Gisteren was onze minister-president Mark Rutte te gast in het programma ‘Zomergasten’.  Nu is ‘Zomergasten’ niet een programma wat ik kijk, zeker niet als tegelijkertijd ‘Heel Holland bakt’ wordt uitgezonden – André van Duin verving Martine Bijl op een waardige manier. Later op de avond bekeek ik in het kader van mijn persoonlijk voorbereiding op de interland Zweden – Nederland van morgen ‘Studio Voetbal’. Toen dat was afgelopen, zapte ik even en belandde ik in Zomergasten.

Het eerste wat ik Mark Rutte daar hoorde zeggen, was: “We hebben nog nooit zoveel mensen aan het werk gehad als vandaag” (Zie hier op 2 uur 55 min 02 seconden). Daarmee suggererend dat dit aantal skyhigh was. Nu had hij ook kunnen zeggen: “We hebben nog nooit zoveel mensen met een bijstandsuitkering gehad”, zie deze CBS-cijfers, het is maar welke boodschap je wilt verkondigen.

Nu staat Mark Rutte niet bekend als iemand die altijd de waarheid spreekt, zeker niet als er verkiezingen aankomen. (Zijn voornaamgenoot Mark Twain zei ooit eens: “De meeste schrijvers beschouwen de waarheid als een waardevol bezit. Daarom zijn ze er zo zuinig mee.” Het geldt niet alleen voor schrijvers maar zeker ook voor politici.)

Maar goed, ik was even nieuwsgierig of het klopte wat Rutte zei en omdat ik hoognodig weer eens mijn Excel-vaardigheden moest oefenen, heb ik vanochtend van de site van Centraal Bureau voor de Statistiek, wat gegevens gedownload en die cijfers verwerkt in een grafiek en een tabel. Nu is het zo dat in 2015 het CBS is overgestapt op de definitie van de International Labour Organisation (ILO). De cijfers zijn daardoor beter internationaal vergelijkbaar. Van de site van het CBS:

“Volgens de ILO-definitie wordt iedereen die voor minstens 1 uur per week betaald werk heeft, tot de werkzame beroepsbevolking gerekend. Scholieren met een bijbaantje bijvoorbeeld horen volgens deze definitie tot de werkzame beroepsbevolking. De nationale definitie van de beroepsbevolking omvat alleen mensen die substantieel werk hebben of willen hebben. Daarbij is de grens op 12 uur per week gelegd. In 2013 behoorden volgens de nationale definitie bijna 7,3 miljoen personen tot de werkzame beroepsbevolking, tegenover ruim 8,3 miljoen duizend volgens de ILO-definitie. Naast verschillen tussen de urengrens zijn er nog andere verschillen tussen de definities zoals de periode waarin men gezocht heeft naar werk en de termijn waarop men kan starten [..] In 2013 waren er 600 duizend -werklozen volgens de ILO-definitie, 56 duizend minder dan volgens de nationale definitie.”

Dat 8,3 miljoen duizend (dat is 8,3 miljard) zal ongetwijfeld een typefoutje zijn. Het aantal werkenden nam door deze definitiewijziging dus met bijna 1 miljoen toe, maar ik neem aan dat Rutte niet deze miljoen bedoelde toen hij zei “We hebben nog nooit zoveel mensen aan het werk gehad als vandaag” – hoewel, je weet het maar nooit met politici. Het CBS heeft gelukkig de cijfers vanaf 2003 herberekend volgens de nieuwe definitie en als we dat in een grafiek stoppen, dan zien we het volgende (de CBS-cijfers betreffen de cijfers voor de leeftijdsklasse van 15 tot 75 jaar):

De blauwe verticale lijn geeft aan wanneer het kabinet Rutte 1 (het kabinet met het CDA en gesteund door de PVV) begon. De paarse lijn geeft wanneer het kabinet Rutte 2 (Het VVD-PVDA-kabinet) begon. De bovenste groene lijn geeft de ‘totale werkzame beroepsbevolking’ weer. De rode lijn van mensen in vaste dienst, de bruine lijn die van mensen met ‘flexibele arbeidsrelatie’ en de gele lijn die van de zelfstandigen.

We zien dat de lijn van de totale werkzame beroepsbevolking vanaf 2003 licht stijgt (van 7,77 miljoen in 2003 naar 8,41 miljoen in het vierde kwartaal van 2008. Daarna sloeg de crisis toen en daalde het aantal. Vanaf het eerste kwartaal van 2014 stijgt dit aantal weer. Het meest recente cijfer van het CBS (dat van het tweede kwartaal van 2016) geeft een uitkomst voor de werkzame beroepsbevolking van 8,39 miljoen. Dat is nog wel lager dan het hoogtepunt van 8,41 miljoen uit 2008. Het aantal werkenden is dus sinds 2008 weinig veranderd.

Als we de getallen van het hoogtepunt van 2008 eens in een vergelijkende tabel zetten met die van het tijdstip dat het eerste en tweede kabinet Rutte aantrad en met de aantallen van nu, dan zien we:

Opvallend is dat sinds het aantreden van het kabinet Rutte 2 het aantal werknemers met een vaste arbeidsrelatie fors gedaald is (van 5,508 miljoen naar 5,163 miljoen). Dat wordt weliswaar gecompenseerd door een stijging van het aantal werknemers met een flexibele arbeidsrelatie en het aantal zelfstandigen, maar of dit nou zo’n goede ontwikkeling is, weet ik niet. Zo heb je onder de ZZP’ers (Zelfstandige Zonder Personeel) vaak mensen die tijdelijk ZZW’er zijn (Zelfstandige Zonder Werk).

Daarnaast speelt er ook nog mee dat de totale bevolking aan het groeien is. Sinds Rutte 2 aantrad is die met ongeveer 200.000 stuks gegroeid. Kijken we vervolgens naar het percentage van de werkzame beroepsbevolking t.o.v. het totaal van de beroepsbevolking  en niet-beroepsbevolking (voor de leeftijdsklasse van 15 tot 75 jaar) dan zie we dat dit percentage momenteel 65,8% bedraagt. Op het hoogtepunt (het vierde kwartaal van 2008) bedroeg dit percentage 68,1%,

Oftewel, de uitspraak van Rutte ‘We hebben nog nooit zoveel mensen aan het werk gehad als vandaag” is zowel absoluut als procentueel gezien niet juist. Laat ik het zo formuleren: Rutte vergist zich.

Naast het eerder genoemde citaat heeft Mark Twain ook een keer gezegd: “Als je twijfelt, vertel dan de waarheid”. Dat is niet zo’n slechte raadgeving.

