zijn voor de trein die via Parijs en Turijn naar Brindisi in Italië rijdt. In de Engelse pers prijst Jules Verne “de perfecte bescheidenheid van deze jonge persoon”.

In Brindisi pakt ze een stoomschip richting Egypte. Ze mist bijna de boot omdat ze nog een telegram naar de krant in New York moet sturen. In Egypte bezoekt ze Port Said, waar ze in een nachtclub een deel van haar geld verliest met het spelen van een soort rad van fortuin. Via het Suezkanaal en een kort bezoek aan Aden reist ze naar Colombo in Ceylon. Daar moet ze vijf dagen wachten op de boot naar Singapore.

In Singapore koopt ze een aapje die ze de rest van de reis in een kooitje meesjouwt. Vervolgens gaat de reis per boot naar Hong Kong. Enthousiast schrijft ze over de Aziatische mannen die ze daar ziet. Ze heeft een advies voor haar vrouwelijke lezers:

“Go West, young man” zeggen ze, maar ik zou zeggen, ” Girls, go East!” Er is een overvloed aan vrijgezelle mannen. Ze zijn knap, vrolijk en goed gehumeurd. Ze hebben hun eigen prachtige huizen met allemaal dienaren die klaar staan om hen te verzorgen. Neem het in overweging, en laat me fluisteren, Girls, go East!”

Omdat ze in Hong Kong moet wachten op de boot naar Yokohama, gebruikt ze deze tijd niet alleen om uitgebreid de mannen van Hong Kong te bekijken, maar ook om de Chinese plaats Canton te bezoeken. Ze bezoekt daar onder andere een executieplaats, waar de dag ervoor elf mensen zijn  onthoofd. Het zand is nog rood gekleurd van het bloed. Haar gids laat er één van de afgehakte hoofden zien die nog in een mand op een plein ligt.

Onderweg op de boot van Hong Kong naar Japan viert ze het Nieuwe Jaar. In Yokohama aangekomen bezoekt ze een dansgelegenheid waar geisha’s dansen. Ook gaat ze op de culturele toer. Ze bezoekt er allerlei tempels. In haar verslag schrijft ze dat ze van één ding spijt heeft en wel dat ze in haar haast om te vertrekken is vergeten haar Kodak mee te nemen, waardoor ze geen snaphots kan maken.

De overtocht van Yokohama naar San Francisco is het langste traject van de reis. Mede vanwege een storm op de Stille Oceaan loopt het schip vertraging op en pas na 15 dagen arriveert de boot in San Francisco. Nellie ligt daardoor een paar dagen achter op haar reisschema maar dat lost de krant op. In San Francisco staat namelijk een speciale door de krant gehuurde trein voor haar klaar, waarmee ze rechtstreeks naar New York wordt gebracht. De treinreis dwars door Amerika is een ware triomftocht. Op veel perrons van stations onderweg wordt ze opgewacht door een enthousiaste menigte.

Van haar reis wordt door de krant een soort ganzenbord gemaakt.

Uiteindelijk arriveert ze 72 dagen, 6 uur, 11 minuten en 14 seconden na haar vertrek weer in New York. De winnaar van de wedstrijd om deze tijd te voorspellen zit er 5 seconden naast. Elizabeth Bisland, de concurrente van Nellie Bly, doet er uiteindelijk vier dagen langer over. De krant pakt groot uit met een extra bijlage en bij haar aankomst op het station moet de politie de enthousiaste menigte in bedwang houden. Jules Vernes stuurt vanuit Frankrijk een telegram: “Twijfel nooit aan het succes van Nellie Bly. Haar onverschrokkenheid liet het voorzien. Hoera voor haar en voor de directeur van de Wereld . Hoera! Hoera!”

