Een algoritme is een reeks instructies die vanuit een gegeven begintoestand naar een beoogd doel leidt. Alle computer-programma’s maken gebruiken van algoritmes, maar ook het dagelijks leven zit vol met algoritmes.

Neem een kookboek. “Schil de aardappels, was ze en zet ze met water op. Voeg wat zout toe en laat het 20 minuten koken. Prik er met een vork in en kijk of ze gaar zijn. Zo ja, giet ze daarna af” is een algoritme in zeven stappen om aardappels te koken, waarbij stap zes (‘prik er met een vork in en kijk of ze gaar zijn’) soms herhaald moet worden.

Een boek vol algoritmes.

Een ander voorbeeld zijn telefonische keuzemenu’s, zoals die van de huisarts: ‘Toets 1 voor spoed, toets 2 voor … ‘. Het woord ‘algoritme’  hebben we te danken aan de Perzische wetenschapper Moḥammad ibn Mūsā al-Khwārizmī. Het woord is gebaseerd op zijn naam. Het gaat om het ‘al-Khwarizmi’ gedeelte uit zijn naam. Spreekt u dat maar eens hardop uit. Misschien hoort u dan iets wat vaag lijkt op het woord ‘algoritme’,

Moḥammad ibn Mūsā al-Khwārizmī (ca. 780  tot ca. 850) was een Perzische wiskundige. Hij schreef een aantal historisch gezien belangrijke wetenschappelijke boeken, onder andere een boek over hoe te rekenen met een tientallig stelsel, inclusief het gebruik van het getal 0. Dit boek zorgde voor de grote doorbraak van de Arabische getallennotatie in Europa.  Een ander werk van hem had de titel ‘Hisab al-jabr wa al-muqabala’ . Als u goed naar deze boektitel kijkt, dan ziet u daar de woorden ‘al-jabr’ staan, zie hier de oorsprong van ons woord algebra.

In mijn serie ‘De mensen achter de computer’ komt hij ook voor. Wilt u meer over hem weten, dan kunt u hier zijn portret op mijn site lezen. (Deze laatste zin is ook een voorbeeld van een algoritme.)

Het hele internet leeft zo’n beetje van de algoritmes. Bent u bijvoorbeeld dankzij een suggestie van Google op mijn site terecht gekomen, dan komt dat doordat Google allemaal algoritmes heeft die uw zoekterm combineert met allerlei sites, waaronder de mijne. (Stap 1: kijk of één van de adverteerders gecombineerd kan worden met de zoekterm.)

Even terug nu naar het dagelijkse leven. Het is u deze week met al dat coronavirus gedoe misschien ontgaan, maar het is de ‘Nationale Week Zonder Vlees’.  In het kader daarvan zocht ik op de site van Albert Heijn naar vegetarische gerechten.

Eén van de vegetarische recepten die ik kreeg voorgeschoteld – nou ja op het scherm dan – was ‘rode kool met peertjes’. Om te kijken of het recept niet te moeilijk voor mij zou zijn  (‘stap1: open het pakje’; naar zoiets was ik op zoek) klikte ik op het recept. Onderaan het recept gaf AH een combinatietip: ‘Lekker bij kalkoen of rollade‘.

Kijk, dat is nog eens een goede tip bij een vegetarisch recept. Wat doet een bekende Nederlander zoals ik tegenwoordig als hij zoiets ziet? Hij twittert er over! Al mijn 22 volgers, waaronder mijn oudste dochter, de echtgenoot van mijn nichtje en een hotel in Rome moesten dit direct weten.

Nou moet ik zeggen, dat het sociale mediateam van AH heel alert en actief is. Binnen twintig minuten reageerden ze.

Het kwam door een algoritme.

(Overigens is ‘algoritme’ een lastig woord om te typen; ik heb steeds de neiging om ‘algolritme’  te typen en AH maakt er Algortime van.)