Het was een klim, maar ik heb het gehaald: de top van de Mount Everest. En niet alleen dat, ik was ook nog eens de allereerste persoon ter wereld die het op klompen deed (met stro voor de warmte), helaas niet zichtbaar op de foto.

Aanvankelijk zou ik samen klimmen met Mark Rutte, onze minister-president, maar deze zag er op het allerlaatste moment toch van af.  “Sorry, ik had beloofd mee te gaan, maar ik stond simpelweg voor de keuze: ga ik die belofte gestand doen? Dan zou ik voor Nederland risico’s hebben gelopen. Ik besloot daarom om niet mee te gaan. Ik baal daarvan. Nogmaals, laat ik daar volstrekt helder over zijn: ik zeg daar sorry voor”

Misschien was het maar goed dat hij niet mee was, want boven op de berg was het heel druk. Zo duwde deze Amerikaan mij bijna van de berg.

“I’ve made  America great again!’ riep hij.

Nu zult u mij misschien nu beschuldigen dat ik bovenstaande foto’s heb gefotoshopt – hoe komt u er bij?  – en dat dit ook nog eens heel slecht gedaan is – laat ik daar volstrekt helder over zijn: ik zeg daar sorry voor – maar ik ben niet de enige die dit doet.  Leest u hier  en hier maar eens hoe een stel uit India door de mand viel.

Je houdt het toch niet voor mogelijk dat mensen er denken mee weg te komen. Vooral die rode jas die in een gele jas verandert is een mooi detail.

(Degene die wel de top haalde en op de oorspronkelijke foto staat, is een zekere Satyarup Siddhanta,  ere wie ere toekomt. Zie hier hem op zijn facebookpagina met de originele foto.)

Mijn schoonvader overleed in 2008. Op zolder stonden bij ons nog steeds oude mappen met spullen van hem. Hoog tijd dat die eens opgeruimd werden. In een map met rekeningen troffen we ook een verzoek aan tot het betalen van de contributie van zijn VVD-lidmaatschap. “Het kabinet geeft volgend jaar miljarden euro’s extra uit en laat hardwerkende Nederlanders opdraaien voor de kosten” zo begint de brief. Inderdaad zult u misschien zeggen, maar om misverstanden te voorkomen, dit is niet wat de VVD schrijft over het huidige kabinetsbeleid maar over het beleid van het kabinet van Balkenende-IV.

Het meest opmerkelijke vind ik de ondertekening. In 2007 wist de VVD blijkbaar niet hoe hun eigen fractievoorzitter in de Tweede Kamer heette. Gelukkig wist Marc, herstel Mark Rutte,  zelf wel hoe hij zijn eigen naam moest schrijven.

James Corden is een Britse komiek, acteur en televisiepresentator. Hij is sinds maart 2015 de presentator van ‘The Late Late Show’ die in Amerika door CBS wordt uitgezonden. Eén van de onderdelen van die show is de Carpool Karaoke. Samen met bekende gasten rijdt Corden in zijn auto rond, terwijl hij en zijn gasten luidkeels meezingen met de autoradio, onderbroken door wat humoristische gesprekjes. Tot zijn meerijders behoorden tot nu toe onder andere Elton John, Adele, George Clooney en Stevie Wonder – deze blinde zanger zat in eerste instantie zelf achter het stuur maar wisselde op verzoek van Corden toch maar met hem van positie.

Deze week had James Corden een bijzondere meerijdster. Bij het Witte Huis stapte Michel Obama in. Terwijl ze rondjes voor het Witte Huis  reden, vertelde Michelle Obama wat over het Witte Huis – op de vraag van Corden of haar man in de Oval Office aan het werk was, antwoordde ze “He’d better be” . Ook zong en rapte ze vol enthousiasme met een aantal liedjes mee.

(Let ook even op de auto die achter hun aan rijdt en af en toe zichtbaar is; ongetwijfeld een auto van de Secret Service)

Het filmpje, het staat net een week op YouTube, is al zo’n 34 miljoen keer bekeken. In totaal zijn alle filmpjes uit de Carpool Karaoke-reeks bij elkaar wereldwijd zo’n 800 miljoen keer bekeken tot nu toe. De aflevering met Adele was daarbij alleen al goed voor 120 miljoen kijkers.

Deze cijfers hebben, zoals twee dagen geleden bekend werd, Apple er toe overgebracht om de rechten voor de serie op internet te kopen. Nieuwe afleveringen van de serie verdwijnen daarmee achter de betaalmuur van Apple Music (15 miljoen gebruikers momenteel). Wel behoudt mediabedrijf CBS het recht om de serie op tv uit te zenden, maar de filmpjes zullen daarna niet meer gratis op YouTube te zien zijn. Overigens stopt James Corden met het presenteren van de serie. Wel blijft hij aan als producer.

Michelle Obama is een leuk mens. Eerder was ze ook al dansend te zien in de Ellen DeGeneres Show en deed ze de ’Evolution Of Mom Dancing’ in de Jimmy Fallon Show. Ook had ze een keer een kort optreden in een aflevering van Navy CIS.

Je vraagt je af of je in Nederland ook zoiets met de echtgenote van de minister-president kan zien. Nu heeft minister-president Mark Rutte, zo ver ik weet, geen partner, dus is er geen mevrouw of meneer Rutte die mee kan rijden. Ook vraag ik me af wie dan geschikt is voor de rol van James Corden. Arjan Lubach lijkt me daarvoor een goede keuze, maar ik ben bang dat de keuze in Nederland op Geer en Goor (Gerard Joling en Gordon) zal vallen.

Ik zie het in verkiezingstijd al voor me. Mark Rutte in de auto met Geer en Goor. Gordon laat een wind, Gerard Joling doet gierend van de lach het raampje open en Mark Rutte zit er een beetje besmuikt bij te lachen. Mark, alsjeblieft, doe het niet!

Dit is Paleis Huis ten Bosch, gezien met Google Earth vanuit de lucht. Links op de foto is een deel van het Haagse Bos met één van de vijvers te zien, in het midden het paleis. Het bos en de vijver rechts – Willem-Alexander: “Ik had een middagje vrij en vroeg Máxima mee te gaan schaatsen. We gingen naar de Hofvijver bij Huis ten Bosch en daar op het ijs, heb ik haar gevraagd of zij met mij wilde trouwen.” Maxima: “Ik had eigenlijk verwacht dat hij mij een kop warme chocolade wilde aanbieden. Want ik had gehoord dat dat net zo’n Hollandse traditie is als schaatsenrijden.” – horen bij het paleis. De oranje-bruine rechthoek in het midden van de foto is een tennisbaan, het grijze vierkantje daaronder een (afgedekt) zwembad.

