Ik heb eindelijk weer eens een portret geschreven voor mijn serie  ‘de mensen achter de computer‘ Het is het zeventiende portret. Ik ben nu ongeveer op een derde.

Dit portret gaat over Zhang Heng, een Chinees die leefde van 78 tot 139. Hij is vooral bekend geworden als degene die als eerste een soort seismograaf uitvond. De Chinezen dachten zo’n 2000 jaar geleden dat aardbevingen werden veroorzaakt door bepaalde luchtstromingen. Men dacht dat het hele heelal vol met lucht zat. De lucht in het heelal bewoog  hierbij continu in allerlei richtingen. Meestal ging dat goed, maar heel af en toe kwam de lucht met grote kracht op aarde terecht en dat veroorzaakte dan een aardbeving.

Zhang Heng bedacht een apparaat dat bestond uit acht drakenhoofden op een soort cilinder met elk een balletje in hun bek. Als er ergens een aardbeving plaats vond, dan liet één van de draken zijn balletje vallen dat dan in de mond van een kikker viel die er onder stond. Zo kon men niet alleen zien dat er ergens in het grote Chinese rijk een aardbeving was geweest maar ook in welke richting men die moest zoeken.

Reconstructie van het model van Zhang Heng

Het portret van Zhang Heng beging als volgt:

Zhang Heng is vooral bekend geworden doordat hij als eerste, bijna 2000 jaar geleden, een seismograaf bedacht. Met zijn apparaat kon hij niet alleen aardbevingen waarnemen die op meer dan 600 km afstand plaats vonden, maar kon hij ook zeggen uit welke richting de trillingen kwamen, iets waardoor in het grote Chinese rijk al hulp gezonden kon worden voordat de boodschappers met het nieuws over de aardbeving het keizerlijke hof bereikten.

Naast de seismograaf construeerde hij allerlei andere technische apparaten zoals een odometer (dat is een soort kilometerteller), en een wagen met daarop een pop die tijdens het rijden altijd naar het zuiden bleef wijzen zonder dat daarbij gebruik werd gemaakt van magnetisme. Hij gebruikte hiervoor een tandwielentechniek die zo’n duizend jaar later ook werd gebruikt in de eerste mechanische rekenmachines.

Daarnaast is Zhang Heng bekend geworden als wiskundige, astronoom en dichter. Als astronoom toonde hij aan dat de maan geen eigen licht had maar dat het alleen maar het licht van de zon weerkaatste.

Wie het hele portret van Zhang Heng wil lezen, kan hier terecht.