Tiengemeten – niet te verwarren met het niet-bestaande Tiengemeenten; hoe kan je nu iets verwarren met iets niet-bestaands?; ja dat kan, althans ik kan dat –  Tiengemeten dus, is een eiland dat ooit als zandplaat is ontstaan in de Haringvliet. Het is alleen per pont bereikbaar. In 2004 zag het eiland er zo uit:

Foto afkomstig uit de Wikipedia; fotograaf Debot.

Er stonden een aantal boerderijen op het eiland en de grond was in gebruik als landbouwgrond. De Vereniging tot behoud van Natuurmonumenten heeft het eiland echter gekocht en tegenwoordig is het weer een natuurgebied. Van de site van Natuurmonumenten:

“In 2006 is Tiengemeten omgevormd van landbouwgrond naar natuur. Aan de zuidkant is een gat in de dijk gegraven; een groot deel van het eiland staat nu dagelijks onder invloed van de rivier. Verderop staat het water stil en ontstaat een uitgestrekt moeras. In de oudste polder van het eiland herstelt Natuurmonumenten het oude cultuurlandschap.”

Het eiland ziet er nu dan ook heel anders uit.

Je kan er leuk wandelen (wat wij vorige week dan ook gedaan hebben). In één van de oude boerderijen zit tegenwoordig een winkel, maar gezien de borden ‘Privébezit’, ‘Verboden toegang’ ‘Pas op Prikkeldraad’ en ‘Winkel Dicht’ verwacht ik niet dat ze veel verkopen.

De reden dat ik hier over het eiland schrijf is de naam: Tiengemeten. Een ‘gemet’ is een oude oppervlaktemaat waar ik  nog nooit van gehoord had. Ik heb het even opgezocht. Een gemet is ongeveer 4000 m2 groot. Nu is het eiland tegenwoordig ongeveer zeven km lang en twee km breed, dus de naam klopt niet echt meer.

Met een gemet werd vroeger de oppervlakte van het zaailand aangegeven dat een koppel paarden kon omploegen tussen zonsopkomst en zonsondergang. Nu is het zo dat het ene paard het andere paard niet is en dat de ene grond de andere grond niet is, dus de afmetingen van een gemet variëren nogal van plaats tot plaats. Zo is het gemet van het Graafschap Aalst 3074 m2 groot en dat van Putten 4945 m2 (sterke paarden in Putten!)

Je hebt wel meer van die oude maten gebaseerd op de tijd die nodig was om een bepaalde handeling uit te voeren. Zo heb je ‘de morgen’ – de grootte van een gebied dat in een ochtend kon worden geploegd; ongeveer één hectare – en ‘de gras’ – de hoeveelheid gras die nodig was voor een koe; ongeveer een halve hectare.

Ook in de schrijverswereld heb je zoiets: ‘de Martin’. Dat is de hoeveelheid nutteloze informatie die je in één uur in een blogpost kan schrijven.