Het paleis staat momenteel leeg. Geldt bij de verkoop van een auto de mededeling ‘hij was van een oud vrouwtje; altijd poetsen’ als aanbeveling, bij huizen geldt dit juist niet. Als een huis “van een oud vrouwtje” is geweest, dan houdt dit meestal veel achterstallig onderhoud in. Zo ook hier, de vorige bewoonster heeft het huis volkomen uitgewoond.

”Prinses Beatrix heeft in de in ruim 32 jaar dat ze als koningin in het paleis woonde, weinig gedaan aan onderhoud”, aldus een nieuwsbericht. Slechts af en toe heeft ze wat dringend reparatiewerk laten verrichten. Bijvoorbeeld in 2014 toen president Obama op bezoek kwam. Zijn zwaar gepantserde auto, bijgenaamd ‘The Beast’ woog zoveel dat men bang was dat de president met auto en al door het bruggetje van paleis Huis ten Bosch zou zakken. Het werd daarom voor een bedrag van 19.000 euro verstevigd. “Preventief onderhoud dat vanwege de komst van The Beast naar voren was gehaald” zo noemde de Rijksvoorlichtingsdienst het.

Maar nu is het dus tijd voor groot onderhoud. Zo wordt de tuin heringericht, het dak vernieuwd en asbest verwijderd. Ook kampt het pand met houtworm en zilvervisjes. De renovatie gaat bijna 60 miljoen euro kosten; 25 miljoen euro meer dan een half jaar eerder nog was begroot. (Dat heb je altijd met aannemers; hebben ze het contract binnen, dan volgt er altijd onverwacht ‘meerwerk’.) Zestig miljoen is een behoorlijk bedrag, maar dan heb je ook wat. Zoemen we bijvoorbeeld in op de tennisbaan en op het zwembad, dan zie je dat er ook een soort ‘badhuis’ is.

Prinses Maxima hoeft dus straks niet vanuit het paleis in haar bikini naar het zwembad te lopen, maar kan dit vanuit dit gebouwtje doen. Loopt ze niet het risico dat bouwvakkers die nog bij het paleis aan het werk zijn – de verbouwing gaat ongetwijfeld uitlopen – haar nafluiten.

Je kan met hulp van Google Earth het paleis van diverse kanten bekijken. Vanuit een andere hoek,  ziet het er bijvoorbeeld zo uit:

En voor wie denkt, hier wil ik ook wonen (zie bijvoorbeeld de Oranjezaal in Google Streetview) die wijs ik even op het linkergedeelte van bovenstaande afbeelding.

Je kan in Google “dit bedrijf”  gewoon claimen. Een staatsgreep plegen in Nederland is een fluitje van een cent. Gewoon in Google op de knop ‘Dit bedrijf claimen’ klikken.

Maar wees er wel snel bij: ‘Op is Op’.

Vandaag kreeg Rotterdam bezoek van de ‘Harmony of the Seas’. Dat is het grootste cruiseschip ter wereld. Het schip is 362 meter lang en 48 meter breed. Het is vijf keer zo groot als de Titanic. De tonnage van het schip, zeg maar de inhoud, bedraagt 227.700 ton. Ter vergelijking: de Titanic had een tonnage van 46.000 ton.

Het 70 meter hoge vaartuig telt achttien dekken. Er is plek aan boord voor 5479 passagiers plus nog eens zo’n 2100 bemanningsleden. De passagiers kunnen onder andere gebruik maken van een enorme waterglijbaan van tien verdiepingen hoog, 43 meter hoge klimmuren en een schaatsbaan. Er zijn 23 zwembaden aan boord en zelfs een soort ‘park’ met meer dan 10.000 planten en vijftig bomen, hoewel ik de functie van dit park niet zo goed snap. Als je een bos wilt zien, dan ga je toch niet aan boord van een schip? Maar goed, er is dus een park. De bouwkosten van het schip bedroegen zo’n 1 miljard euro.

Ik ben niet naar Rotterdam gegaan om de boot te bekijken. Ik heb zo’n schip namelijk al een keertje eerder gezien. In oktober 2014 waren we in Rotterdam toen daar de ‘Oasis of the Seas’, het zusterschip van de ‘Harmony of the Seas’, aanmeerde.

De ‘Oasis of the Seas’ op een regenachtige oktoberdag in Rotterdam. De gele dingetjes aan de zijkant zijn de reddingsboten met plek voor 370 mensen (per reddingsboot uiteraard; het zijn dubbeldeks reddingsboten)

De ‘Oasis of the Seas’ was in 2014 het grootste cruiseschip ter wereld, maar is nu dus deze titel kwijt aan haar zusterschip. Niet dat het veel scheelt. De ‘Harmony of the Seas’ is slechts twee meter langer en vijf meter breder dan de ‘Oasis of the Seas’. Ze zijn allebei gewoon erg groot. Echt mooi zijn ze niet. Ze lijken een beetje op varende flats.

Het is wel lastig manoeuvreren met zo’n grote boot. Toen de ’Oasis of the Seas’ vertrok, keerde het schip niet maar voer het achterwaarts de haven uit. Blijkbaar waren ze bang dat ze net zoals op de heenweg tegen de Erasmusbrug zouden aanvaren. Zie hier de gevolgen daarvan.

(Ok, de boot is niet tegen de Erasmusbrug aangevaren, de knik zat er al in.)

Zoals elders op deze site te zien is, ben ik een “kenner” – hum, hum – van de sequoia gigantea. Zelf heb ik ook twee van die boompjes gekweekt. Het duurt een jaar of tweeduizend voordat ze 100 meter hoog zullen zijn. Daar kan je dus niet vroeg genoeg mee beginnen.

De boompjes zijn nu negen jaar oud. Voor wie negen jaar groei in vier minuten wil zien, hierbij een YouTube filmpje.

In 1919 nam Nancy Astor als eerste vrouw in de Britse geschiedenis plaats in het Lagerhuis en verkreeg daarmee haar plaats in de geschiedenisboeken. Ze is echter vooral bekend geworden vanwege haar fameuze woordenwisseling met Winston Churchill. Beiden waren lid van de Conservatieve partij en na een lange en moeizame partijbijeenkomst beet ze Churchill toe: ‘Winston, als ik met jou was getrouwd, dan deed ik gif in je koffie’, waarop Churchill antwoordde: ‘Nancy, als ik met jou was getrouwd, dan dronk ik het op.’

Een andere uitspraak van haar is wat minder bekend maar ook de moeite van het vermelden waard. Op haar sterfbed zat haar gehele familie rondom haar bed. Ze ontwaakte nog eenmaal, keek om zich heen en sprak: “Am I dying or is this my birthday?”

