Zonneschermen

Het gebeurt niet vaak dat je op 14 september nog een foto als dit kan maken.

14-septLeidschendam: vijver bij het winkelcentrum Leidsenhage, op de hoek bij Albert Heijn.

Het werd gisteren meer dan 31 graden. Sinds het KNMI in 1901 met de officiële metingen begon, is het op 14 september nog nooit zo warm geweest. Volgens Weeronline geldt 14 september 2016 nu ook als de meest late officiële tropische dag van het jaar – bij een temperatuur van boven de dertig graden geldt een dag als een tropische dag. Het oude record (13 september) heeft niet zo lang stand gehouden, één dag slechts. Het vorige record (5 september) daarentegen hield 67 jaar stand. Dat werd gevestigd in 1949 toen op 5 september 1949 een temperatuur werd gemeten van 32,6 graden.

Niet alleen buiten was het warm, ook in de huizen steeg de temperatuur flink. Overal zag je dan ook de zonwering uit staan. Dat leverde soms Mondriaan-achtige beelden op.

14-sept-2Zonneschermen op een flat in Voorburg

Spoiler alert: Hierna volgt allerlei nutteloze kennis over zonneschermen. Wie de film ‘Het geheim van het zonnescherm ‘ nog niet heeft gezien, kan beter niet verder lezen.

Zonneschermen bestaan al eeuwenlang. In het oude Egypte en Perzië kende men al zonneschermen. Ook de Romeinen maakten er gretig gebruik van. Zo zaten de keizers van het oude Rome in het Colosseum vaak onder een zogenaamd velarium. Dat is een grote luifel die in het Romeinse Rijk bij schouwspelen en sportwedstrijden over de tribune werd gespannen om het publiek te beschermen tegen de hitte van de zon. Het woord ‘velarium’ is afgeleid van het Latijnse woord ‘velum’ dat zeil, gordijn en doek betekent.

Bovenstaande rode en gele zonneschermen zijn zogenaamde ‘screens’. Een screen is een zonnescherm dat strak voor het raamkozijn naar beneden en omhoog gaat. Het is vooral bedoeld om de warmte buiten te houden.

De meest voorkomende hedendaagse zonneschermen zijn de zogeheten ‘uitvalschermen’. Een uitvalscherm is een zonnescherm met twee vaste armen, die omlaag gaan als het scherm uitgezet wordt.

14-sept-3

Bij deze flat in Voorburg gelden zo te zien geen kleurvoorschriften. Bij sommige flats heb je dat wel.

14-sept-4 14-sept-5Oranje en rode flats, beide in Voorburg.

Een bijzondere vorm van de uitvalschermen zijn de  knikarm-schermen. Een knikarmscherm – een mooi scrabblewoord – is een zonnescherm wat vooral geschikt is voor een terras. Het zonnescherm wordt met twee armen, die recht vooruit knikken en onder het scherm zitten, uitgerold. Omdat de armen niet aan de zijkanten maar pal onder het scherm zitten, kun je niet tegen de arm aan lopen.

Wat je ook vaak bij particulieren ziet – vooral bij de duurdere huizen – zijn de zogenaamde markiezen. Een markies is een zonnescherm dat is opgebouwd uit een aantal latten die door scharnieren aan elkaar verbonden zijn

14-sept-6Huizen in Voorburg met markiezen

Meestal hebben de markiezen een streepjespatroon. Je hebt ze in allerlei kleuren.

14-sept-7Een huis in Voorburg met twee verschillende kleuren zonneschermen

De keuze voor een kleur van het zonnescherm wordt mede bepaald door de vraag wat je met een zonnescherm wilt bereiken. Zonneschermen hebben in principe drie functies: het geeft bescherming tegen UV-straling, het beschermt tegen het licht van de zon en het voorkomt dat de temperatuur in het huis extreem oploopt.

Voor wat betreft het eerste punt geldt dat lichte doeken meer uv-stralen doorlaten dan donkere, maar zelfs een licht doek schijnt nog het zelfde effect te hebben als een zonnebrandcrème met een factor 50. Voor wat betreft de temperatuur en het licht geldt dat zonneschermen met donkere kleuren meer licht door laten dan lichte zonneschermen (die reflecteren meer). Ook houden zonneschermen met lichte kleuren meer warmte tegen dan donkere. Niet voor niets dragen de mensen in de tropen vaak lichte kleuren.

Kleuren geven ook een bepaalde uitstraling. Blauw geeft een gevoel van verkoeling/frisheid. Geel en Oranje stralen meer warmte uit. Felgekleurde en zwarte schermen kan je beter niet nemen. Die trekken insecten zoals wespen aan. Wit, groen en lichtbruin zijn het minst aantrekkelijk voor insecten.

Tot slot van dit college nutteloze zonneschermkennis: een beetje ondernemer kan zijn zonnescherm ook gebruiken om reclame te maken voor zijn zaak, zoals deze Griek in Leidschendam goed begrepen heeft.

14-sept-8Jammer van dat zwart, dat trekt insecten aan en ook vogelpoep.

Top of the Bill voor wat betreft reclame is het zonnescherm dat ik bij de Lameko-winkel in Leidschendam zag.

14-sept-9

Lameko zet iedereen in de schaduw! Maar ja, deze winkel verkoopt dan ook zonneschermen.