Al zoekende naar een oud bestand op een back-up van de harde schijf van een oude pc kom ik opeens een door mij geschreven ingezonden brief naar ‘De Volkskrant’ uit januari 2007 tegen. Ik was hem totaal vergeten. De Volkskrant was toen net met een bètacanon begonnen, waarin de belangrijkste ontdekkingen uit de wetenschap werden beschreven. Het eerste artikel in deze reeks ging over de ‘ontdekking’ van het getal 0, de belangrijkste ontdekking in de wiskunde vond de Volkskrant. Daar was ik het niet mee eens. Ik vond de ‘ontdekking’ van het getal 1  belangrijker en schreef de volgende ingezonden brief. Echt waar.

De “ontdekking” van het getal 0 is een enorm belangrijke gebeurtenis geweest in de wiskunde en het is meer dan terecht dat deze vinding in de beta-canon is opgenomen. Maar er is een ander getal waarvoor geldt dat het bedenken ervan nog vele malen belangrijker is geweest voor de wetenschap en waarmee de canon dus eigenlijk als eerste had moeten beginnen. Het is de basis van alles. Het betreft hier het getal 1, de eenheid van getallen. Zonder het getal 1 zou er überhaupt geen enkele eenheid in de wetenschap kunnen bestaan en daarmee geen wetenschap.

Ooit is er in het verre verleden een holbewoner geweest die het begrip 1 als eerste heeft bedacht. Misschien om het aantal dinosaurussen aan te geven dat voor de grot stond, wie weet. Dat moment kunnen we beschouwen als het moment dat de wetenschap op aarde begon.

Voor de wetenschap kunnen we de ontdekking van het getal 1 (even geniaal als eenvoudig; ieder kind snapt de betekenis) zien als de oerknal van het heelal. Het getal 0 kunnen we dan beschouwen als de grens van het heelal (en achter deze grens liggen dan de negatieve getallen)  En als we dan toch met beeldspraak bezig zijn, de getallen ‘ pi’ en ‘e’ (grondtal van de natuurlijke logaritme) kunnen we dan beschouwen als de zwarte gaten van het getallenheelal.) Kortom, het eerste artikel in de canon had niet over het getal 0 maar over het getal 1 moeten gaan.

 p.s. Overigens een goed verhaal over het getal nul. Een kleine kanttekening hierbij. De enige naam van een wetenschapper die in het artikel wordt vermeld, is die van Fibonacci, zijnde degene die in 1202  het getal 0 in Europa heeft geïntroduceerd. Dat is op zich juist maar als er een naam in het artikel had moeten staan, dan had het die van Brahmagupta moeten zijn.

Deze beroemde Indiaanse geleerde schreef in 628 na Christus, hij was toen 30, zijn boek ‘Brahmasphutasiddhanta, waarin hij onder andere over de mogelijkheden en onmogelijkheden van het getal 0 schreef.

De naam Fibonacci is veel meer verbonden met zijn reeks 1, 1, 2, 3, 5, 8, 13, 21, 34, 55…… (waarbij het volgende getal de som is van de vorige twee getallen) en met de gulden snede, “de ideale verhouding” in de natuur, die steeds beter wordt benaderd door telkens de verhouding van twee opeenvolgende getallen in de rij van Fibonacci te nemen.

De Volkskrant plaatste de brief niet. Onbegrijpelijk.