Nancy Astor in 1908, 56 jaar voor haar overlijden in 1964

Tja, dood gaan, ik snap er, net zoals van de kwantummechanica, weinig van. Wel uiteraard van het fysieke aspect. Dat kan je gewoon na lezen in de Wikipedia. Volgens het lemma aldaar onderscheidt men in de geneeskunde de volgende drie verschillende definities van ‘dood’:

• Klinisch dood: toestand waarbij ABC (ademhaling, bewustzijn en circulatie (bloedsomloop) ) afwezig zijn. Door middel van reanimatie kan deze toestand soms nog ongedaan worden gemaakt. Als dit niet gebeurt, treedt na 4 tot 6 minuten de biologische dood in.
• Biologisch dood: toestand waarbij ademhaling, bewustzijn en circulatie afwezig zijn en niet meer op gang kunnen worden gebracht.
• Hersendood: toestand van de hersenen waarbij de vitale hersenfuncties zoals bewustzijn en het aansturen van de ademhaling door het ademhalingscentrum door beschadiging op cellulair niveau zijn uitgeschakeld. Het lichaam reageert op geen enkele pijnprikkel, de ogen reageren niet meer op licht en het EEG (elektro-encefalogram = registratie van de elektrische hersenactiviteit) vertoont geen activiteit. Herstel is niet mogelijk en zonder kunstmatige beademing/voeding en medicijnen zal de biologische dood snel intreden. Wel kan spontane activiteit van het hart aanwezig zijn, waardoor de pompfunctie en daarmee de circulatie van het bloed blijven bestaan. Voornoemde toestand maakt de overledene geschikt als donor, aangezien de organen dankzij de bloedcirculatie intact blijven

Fysisch gezien is klinisch dood dus een ABC’tje. Maar hoe zit dat met je geest? Houdt die ook op te bestaan als je dood gaat? Het idee dat je dan helemaal niet meer bestaat, is iets wat ik als klein kind al niet echt kon bevatten – en nu nog steeds niet. Maar misschien gaat het met je geest wel net zo als in de kwantummechanica – die ik dus ook niet begrijp. Volgens de theorie van de kwantummechanica kunnen deeltjes in twee toestanden tegelijk verkeren, of op twee plaatsen tegelijk zijn. Zolang je niet meet hoe het precies zit, is het allebei waar. Misschien geldt dit ook wel voor de geest en kan deze zich ook op twee plaatsen tegelijkertijd bevinden, ergens voor en ergens na de dood. Alleen kan je als waarnemer dit nooit zien.

Voor wie nu denkt, ‘wat zit hij toch te bazelen en te somberen over de dood, er is toch niet iets ernstigs met hem aan de hand?’ kan ik geruststellend antwoorden: “Doodgaan, beste lezers van dit blog, dat is het laatste wat ik zal doen!”

Vanwaar dan wel deze hele uitweiding over doodgaan? Vanwege het programma ‘Kijken in de ziel op de drempel’. In dit tweedelig NTR-programma praat interviewer Coen Verbraak met mensen die te horen hebben gekregen dat ze nog maar korte tijd te leven hebben. Van de NTR-site:

“Hoe ga je om met alle emoties die bij dat sterven horen? Wat is de beste remedie tegen doodsangst? Hoe neem je afscheid van je dierbaren? Wanneer laat je het leven los? Hoe benoem je het onbenoembare? Kortom: hoe ga je waardig dood? Acht geïnterviewden vertellen onomwonden over leven in het zicht van de dood. Onder hen filosoof René Gude en journalist Albert de Lange van Het Parool, beide inmiddels overleden. Maar ook de 21-jarige studente kunstgeschiedenis Laura Maaskant, rechter Karin van Ringen, psychiater Margo de Jonge, televisiemaker en oud-zwemkampioene Hansje Bunschoten, communicatieadviseur Claudia van Deudekom, moeder van een tweeling van drie, en ondernemer Bernard Muller, die nog maar kort geleden een groot bedrijf leidde in de haven van Rotterdam”

Afgelopen maandag was de eerste uitzending. Heel indrukwekkend. Voor degene die de uitzending heeft gemist, kan het bij Uitzending Gemist terug kijken. Ik kan het aanraden. Aanstaande maandag is de slotaflevering.

Update: ook het tweede deel was indrukwekkend. Zie hier uitzending gemist voor dit deel.

De vraaggesprekken zijn ook in boekvorm verschenen.

Gisteren was de romantische komedie ‘Notting Hill’ met Hugh Grant en Julia Roberts weer eens op tv. Het eerste deel van de film hebben we echter gemist, omdat we eerst de – tegelijkertijd uitgezonden – ‘Heel Holland Bakt Kersteditie’ hebben gekeken. Deze special was al in de zomer opgenomen. Je ziet de thuisbakkers dus in zomerkleding met wat kersttakjes op de achtergrond kersttaarten bakken. Wetende dat Martine Bijl daarna een hersenbloeding heeft gehad, zit je er toch met een beetje raar gevoel naar te kijken. Maar gelukkig is Martine Bijl, ze was weer even grappig als altijd, al weer zodanig hersteld dat ze de voice-over kon inspreken. Het was weer net zo leuk om te zien als de reguliere uitzendingen. De thuisbakkers “legden de lat weer hoog”; dat soort werk. Niet alles lukte. Zo had één van de thuisbakkers last van een in elkaar zakkende kerstboom en een hoop pasteibakjes leken op de toren van Pisa. “Ha gelukkig maar, dat overkomt hen dus ook!” Ik hoop dat er ook een eindejaar versie komt. “De oliebol is technisch gezien een lastig bolletje om te bakken”.

Dat we het eerste deel van Notting Hill misten, was niet zo erg, want we hebben de film al vaker gezien. De film speelt zich grotendeels af – surprise, surprise – in de Londense wijk Notting Hill. Een hoop van de scenes zijn er ter plekke opgenomen. In 2011 waren we een aantal dagen in Londen.

Uw gids in Portobello Road

Tijdens een bezoek aan  de wijk hebben we toen ook even een aantal filmlocaties bekeken. Zo is dit bijvoorbeeld de blauwe voordeur van het huis van Hugh Grant in de film, de deur waar in de film al die fotografen voor stonden.

“Eh, blauw? Die deur is toch niet blauw?” zult u misschien zeggen. Klopt, de eigenaren van het huis waren op een gegeven moment al die toeristen die zich voor de deur lieten fotograferen zo zat, dat ze de deur zwart schilderen. Maar tegenwoordig is hij weer blauw geverfd en is de boel ook wat opgeknapt, zoals je op deze schermafdruk van Google Streetview kan zien. De huidige deur is overigens niet de originele deur. Die is een keer geveild voor een goed doel.

