Gisteren keek ik tussen de middag even naar het NOS-journaal van één uur. Het Permanente Hof van Arbitrage in Den Haag had uitspraak gedaan in een zaak die door de Filippijnen tegen China was aangespannen in zake de Chinese maritieme claims ten aanzien van de Zuid-Chinese Zee. Mocht er ooit een derde Wereldoorlog uitbreken, dan zou deze wel eens hier kunnen beginnen. Niet alleen erkennen een hoop Aziatische landen niet de claim van China op deze zee maar ook de Verenigde Staten niet. Het was kortom een belangrijke uitspraak. Het was echter niet het hoofditem van het journaal.

Ook een nieuwe campagne om vooral jongeren te wijzen op de gevaren van huidkanker – hou je moedervlekken in de gaten! – was niet het belangrijkste nieuwsitem. (Zie hieronder hoe topschaatster Thijsje Oenema, Nederlands recordhoudster op de 500 meter, hierover vertelt in RTL Late Night). De belangrijkste uitslagen voor haar zijn helaas niet meer die van het schaatsen maar die van haar medische onderzoeken.

Maar ook deze voorlichtingscampagne was niet het belangrijkste nieuwsitem volgens het NOS Journaal. Nee, het belangrijkste nieuws van de dag was volgens het NOS-Journaal van één uur dat Vincent van Gogh in 1888 niet zijn oorlelletje had afgesneden maar zijn hele oor. Dat had een Amerikaanse schrijfster ontdekt. In het Van Gogh Museum kan je nu (tijdelijk) een briefje uit 1930 zien van de dokter van Van Gogh waarin deze dit bevestigt.

De items van het NOS Journaal van dinsdag 12 juli 2016 13.00 uur in volgorde van behandeling

Nu ben ik ooit voorzitter geweest van de VIENO – de Vereniging voor Interessante Edoch Nutteloze Onderzoeken –  dus zulke berichtgeving mag ik graag zien, maar dit is toch niet het belangrijkste nieuwsitem om het journaal mee te openen?

(Overigens mijn waardering voor het NOS Journaal slinkt de laatste tijd behoorlijk. Zo liet het laatst zonder enige waarschuwing vooraf in het journaal van acht uur zien hoe een Spaanse stierenvechter de dood vond toen een stier hem doorboorde. Ze hadden kunnen volstaan met het voorlezen van dit nieuws. Het laten zien van de beelden voegde niets toe. Het was pure sensatiezucht.)

In het journaal lieten ze ook het pistool zien waarmee Vincent van Gogh zelfmoord zou hebben gepleegd. Het verroeste wapen was in de jaren vijftig in de akkers rondom Auvers terug gevonden. De forensische experts van CSI Auvers hadden geconstateerd dat dit pistool – “een Lefaucheux à broche, destijds een populair model” – met grote zekerheid het wapen moest zijn geweest waarmee Vincent van Gogh zichzelf in de borst had geschoten. (Het pistool kan je momenteel ook in het museum bekijken.)

Nu heb ik een vervelende mededeling voor het Van Gogh Museum. Het getoonde pistool is niet het wapen waarmee Van Gogh zelfmoord heeft gepleegd. Van Gogh heeft namelijk in 1890 helemaal geen zelfmoord gepleegd, maar werd op 27 juli 1890 neergeschoten door een Noorse militair die deel uitmaakte van het Noorse invasieleger dat tijden de Tweede Noormannentijd Frankrijk was binnengevallen.

Althans dat schreef ik in juli 1990 in een ingezonden brief aan de Volkskrant. In die maand was het 100 jaar geleden dat Van Gogh stierf. Dagenlang stonden toen de kranten en tijdschriften vol met allerlei non-items over Van Gogh. Als reactie op deze overkill aan publiciteit besloot ik de Volkskrant een primeur te gunnen. Ze plaatsen mijn brief echter niet, althans niet in juli. Wel verscheen mijn brief een half jaar later in het eindejaar overzicht van opmerkelijke brieven die dat jaar niet waren geplaatst (en later ook nog eens in een boek van De Volkskrant met ingezonden brieven). Zie hier mijn brief:

Het NOS journaal besteedde er in 1990 geen aandacht aan.