Het vlot niet zo met mijn speurtocht naar het Tweede Straatje van Vermeer. Sterker nog, het zou best wel eens kunnen dat we nog eerder een nieuw kabinet hebben dan dat ik het Tweede Straatje heb terug gevonden.

Maar goed, even iets tussendoor. Twee jaar geleden verscheen er een publicatie van professor Frans Grijzenhout waarin hij – naar mijn mening vrij overtuigend – aantoonde dat de huizen die op het (eerste) Straatje zijn afgebeeld op de Vlamingstraat 40-42 in Delft hebben gestaan. Ik heb daar hier overgeschreven.

Een Engelse emeritus-professor, een zekere Philip Steadman, was het met de conclusie van Grijzenhout niet eens. Hij publiceerde daarover op de site van EssentialVermeer. Ik heb toen uitgebreid naar de argumenten van Steadman gekeken. Die leken mij geen hout te snijden. Mijn conclusie luidde: “Ik denk dan ook dat Grijzenhout het bij het juiste eind heeft en dat Steadman het verkeerd ziet.” Zie hier voor een onderbouwing van die conclusie.

Een jaar later verscheen er in Het Parool een stuk van een zekere dr. Gerrit Vermeer, net zoals Grijzenhout werkzaam op de Universiteit van Amsterdam.  Grijzenhout zat fout vond hij – altijd leuk zo’n onderlinge universiteitstwist. Hij was het met Steadman eens. “…volkomen op losse schroeven”; “domweg niet het geval” en “boerenbedrog…” waren onder andere termen die hij gebruikte. Inhoudelijk nieuwe argumenten ten opzichte van het verhaal van Steadman had hij echter niet en daarom heb ik er hier niet over geschreven. Al moet ik toegeven dat de verleiding groot was. Niet door zijn verhaal – ik vond en vind het onzin –  maar door zijn achternaam: Vermeer die over Vermeer schrijft.

(Dat zie je wel vaker mensen die een beroep hebben, of vertellen over iets, dat met hun achternaam te maken heeft. Bij de Waterschapsverkiezingen kies ik daarom ook altijd voor iemand die bijvoorbeeld Van Dijk heet. Zo’n naam geeft mij meer vertrouwen dan een Van der Lek. Maar om iets over zijn achternaam te schrijven – Vermeer over Vermeer – leek mij een beetje flauw en dat heb ik dus toen dan ook niet gedaan. En nu dus wel; sorry).

De reden dat ik er nu wel over schrijf, is dat er in het ‘Tijdschrift voor historische geografie, jaargang 2017, nummer 2’ – er zijn dagen bij dat ik het blad niet lees –  nu een stuk van Vermeer (Gerrit, geen familie van Johan volgens Trouw) is verschenen, waarin hij wederom stelt dat Grijzenhout het fout ziet. (Hij schreef dit stuk overigens samen met een zekere Gert Eijkelboom.) Nu staat dit verhaal niet online, dus ik kan er niet echt inhoudelijk over schrijven, maar uit stukken uit het Parool, Trouw en de Volkskrant begrijp ik dat hij geen nieuwe argumenten heeft.

Ik vermoed dan ook dat Grijzenhout het nog steeds bij het rechte eind heeft. Dat denkt de professor zelf overigens ook. Hij is “op geen enkele manier onder de indruk van de kritiek” aldus een stuk in Trouw. Maar helemaal zeker is hij uiteraard niet. “Honderd procent zekerheid zullen we nooit hebben. Vermeer schreef helaas geen ansichtkaart met ‘Groeten uit de Vlamingstraat. Ik ben hier heerlijk aan het schilderen’.

Morgenavond is er bij omroep Max om 20.25 uur op NPO2 een uitzending uit de reeks ‘Kunstraadsels’ te zien. In deze aflevering is te zien hoe Frans Grijzenhout tot zijn conclusie is gekomen dat het Straatje van Vermeer waarschijnlijk een weergave van de huizen in de Vlamingstraat is. Kijken dus zou ik zeggen.