(De blauwe deur is niet de voordeur van een huis maar een deur van een poortje. Alleen de buitenkant van de deur is voor de film gebruikt.)

We hebben ook even gezocht naar de boekwinkel uit de film. De opnames daarvan zijn gemaakt op Portobello Road nummer 142. Toentertijd zat daar ’Nicholls Antique Arcade’, later kwam er een meubelzaak in, die op zijn beurt weer werd opgevolgd door een schoenenwinkel. Toen wij er waren zag de winkel er zo uit en was het een of andere rommelzaak.

Zoals je kan zien had de eigenaar van de winkel heel slim Notting Hill op de gevel  gezet, in hetzelfde lettertype als de filmposter.

In de wijk zit even verder op, om de hoek, wel een (reis-) boekenwinkel maar daar zijn geen filmopnames gemaakt.

Google Streetview afbeelding (klik op de afbeelding voor een grotere versie)

Wie wil weten waar nog meer filmopnames voor Notting Hill zijn gemaakt kan onder andere terecht op deze site:  http://www.british-film-locations.com/Notting-Hill-1999_

Willem-Alexander is met Maxima getrouwd. Ok, dat is niet direct ‘breaking news’, zelf geen opvallend nieuws, maar wel opvallend. Want als je op de voornamensite van het Meertens Instituut kijkt, dan zie je dat er in 2014 maar 31 mannen in Nederland wonen met de voornaam Willem-Alexander en dat er zelfs maar 22 vrouwen in Nederland zijn die de voornaam Maxima hebben. De kans dat een Willem-Alexander met een Maxima trouwt is dus erg klein. Geen wonder dat Willem-Alexander zijn Maxima helemaal uit Argentinië moest halen.

Dat er maar 22 vrouwen in Nederland zijn die Maxima heten is veel minder dan ik had gedacht. Ik had eerlijk gezegd een hoger aantal verwacht, maar blijkbaar willen de ouders van nu hun kinderen niet opzadelen met dezelfde voornaam als de koningin. Dat was vroeger wel anders. Liefst 98.201 vrouwen heten Wilhelmina, 2.066 vrouwen Juliana en 2.389 vrouwen Beatrix. Vergelijk die aantallen eens met die 22 van Maxima.

Toen ik naar de populariteit van  namen van deze vier koninginnen keek, viel mij iets opmerkelijks op. Zie hier de grafiek van Beatrix.

We zien twee grote pieken. De eerste is in 1938, het geboortejaar van Beatrix. In dat jaar gaven 206 andere ouderparen hun dochter ook de naam Beatrix. De tweede grote piek is in 1941. Liefst 299 kinderen kregen toen de naam Beatrix. Bij haar moeder Juliana en haar zuster Irene zien we in 1941 ook een soortgelijke piek. Kijken we naar het enige mannelijk lid van het Koninklijk Huis in die tijd, prins Bernhard, dan zien we ook voor zijn naam in 1941 een piek.

De meest aanmerkelijke verklaring die ik voor deze pieken heb, is dat een paar honderd ouders in 1941 als een soort stil protest tegen de Duitse bezetting hun pasgeboren kind de naam van een lid van de koninklijke familie hebben gegeven.

Behalve naar de invloed van de namen van leden van het koninklijk huis op de populariteit van voornamen heb ik ook even gekeken of de populariteit van bekende voetballers effect heeft  op de populariteit van hun voornamen. Voor Abe (Lenstra), Faas (Wilkes), Willem (van Hanegem) en Johan (Cruijff) is geen enkel effect te zien. Wel voor Ruud (Gullit) en Marco (van Basten) die met Nederland in 1988 Europees kampioen voetballen werden.

We zien dat de met de opkomst van Ruud Gullit als voetballer in de jaren tachtig de populariteit van de voornaam Ruud mee stijgt met als hoogtepunt het jaar 1988, en dat met de neergang van Gullit als voetballer in de jaren negentig de populariteit van de voornaam Ruud weer afneemt. Dit kan toeval zijn  – de populariteit van de naam Ruud was al aan het stijgen –  maar we zien in de jaren tachtig wel een versnelling. Kijken we naar Marco, dan zien we dit:

Ook voor de naam Marco is een kortstondige piek te zien. Alleen hier is iets merkwaardigs aan de hand. De piek voor Marco ligt niet omstreeks 1988 maar al rond 1970. Ik kan me geen enkele Marco uit die tijd voor de geest halen, die verantwoordelijk kan zijn voor deze kortstondige piek. Het enige wat ik kan verzinnen is dat omstreeks 1970 een flink aantal mensen allemaal tegelijkertijd een voorspellende droom of een visioen moeten hebben gehad waarin werd aangegeven dat iemand met de naam Marco Nederland in 1988 Europees kampioen voetballen zou maken en dat ze daarom hun pasgeboren zoon de naam Marco hebben gegeven. Ja, dat moet het zijn.

Tot slot van mijn wetenschappelijke onderzoek: had de moord in 2002 op Pim Fortuyn door Volkert van de G. invloed op de populariteit van de namen Pim en Volkert?

Allereerst Volkert. Daar is geen enkel effect te zien. Maar dat komt omdat de naam Volkert al heel lang niet meer populair was. Vanaf ongeveer 1990 kregen maar 1 à 2 jongetjes per jaar de naam Volkert. Veel minder kan niet. Dan de naam Pim. De naam Pim was voordat Fortuyn populair werd al een redelijk populaire jongensnaam. Vanaf halverwege de jaren tachtig kregen ongeveer 250 jongens per jaar deze naam. De moord op Fortuyn bleek, zoals ik had verwacht, inderdaad een effect op de populariteit van de naam Pim te hebben, maar het was een ander effect dan dat deze wetenschappelijke onderzoeker had verwacht.

Ik had namelijk een lichte stijging verwacht maar het werd een daling. De populariteit van de naam Pim nam in de jaren direct volgend op de moord namelijk flink af. In 2002 halveerde het aantal Pimmetjes al ten opzichte van 2001 en in 2003 zakte het aantal nog verder in. Daarna nam de populariteit van de naam Pim jaarlijks weer licht toe, maar pas in 2009 zat de populariteit van de naam Pim weer op “het oude niveau”. Moord en een schattig baby’tje passen blijkbaar niet goed bij elkaar.

Tot zover dit wetenschappelijk onderzoek wat eigenlijk geen naam mag hebben.

