Ik ben bezig met het schrijven van een stuk over de Engelsman Charles Babbage. Deze man, die leefde van 1791 tot 1871, wordt gezien als de “bedenker van de computer”. In het portret dat ik over hem aan het schrijven ben, komt de volgende anekdote voor:
“[…] Dat Babbage iemand was die van nauwkeurigheid hield, blijkt ook wel uit een brief aan de dichter Alfred Tennyson. In diens gedicht ’Vision of Sin’ komt de regel: ‘Every moment dies a man, / every moment one is born’ voor. Babbage schreef: “Als dit waar is, dan zou de wereldpopulatie niet groeien. In werkelijkheid ligt het geboortecijfer iets boven het sterftecijfer. Ik stel dan ook voor dat u in de volgende uitgave van uw gedicht de regel verandert in: ‘Every moment dies a man, every moment 1 1/16 is born’. Strikt formeel gezien omvat het werkelijk verhoudingsgetal meer cijfers achter de komma, maar deze kan ik niet allemaal kwijt in uw regel. Maar naar mijn mening is een getal van 1 1/16 voldoende nauwkeurig voor uw gedicht.”
Nadat ik deze regels had getypt, begon ik opeens te twijfelen over dat “naar mijn mening”. Moest dat niet “na mijn mening” zijn? Ik heb er daarom op gegoogled. Gelukkig helpt de site van Onze Taal mij voor de zoveelste keer uit de brand. Ik citeer:
“Naar aanleiding van / na aanleiding van
Zijn naar aanleiding van en na aanleiding van allebei juist? Nee, alleen naar aanleiding van is juist. Naar aanleiding van betekent iets als ‘als gevolg van’. Met bijvoorbeeld ‘Naar aanleiding van uw vacature van 2 maart schrijf ik u deze brief’ is dus bedoeld dat je in actie bent gekomen (en een brief bent gaan schrijven) door wat je in de vacature hebt gelezen.
De vergissing na aanleiding van komt vaak voor, waarschijnlijk doordat de slot-r van naar vaak niet of niet goed hoorbaar is. Na drukt altijd een volgorde uit; het betekent ‘volgend op’ (zoals in de een na de ander en na de vergadering). Na aanleiding van zou dus iets moeten betekenen als ‘volgend op de aanleiding van’, en dat is vreemd. In bijvoorbeeld ‘Na het lezen van uw brief besloot ik direct te antwoorden’ en ‘Na verloop van tijd herstelde ze helemaal van haar ziekte’ is na wel goed gebruikt.
Andere combinaties waarin alleen naar juist is: al naar gelang (‘naarmate’), naar mijn idee (‘volgens mij’), naar mijn mening (‘volgens mij’), naar verhouding (‘vergeleken met …’), naar verwachting, het naar zijn zin hebben.
Overigens zijn naar en na nauw aan elkaar verwant. Naar is oorspronkelijk de vergrotende trap van na. Al in het Middelnederlands werd naar niet meer als zodanig opgevat; na en naar waren lange tijd vrijwel synoniem. Pas in het Nieuwnederlands (na 1500) ontstond het onderscheid tussen na en naar dat we nu maken. Nicolaas Beets schreef in Camera Obscura (1840) zelfs nog: “Toen … kwam daar ’t houtschuitje; daar gingen de knechts mee na huis.” Het is dus vanuit historisch oogpunt niet zo raar dat na aanleiding van en na huis gaan voorkomen. Alleen is de taalnorm inmiddels duidelijk: na geldt hier echt als een fout.”
Het is dus “Naar mijn mening” en wat belangrijker is, ook volgens de mening van Onze Taal.