Bij terugkomst had Nellie vanwege haar populariteit gerekend op een aanmerkelijke salarisverhoging, maar als dat er niet in zit, verlaat ze na een paar maanden ‘The World’. Ze bundelte haar verhalen van de reis om de wereld in een boek en zet ze zich vervolgens aan het schrijven van een detective. Aan het einde van het jaar verschijnt: ‘The Mystery of Central Park.

Een korte samenvatting van de inhoud zoals aangegeven op de achterkant van het boek: “Dick Treadwell en Penelope Howard zijn twee geliefden die het lichaam van een jonge vrouw in Central Park in New York ontdekken. Echter als het politieonderzoek vordert, wordt Dick zelf een verdachte. Penelope geeft Dick een ultimatum: de echte moordenaar vinden of zij zal niet met hem trouwen. Slaagt Dick, een man van de high society, er in om het gruwelijke mysterie op te lossen en zijn naam zuiveren?” Spoiler Alert: Dick vindt de echte moordenaar.

Het boek krijgt geen goede kritieken. Ze is duidelijk beter in het schrijven van non-fictie verhalen dan in het schrijven van fictie verhalen. Het boek verkoopt dan ook slecht.

In 1893 keert ze terug bij The New York World om daar twee jaar later weer te vertrekken. Ze treedt dan in dienst van de Chicago Times-Herald. Deze krant biedt haar een jaarsalaris aan van liefst 50.000 dollar; ter vergelijking: toen ze tien jaar eerder bij de ’The Pittsburgh Dispatch’ begon, verdiende ze 5 dollar per uur. Ze zal echter maar zes weken voor de krant werken. Dan kondigt ze haar huwelijk aan met de 70-jarige miljonair Robert Seaman, eigenaar van de ‘Iron Clad Manufacturing Company’, een fabriek die onder andere olievaten en melkbussen maakte. Zelf is  Nellie op dat moment dertig jaar oud. Door familieleden van Seaman wordt ze er van beschuldigd dat ze alleen vanwege het geld met hem trouwt.

Nellie stopt met de journalistiek en zet zich samen met haar echtgenoot aan het hoofd van de fabriek. Ze bedenkt eigenhandig een nieuw type olievat, waar ze in 1902 een patent op krijgt. Ze is ook op sociaal gebied vernieuwend bezig in haar fabriek. Zo introduceert ze een fitnessprogramma voor de arbeiders in de fabriek en zet een gezondheidsprogramma op voor zieke werknemers.

In 1904 overlijdt haar echtgenoot en neemt Nellie alleen de leiding van de fabriek op zich. Aanvankelijk loopt de fabriek goed, maar in 1911 komt de fabriek in grote financiële problemen, als er een fraude, gepleegd door een aantal werknemers van de fabriek, aan het licht komt met een schade ter waarde van 1,4 miljoen dollar. Nellie probeert te redden wat er te redden is, maar de fabriek gaat op de fles. De volgende twee jaar bevindt ze zich vaak in de rechtbank. In de ene rechtbank probeert ze haar geld terug te krijgen van de fraudeurs, in de andere rechtbank verweert ze zich tegen haar schuldeisers.

Ze gaat ook weer schrijven. Zo maakt ze voor de ‘New York Evening Journal’ een rapportage over de Woman Suffrage Parade van 1913. Een dag voor de inauguratie van president Wilson marcheren 8000 vrouwen door de straten van Washington. De betogers voor meer vrouwenrechten worden onderweg belaagd door (mannelijke) toeschouwers. De politie grijpt  nauwelijks in en 300 vrouwen belanden in het ziekenhuis. Desondanks zetten de vrouwen de mars door. Het is voor Nellie aanleiding om als kop boven het artikel te schrijven: “Suffragists are Men’s Superiors.”

