Zingen in een streektaal

Naar aanleiding van mijn blogpost van gisteren waarin ik aandacht besteedde aan ‘Op Fietse’ van Skik, heb ik tientallen reacties gekregen van lezers uit Friesland en Limburg. Waarom ik wel aandacht besteed aan een liedje gezongen in het Drents maar niet aan liedjes in het Fries en in het Limburgs.

Ai, mijn excuses, het was geen opzet. Ik zal proberen het goed te maken. Ok, ik overdrijf nu een beetje. Ik heb (vermoedelijk) maar één lezer in Friesland (Marianne haar zus) en één lezer in Limburg (Marianne haar nicht) en die lezen waarschijnlijk nog niet eens altijd alle blogposts (en klagen bovendien nooit). Maar goed, liedjes in het Fries en in het Limburgs dus.

Allereerst het Fries. De meest populaire Friese zanger is natuurlijk Guus Meeuwis. Zie hem hier zijn nummer-één hit ‘Het is een Nacht’ zingen

0000 guus(Voor deze en andere videoclips in deze blogpost geldt, klik op het plaatje om het nummer op YouTube te horen en te zien.)

Ok, grapje, Guus Meeuwis is natuurlijk geen Fries maar een op en top Brabander. Wel zingt hij hier in een programma van Omrop Fryslân met behulp van een tekstblaadje het nummer in het Fries.

Er zijn wel twee echte Friezen die een keer een nummer 1 hit hebben gehad met een liedje gezongen in het Fries, namelijk de leden van Twarres. Het duo stond in 2000 met ‘Wèr bisto’ liefst zes weken nummer één in de top 40. (Het nummer staat in de top 2000 in 2017 op plaats 1794, de laagste positie overigens sinds het nummer in 2001 in de top 2000 kwam).

0000 Twarres

De vrouwelijke helft van het duo, Mirjam Timmer, treedt met een nieuwe partner nog steeds op onder de naam Twarres. De mannelijke helft, Johan van der Veen, is nadat er bij hem de erfelijke spierziekte Ataxie van Friedreich werd vastgesteld – een ongeneeslijke en onomkeerbare ziekte waarbij uiteindelijk alle spieren in het lichaam afsterven – in 2007 gestopt met zingen.

Dan het Limburgs. De meest succesvolle Limburgse band is Rowwen Hèze. In de laatste top 2000 stonden zij met liefst zes verschillende nummers (Auto vleegtuug, Bestel Mar, De Peel in brand, Limburg, November en De neus umhoeg!) in de lijst. Het hoogst genoteerde nummer was ‘November’ op plaats 367.

0000 Rowen

Een andere Limburger die in de top 2000 staat is Gé Reinders met Bloasmuziek. Dit nummer stond in 2017 op plaats 671 in de top 2000. (In 2007 stond het – vermoedelijk na een fanactie –  zelfs op plaats 27). Hieronder staat een weergave van het nummer zoals hij dat in 2008 in het programma Kopspijkers zong onder begeleiding van de fanfare “De Bazuin”, een vereniging uit het Friese dorp Tzummarum.

0000 ge reinders

De Bazuin” is een bruisende vereniging uit het Friese dorp Tzummarum. Het fanfareorkest telt 52 leden van 14 tot 70 jaar (waarvan 3 jeugdleden) en komt sinds 1992 uit in de 1e divisie Fanfare. Ook heeft zij een jeugdopleiding met 3 leerlingen!, aldus de site van De Bazuin. Even tussendoor: een vereniging van 52 leden in een dorp met slechts 1400 inwoners is best veel; het dorp telt nog maar één winkel, een bakker die na het verdwijnen van de enige supermarkt in het dorp ook maar de functie van slager overnam. Hij noemt zich nu een ‘slakker.’

De redactie van het programma vond het waarschijnlijk een leuk idee om een Limburger te combineren met Friezen. Dan hadden ze daar natuurlijk ook Martine Bijl voor kunnen nemen, die in 1977 in het nummer ’Limburgs Klaaglied’ dit al in haar eentje deed.

0000 bijl

Overigens er zijn natuurlijk meer ‘minderheidstalen / volkstalen / streektalen / dialecten’ – kies maar een term uit waarbij u zich het prettigst voelt –  dan het Fries en het Limburgs, zoals bijvoorbeeld het Gronings, het Achterhoeks en het Twents. Ik kan ze helaas echter hier niet allemaal behandelen.

De enige “streektaal” die ik een beetje spreek, is het Twents. Ik heb een aantal jaren tijdens mijn studietijd in Enschede gewoond. Een echte Tukker legde me een keer uit dat Twents spreken heel makkelijk was. Je moest gewoon om de zin “Of niet dan” zeggen. Zo gezegd zo gedaan. Het weekend er op zag ik in de discotheek een Twentse schone staan en vroeg haar ten dans met de zin: “Wil je dansen, of niet dan?” Niet dus.

Maar goed, er zijn ook liedjes in het Twents. Iemand die wel eens in het Twents zingt, is Herman Finkers. Hier zingt hij een vertaling van ‘Bloasmuziek’ in het Twents. Zo zie je maar, van het Limburgs naar het Twents.

0000 herman finkers

Eerlijk gezegd versta ik er haast niets van. Misschien zingt hij het wel helemaal niet in het Twents maar gewoon stiekem in het Limburgs. Het zou wat zijn, of niet dan.