Even tussendoor – taalkundig gezien niet juist want ik begin er mee – ik had het in de blogpost van gisteren over de populariteit van voornamen, het Meertensinstituut heeft ook een site waar je kan zien hoeveel mensen er in 2007 (en in 1947) waren met een bepaalde achternaam. Wie dus wil weten hoeveel personen er zijn met haar/zijn achternaam, dit is de link: http://www.meertens.knaw.nl/nfb/

Zie hieronder bijvoorbeeld het overzichtskaartje voor de achternaam ‘de Vries’. In 1947 stonden er in totaal 49.658 mensen in de gemeentelijke basisadministraties geregistreerd met die achternaam; in 2007 was dit aantal opgelopen tot 71.099 stuks. Deze mensen waren als volgt verdeeld over de verschillende gemeentes.

Je kan zien dat er vooral in Friesland veel mensen met de naam ‘de Vries’ wonen (1391 mensen bijvoorbeeld in de gemeente Smallingerland tegenover 1184 in de gemeente Rotterdam). Of de Vries’en hebben (onbewust?) de neiging naar Friesland te trekken of ze zijn er nooit weggegaan. Uiteraard heb ik zelf ook even gekeken hoeveel mensen er met mijn achternaam in 2007 in Nederland rondliepen. Dat zijn er maar 254. We lopen dus nog wat achter op ‘de Vries’.

Maar terug naar de voornamen: op de site van de voornamen (http://www.meertens.knaw.nl/nvb/) kan je niet alleen zien hoeveel baby’s per jaar een bepaalde voornaam krijgen, maar ook kan je er zien hoeveel mensen in totaal in Nederland die voornaam hebben. Zo lopen er naast mij momenteel nog 20.000 andere Martin’s in Nederland rond. Onder het kopje ‘verspreiding’ kan je zien waar deze 20.000 Martin’s zijn geboren.

Redelijk verspreid dus. Zoals dan te verwachten is, zijn de meeste Martin’s in een grote stad geboren. Leuker is daarom niet te kijken naar de absolute aantallen per gemeente maar naar het percentage per gemeente, of te wel hoeveel procent van de mensen die in een bepaalde gemeente zijn geboren heeft de voornaam Martin (in mijn geval) gekregen. Dan zie je dat Martin een naam is die procentueel gezien wat vaker in het noorden dan in het zuiden wordt gegeven.

De inwoners van de gemeente Landsmeer zijn degenen die de naam Martin het vaakst aan hun kinderen hebben gegeven, 1% van de in Landsmeer geboren mannen (situatie 2014) heeft de voornaam Martin. Verstandige mensen daar in Landsmeer.

Als je een soortgelijke exercitie doet voor de naam Maria, dan krijg je het volgende opmerkelijke overzicht voor de aantallen mannen en vrouwen met de naam Maria als eerste naam, dan wel als volgnaam.

Liefst 333.861 vrouwen in Nederland in 2014 hebben de naam Maria als voornaam en nog eens 1,1 miljoen vrouwen hebben Maria als een volgnaam. Ook bijna een half miljoen mannen hebben Maria als volgnaam en er waren in 2014 zelfs 641 mannen met de naam Maria als eerste naam. Dat het geven van de naam Maria (vooral) gerelateerd kan worden aan het katholieke geloof kan je wel zien als je naar het kaartje kijkt met het percentage ‘Maria’ als eerste naam per geboortegemeente.

Heel Brabant en Limburg is donker gekleurd, dat wil zeggen dat de percentages daar boven de 5% liggen. Zo heeft liefst een kwart van de vrouwen die in 2014 nog leefden en die in de gemeente Gulpen-Wittem zijn geboren de voornaam Maria. Voor Maastricht als geboortestad ligt dat percentage op 10%. (Voor grote steden als Amsterdam, Rotterdam, Den Haag en Utrecht ligt het percentage ergens tussen de 3% en 4%.) Het zullen vooral oudere vrouwen zijn die de voornaam Maria hebben. Kregen in het jaar 1947 nog liefst 11.157 vrouwen in Nederland de voornaam Maria, in 2014 waren dat er nog maar 198.

Eigenlijk was het nu de bedoeling om verder te gaan op het verband tussen Oorlog, Moord, de goals van Marco van Basten tijdens het EK van 1988 en de populariteit van namen, maar daar hebben we helaas geen plaats meer voor. We verschuiven dat onderwerp – cliffhanger weer – wederom door naar een volgende blogpost .

Zo’n jaar of tien geleden zaten we een keer tijdens een werkoverleg te luisteren naar een ingehuurde consultant die uitlegde wat hij en de mensen van zijn bureau gingen doen opdat we weer het juiste pad zouden vinden. “We staan aan de rand van de afgrond maar doen nu een grote stap voorwaarts” dat soort kretologie. Het was iets wat we al jaar in jaar uit hoorden. Elk jaar zagen we een stoet consultants voorbij komen, die stuk voor stuk gewichtige (en vooral dure) rapporten opleverden waarin zaken stonden die we al lang wisten.

Op een gegeven moment maakte iemand zachtjes een mweh-geluid, waarop een groot deel van de groep in lachen uitbarstte. Onze manager keek ons kwaad aan, de consultant verbaasd. Wat deze laatste niet wist, was dat vlak voor de vergadering iemand een mailtje had rond gestuurd met het volgende verhaal:

“Een herder hoedt zijn kudde schapen op een veld als hij een nieuwe Ferrari ziet naderen. De bestuurder, een man elegant gekleed in een pak van Versace, schoenen van Gucci, een bril van Ray Ban en een stropdas van Yves Sain-Laurent, stopt en leunt uit het raam. “Als ik jou precies vertel hoeveel schapen jij hebt, krijg ik er dan eentje van je?”, vraagt hij aan de herder. De herder kijkt de yup aan, kijkt naar zijn grote kudde en zegt: “Ok, waarom niet”.

De yup pakt onmiddellijk zijn laptop en verbindt deze via bluetooth met zijn I-Phone. Hij maakt verbinding met internet, surft naar een website van NASA, selecteert een navigatie systeem om zijn exacte positie te bepalen. Hij stuurt vervolgens de data naar een andere satelliet van NASA, die het hele gebied scant en hem een ultra scherpe foto stuurt. De yup opent Adobe Photoshop en stuurt de foto naar een laboratorium in New York dat hem na enkele seconden een E-mail stuurt op zijn Palm Pilot met de bevestiging dat de foto is bewerkt en opgeslagen. Via een ODBC connectie maakt hij verbinding met een MS-SQL database en in een sheet van Excel met honderden ingewikkelde formules laadt hij alle data via de E-mail van zijn Blackberry. Na enkele minuten genereert het programma een antwoord van 150 pagina’s in kleur en de yup drukt deze af op zijn mini HP laserjet. Hij kijkt de herder aan en zegt: “Je hebt exact 1586 schapen”.