In 1914 vertrekt ze voor een vakantie naar Europa. Vlak na haar komst in Wenen breekt de Eerste Wereldoorlog uit. Nellie besluit als oorlogscorrespondente in Europa te blijven en doet verslag van het oostelijk front. Ze schrijft fel realistische stukken over de ellende die ze ziet. Zo schrijft ze bijvoorbeeld voor de New York Evening Journal in november 1914:

“Przemysl, Polen, 1 november 1914. Het is winter hier. Kan de horror worden beschreven? Duizenden bevroren soldaten in loopgraven, duizenden bevroren gewonden aan de kant van de weg in hun zoektocht naar ziekenhuizen; duizenden bevroren in de goederentreinen op hun weg naar de steden…. Oneindige rijen mannen in hun donkerblauwe en donkergrijze uniformen op weg naar de loopgraven. Ze zwijgen. Niemand lacht. Overal wappert de vlag van het Rode Kruis. […] Ook zie je overal de gele choleravlag. Bij gebouwen waar die wappert worden zwarte doodskisten naar binnen gedragen. De ene kist na de andere kist.”

In een ander bericht uit de frontlinie beschrijft ze de laatste uren van een dodelijk gewonde Russische soldaat, eindigend met een verslag van zijn laatste woorden:

‘Zijn woorden vormden een geluid dat mijn oren nooit zullen vergeten. “Wat zegt hij?” vraag ik, niet in staat om mijn tranen te bedwingen. “Hij vraagt ​​om zijn kinderen,” klinkt het zachtjes. Zijn holle zwarte ogen zoeken de mijne. Ik kan het niet verdragen. Ik kan hem geen antwoord geven. “Hoe kunnen keizers, tsaren en koningen naar deze slachtpartijen kijken en dan weer rustig gaan slapen?” vraag ik de dokter. “Ze kijken niet,” zegt hij bedeesd.‘

Een bezoek aan het front in Hongarije loopt bijna verkeerd af. Ze wordt door een aantal soldaten aangehouden die in haar een Engelse spionne zien (spionnen krijgen de doodstraf). Ze wordt ondervraagd door een officier. Als ze hem vertelt dat ze geen Engelse spionne is, maar de Amerikaanse journaliste Nellie Bly veert hij enthousiast op: “U bent degene van de reis van rondom de wereld”. Na dit incident besluit ze geen risico meer te nemen. De rest van de oorlog brengt ze grotendeels in Wenen door en doet vanuit daar verslag van de oorlog. Ze neemt het vooral op voor de familieleden van de gesneuvelde soldaten, de Oostenrijkse weduwen en wezen, waarvoor ze hulp zoekt. Daarmee gaat ze ook door na 1917 – in dat jaar mengt Amerika zich ook in de strijd. Omdat ze nu in Amerikaanse ogen niet meer vanuit een neutrale positie schrijft, maar vanuit het vijandelijk kamp, krijgt ze vanuit Amerika de nodige kritiek hiervoor.

Na de oorlog keert ze terug naar Amerika en gaat ze werken voor ‘The Journal’, een krant die eigendom is van William Randolph Hearst. Ze heeft er een column waarin ze de vrouwelijke lezers advies geeft. Ook schrijft ze rapportages over een verscheidenheid aan onderwerpen. Dat varieert van een verslag van een executie met de elektrische stoel van een ter dood veroordeelde gevangene tot aan het gevecht om het wereldkampioenschap boksen tussen Jack Dempsey en Jess Willard.

Begin jaren twintig krijgt ze problemen met haar gezondheid en op 27 januari 1922 sterft ze op 57-jarige leeftijd aan de gevolgen een longontsteking. Een dag later staat voor de laatste keer haar naam op de voorpagina: ‘Nellie Bly has died’.

In de jaren er na verdwijnt de aandacht voor Nellie Bly. Pas in 2002 komt ze weer in de belangstelling  van het grote publiek. Dan verschijnt er een serie van vier Amerikaanse postzegels met als thema vrouwen in de journalistiek. Nellie Bly is naast Margerite Higgins, Ida Tarbel en Ethel Payne één van de vier geportretteerde vrouwen.

Terug naar het overzicht van het museum van opmerkelijke mensen.