Donald Trump heeft een toespraak gehouden bij de Verenigde Naties. Over Kim Jong Un zei hij: “Rocket man is on a suicide mission for himself and his regime” Dat lokte op twitter uiteraard direct allerlei reacties uit. De leukste vond ik deze.
Je moet daarbij wel even weten dat één van Elton John’s grootste hits ‘Rocket Man’ was. (“And I think it’s gonna be a long long time / ‘Till touch down brings me round again to find / I’m not the man they think I am at home / Oh no no no I’m a rocket man /Rocket man burning out his fuse up here alone”.)
Tot zover het grappige, want het wordt natuurlijk een stuk minder leuk als de rocket man zijn naam eer aan gaat doen. Dat zou best wel eens kunnen, want over Noord Korea zei Trump verder nog: “The United States has great strength and patience, but if it is forced to defend itself or its allies, we will have no choice but to totally destroy North Korea”.
Niet echt de woorden waarmee je een conflict de-escaleert en voordat je het weet besluit zo’n Kim Jong Un om dan maar als eerste het bevel te geven om een raket af te schieten. Hopelijk geeft hij dat bevel dan aan de Noord-Koreaanse variant van Stanislav Petrov. “Aan wie?” zult u misschien zeggen. Aan de Noord-Koreaanse Stanislav Petrov dus.
Stanislav Petrov was een Russische luitenant-kolonel die op de avond van 26 september 1983 de leiding had van eenheid die vanuit een bunker bij Moskou met behulp van satellieten in de gaten moest houden of Amerika raketten naar Rusland zou sturen. Kort na mindernacht klonk er opeens een alarm en gaven de computers aan dat Amerika vanuit de westkust een kernraket richting Rusland had afgevuurd. Even later gevolgd door nog vier raketten.
De relatie tussen Rusland en Amerika was in september 1983 erg gespannen. Rusland had kort daarvoor een Koreaans verkeersvliegtuig uit de lucht geschoten en Reagan had eerder dat jaar Rusland omschreven als een “Evil of Empire”. Net zoals Trump nu, niet echt de woorden waarmee je vrienden maakt. In deze omstandigheden zag Petrov op zijn computerschermen dat Amerika vijf kernraketten naar Rusland had afgevuurd. De protocollen gaven aan dat hij direct het Kremlin moest waarschuwen die dan overeenkomstig het protocol en de vastgelegde strategie de opdracht aan Russische raketbasissen zouden geven om als antwoord op deze aanval kernraketten naar Amerika af te vuren.
Maar Petrov aarzelde. Hij vond het gek dat Amerika maar vijf raketten op Rusland afvuurde. Als Amerika zou aanvallen, dan verwachtte hij een aanval met honderden raketten, niet vijf. Petrov concludeerde daarop dat het een computerfout moest zijn en besloot om niet door te geven dat de systemen aangaven dat er Amerikaanse raketten naar Rusland onderweg waren. Wat volgde waren voor hem twintig angstige minuten voordat bleek dat hij gelijk had. Amerika had geen raketten afgevuurd. Het bleek een foute waarneming van een satelliet te zijn, waarschijnlijk veroorzaakt door de weerkaatsing van zonlicht op wolken.
Petrov werd aanvankelijk door zijn superieuren geprezen voor zijn actie, al kreeg hij wel een berisping omdat hij het voorval niet goed in het logboek had vastgelegd. Ruchtbaarheid werd er uiteraard aan het voorval niet gegeven maar in 1988 kwam toch naar buiten dat de wereld in 1983 dankzij het gezond verstand van een Russische militair was ontsnapt aan een kernoorlog.
Petrov was op dat moment al niet meer in dienst van het Russische leger. Mede omdat hij niet het protocol had opgevolgd – ook al hij had gelijk – was hij uiteindelijk ontslagen. Nadat eind jaren tachtig zijn vrouw overleed, raakte hij aan de drank en leidde daarna een eenzaam leven. De man die in 1983 “de wereld redde” overleed in mei van dit jaar. Pas in augustus werd zijn lichaam in zijn flatje in Moskou ontdekt.