“Dat klopt”, zegt de herder, “je mag een schaap uitzoeken”. De yup stapt uit, zoekt een dier uit en zet hem op zijn achterbank. Dan zegt de herder: “He, als ik jouw beroep raad, krijg ik dan mijn dier terug?” De yup denkt even na en zegt: “Ok, waarom niet”. De herder zegt: “Je bent een consultant.” “Ongelooflijk”, zegt de yup, “hoe weet je dat?” “Dat is niet zo moeilijk”, zegt de herder, “je verschijnt terwijl niemand daarom heeft gevraagd, je stelt een vraag waar niemand op zit te wachten en je wilt betaald worden voor het antwoord, terwijl ik dat antwoord al weet. Bovendien begrijp je helemaal niets van mijn werk. Dus geef me mijn hond terug”.

Aangezien mijn jongste dochter bezig is met een sollicitatie voor een bijbaantje op een consultancybureau, leek het me leuk om haar dit verhaal op te sturen. Ik had een online versie nodig en typte daarom op Google de zoektermen ‘consultant’ en ‘schapen’ in. Ik kreeg liefst 62.900 hits! Een aantal van die hits had overigens niks met het schaapherdersverhaal van doen, waaronder eentje van een managementconsultancybureau dat een onderzoek naar het imago van consultants presenteerde onder de titel ‘Consultants: zwarte schapen van het bedrijfsleven? Ik dacht dat dit een staaltje zelfspot van het bedrijf was, maar nergens in het verhaal zat een verwijzing naar het schaapsherderverhaal, waardoor ik denk dat het als serieuze kop was bedoeld, waardoor ik er juist weer erg om moest lachen.

Een Australische consultant op zijn snelle paard te midden van een schaapskudde ; Foto genomen omstreeks 1900; Tyrrell Photographic Collection, Powerhouse Museum

Eén van de sites waar het verhaal wel (meervoudig) te vinden was, is http://www.verhalenbank.nl/ Dit is een site van het Meertens Instituut. Dit onderzoeksinstituut houdt zich bezig met de bestudering en documentatie van Nederlandse taal en cultuur en verzamelt onder andere verhalen. Op hun site kan je online meer dan 30.000 verhalen, sagen, moppen e.d. lezen. Dus wie zich verveelt, moet daar maar eens een kijkje nemen.

Ze kwalificeren de verhalen ook, delen ze in categorieën in en kijken of er soort gelijke verhalen bestaan. Of dit allemaal even nuttig is, weet ik niet, maar als ex-voorzitter van de VIENO (de Vereniging van Interessante Edoch Nutteloze Onderzoeken) kan ik zoiets wel waarderen. Van het schapenverhaal hebben ze liefst zeven verschillende versies online staan, telkens met een ander personage in de hoofdrol (en een ander aantal schapen).

Zie boven hoe het Meertens Instituut aangeeft welke verhalen vergelijkbaar zijn en hoe ze deze verhalen indelen en zie onder drie vergelijkbare versies van het verhaal zoals ze op hun site staan (de codes e.d. zijn van het instituut),.

Identificatie code: MOP30034; datum september 1995; Onderwerp TM 8057 – Schapen raden, hond terug

Een man loopt op een dag door het platteland en komt een herder tegen met een hele grote kudde met schapen. Hij zegt tegen de herder: “Ik wed voor 100 gulden dat ik je precies kan zeggen hoeveel schapen er in deze kudde zitten. Als ik gelijk heb, krijg ik een schaap.” De herder denkt even na. Het is een grote kudde dus hij neemt de weddenschap aan. “973,” zegt de man. Dat is precies goed en de herder is dan ook erg verbaasd. “Ok,” zegt hij, “ik ben een man van mijn woord. Kies er maar een uit.” De man zoekt er een uit en wil weg lopen.  

“Wacht even,” roept de herder: “Geef me een kans om gelijk te maken. Het dubbele of niks als ik je precieze beroep kan raden.” De man stemt toe. “Jij bent bestuurder bij het Ministerie van Binnenlandse Zaken.” “Verbluffend!” zegt de man, “hoe heb je dat zo geraden?”

“Nou,” zegt de herder, “zet mijn hond neer en ik zal het je vertellen.

Identificatie code: MOP20496; datum 1996; Onderwerp TM 8057 – Schapen raden, hond terug

Een Belg is met vakantie in Schotland. Tijdens een wandeling ontmoet hij een schaapherder met een grote kudde schapen. De Belg vraagt aan de herder: “Als ik raad uit hoeveel schapen jouw kudde bestaat, mag ik er dan één hebben?” “Ja hoor,” zegt de herder. Waarop de Belg zegt: “167 stuks”.
Dat is precies goed. De Belg bedankt de herder, zoekt een mooi schaap uit, en loopt weg met het dier over zijn schouder. De herder rent achter de Belg aan, en vraagt: “Als ik raad uit welk land jij komt, mag ik dan mijn hond terug?”

 Identificatie code: MOP 40019; datum 1998; Onderwerp TM 8057 – Schapen raden, hond terug

Er was eens een blondje dat het zo beu werd om alsmaar naar moppen te luisteren over domme blondjes, dat ze besloot om haar haar kort te laten knippen en daarna bruin te verven. Een paar dagen later reed ze met haar auto door Drenthe, toen ze moest stoppen om een kudde schapen te laten oversteken. Vol bewondering keek ze naar die leuke wollige beesten en ze zei tegen de herder: “Als ik kan raden hoeveel schapen er in deze kudde zitten, kan ik er dan één uitkiezen?” De herder dacht: die raadt het nooit, en zei: “Natuurlijk!” Het blondje keek naar de kudde, dacht even na en zei: “352 schapen.” De herder sloeg achterover en terug van verbazing. Ze had precies het juiste aantal geraden.

“Je hebt het goed geraden en ik houd me aan mijn belofte. Dus kies er maar één uit.” Het blondje bekeek alle schapen in de kudde zorgvuldig en besloot uiteindelijk de leukste en meest speelse van allemaal te kiezen. De herder keek haar aan en zei: “Oké, nu heb ik een voorstel voor jou. Als ik de juiste kleur van je haar kan raden, kan ik dan mijn hond terugkrijgen?”

Voor wie zich afvraagt: waar ken ik dat Meertens Instituut toch van? Misschien van Het Bureau, een romancyclus in zeven delen van de Nederlandse auteur J.J. Voskuil. Hierin beschrijft hij nauwkeurig de dagelijkse gang van zaken op een instituut dat gebaseerd is op het Meertens Instituut. Voskuil werkte daar dertig jaar lang (tussen 1957 en 1987). Ik heb de boeken nog nooit gelezen, maar misschien moet ik dat toch maar eens doen.

