Gezichtsbedrog

Uit de serie: ‘Niet alles is wat het lijkt’: Leeuwarden, herfst 2018

00 leeuwarden

Dit is typisch een voorbeeldje waar je diepte ziet waar die er niet is. Een ander bekend voorbeeld van gezichtsbedrog is die waar kleuren anders lijken dan dat ze daadwerkelijk zijn. Neem deze balk.

000 grijs2

Dat hij links veel lichter lijkt te zijn dan rechts komt door de achtergrond. Haal je de balk uit het plaatje, dan ziet de balk er als volgt uit.

000 grijs

Nog een voorbeeldje van gezichtsbedrog, de zogenaamde Kanizsa driehoek.

000 driehoek

Ziet u de grote witte driehoek met de punt naar beneden? Dan ziet u meer dan er is, want die is er helemaal niet. Er zijn alleen maar een paar zwarte lijnen met “pacmanhappertjes”.

Nog eentje waarbij het oog de boel gaat vervormen. Kijkt u eens naar dit kronkelig schaakbord. Valt u wat op?

000 vierkant

Het is niet kronkelig. Doordat ik zeg dat het kronkelig is, neemt u al onbewust aan dat het kronkelig is en dat effect wordt nog versterkt door de zwart-wit gedraaide blokjes op de kruispunten. Zie hier een uitsnijding waar u kunt zien dat de blokjes echt keurig recht naast elkaar staan.

000 vierkant 2

Nog een voorbeeldje van vormen die je ziet, maar die er niet zijn: de Fraser-spiraal.

000 fraser

Het is helemaal geen spiraal. Het zijn stuk voor stuk losse (zwart-wit gedraaide) cirkels (volgt u er maar eens eentje in zijn geheel), maar door de achtergrond lijkt het één lange spiraal.

Ook de hoek van waaruit je dingen bekijkt, kan van belang zijn. Neem deze Duitse tekening uit de zeventiende eeuw.

000 gezichten

Bekijk je het plaatje echter 180 graden gedraaid, dan zie je dit.

000 gezichten 2

Gelukkig konden getuigen een goede beschrijving geven van het vluchtende tweetal.

Ook de natuur houd je wel eens voor de gek. In 2013 waren Marianne en ik in het Capitol Reef National Park in Amerika. Het was tegen de avond en de maan kwam net op. Verbijsterd staarde ik naar het hemellichaam. Wat was hij groot! Wel drie keer zo groot als normaal. Hoe kon dat? Ik nam snel een foto om het voor het nageslacht (de dochters thuis) vast te leggen.

000 maan

Ik moet zeggen, het resultaat was tamelijk teleurstellend. Hij zag er op de foto veel kleiner uit dan in werkelijkheid, althans in mijn werkelijkheid.

000 maan2Mijn “werkelijkheid”.

Dus als u een keer een heel grote maan ziet, dan zou dat wel eens gezichtsbedrog kunnen zijn.

Tot slot, vond u dit een leuke blogpost? Ook dan zit u mis, het is echt een heel saaie blogpost.

p.s de bovenste foto heeft Marianne in Leeuwarden gemaakt; die van het Capitol Reef NP heb ik in Amerika gemaakt, de andere voorbeelden zijn afkomstig van de Wikipedia.