Dit is de vijftigste blogpost.

Vijftig is een rond getal. Net zoals honderd of nul (al vinden sommige mensen dat laatste getal helemaal niets). Mensen hebben iets met ronde getallen, winkeliers – ok, dat zijn ook mensen – niet. Iets kost nooit 2 euro maar altijd 1,99 euro. Ook bij grote bedragen zie je dat: een auto kost 9.990 euro in plaats van 10.000 euro. Alsof dat tientje zou uitmaken. Maar het is de psychologische grens, een tientje meer en het artikel lijkt opeens veel duurder. Bij heel luxe statusobjecten zie je het echter wel eens andersom. Dan ligt de verkoopprijs juist net boven zo’n grens. Een Ferrari kost dan 301.000 euro en geen 299.000 euro.

De psychologie van de ronde getallen speelt vooral in de beurswereld een grote rol. “Ook vandaag kon de AEX-index de grens van 500 punten niet doorbreken”. Blijkbaar tellen 499 en 501 niet als grens. Ronde getallen vormen ook vaak een soort “weerstandspunt” voor indices en aandelenkoersen. De koers van het aandeel “heeft dan moeite” om boven dat getal uit te komen. Maar is het eenmaal gelukt, dan geldt het andersom. Het ronde getal geldt dan opeens als een ‘steunpunt’ voor de koers. “Het aandeel Floppie zakte even door de grens van 100 euro maar sloot daar weer net boven”.

Dat dit psychologisch effect van ronde getallen in de effectenwereld inderdaad bestaat, viel goed te zien toen in januari 1999, vooruitlopend op de invoering van de euro twee jaar later, de koersen van aandelen alvast ook in euro’s werden weergegeven. Het effect – met dit woord wordt hier het woord ’gevolg’ bedoeld; niet het aandeel zelf – was dat er ”nieuwe ronde aandelenkoersen” ontstonden. Was eerst 100 gulden een weerstandspunt na de invoering van de euro werd dat 50 euro. Een koers van 45,39 euro (het oude 100 gulden bedrag) was van de ene op de andere dag geen psychologische drempel meer.

Een ander psychologisch effect van ronde getallen is dat mensen een rond getal als uitkomst van een berekening of een telling wantrouwen. Zo verklaarde bij de laatste verkiezingen in Afghanistan een kandidaat van de oppositie dat er beslist was gefraudeerd. In zijn regio had de kandidaat van de regering exact 1000 stemmen. Dat moest fraude zijn vond hij. Zo’n rond getal kon niet. Ongetwijfeld was er fraude geweest, maar een uitkomst van precies 1000 kan nu eenmaal gebeuren.

Hoewel, ik kan wel met hem meevoelen. Ik heb het zelf ook een keer gehad. Ik moest voor mijn werk een kostprijs van een bepaald product uitrekenen en toevallig kwam er exact 1000 euro uit, geen euro meer en geen euro minder. Dat kan natuurlijk, waarom zou het niet precies 1000 euro zijn? Toch vond ik deze uitkomst niet fijn. Mensen zouden kunnen denken dat ik maar wat gokte en de kostprijs niet goed kon onderbouwen. Ik veranderde daarom één variabele een heel klein beetje en toen had ik een kostprijs van 1002 euro. Mooi, zo’n uitkomst kon ik veel beter ‘verkopen’.

Ai! Ik zie opeens dat dit niet de vijftigste blogpost is maar de negenenveertigste.

Oeps, verkeerd geteld, maar aan de andere kant gelukkig maar. Geen mens zou geloven dat het toeval is dat uitgerekend de vijftigste blogpost over ronde getallen gaat. Maar dit is dus de negenenveertigste en dat die toevallig over ronde getallen gaat, tja dat kan gebeuren.

In Berlijn en in de rest van het voormalige Oost-Duitsland heb je de ‘Ampelmännchen’. Dat zijn de figuurtjes die daar op de voetgangersstoplichten staan. Ze zijn in 1961 ontworpen door de Oost-Duitse verkeerspsycholoog Karl Pegla – hij overleed in 2009 op 82-jarige leeftijd.

De mannetjes moesten het verkeerslichtensysteem in de DDR veiliger maken. In tegenstelling tot de westerse stoplichtmannetjes maken de ampelmannetjes een veel vrolijker en energieker indruk. De mannetjes dragen zelfs een hoed. Het schijnt dat de ontwerper het idee voor deze hoed kreeg, nadat hij Walter Ulbricht, de toenmalige DDR-baas, op tv een strooien hoed zag dragen. Later fungeerden de mannetjes op tv in een kinderprogramma om de kinderen in Oost-Duitsland de verkeersregels te leren.

Na de hereniging van de beide Duislanden verdwenen de Ampelmannetjes echter langzaam maar zeker uit het Duitse verkeersbeeld. Ze maakten steeds vaker plaats voor de saaie West-Duitse figuurtjes.

Dit tot ongenoegen van veel voormalige Oost-Duitsers. Er werd in 1996 zelfs een comité opgericht met de naam ‘Rettet die Ampelmännchen’. Het comité had succes. Dat kwam mede omdat het actiecomité de argumenten aan haar zijde had. Niet alleen was uit verkeersonderzoeken gebleken dat de Oost-Duitse mannetjes meer geschikt waren voor hun vak –  bij stoplichten met Ampelmannetjes gebeurden minder ongelukken dan bij de westerse stoplichten –  maar ook verschaften de Ampelmannetjes duizenden voormalige Oost-Duitse burgers werk.

Niet iedereen is overigens geschikt om als Ampelmannetje in een stoplicht te fungeren. Zo maakt onderstaand persoon er niks van.

Je moet als Ampelmannetje natuurlijk wel goed binnen je frame blijven lopen.

Een deel van de Ampelmannetjes werd teruggeplaatst en ook verschenen er in diverse plaatsen in het westen Ampelmannetjes. Kon je bijvoorbeeld vroeger in Berlijn aan de hand van de Ampelmannetjes zien of je je in het voormalige West- of Oost-Berlijn bevond, tegenwoordig kan dat niet meer.

Het zijn overigens niet alleen meer mannetjes. Sinds 2004 zijn er bijvoorbeeld in Dresden, Zwickau en Fürstenwalde ook Ampelmädchen – met rokje en vlechtjes – te zien.

Foto: Iago4096; Wikipedia

En in Ehrfurt regent het blijkbaar veel, gezien dit mannetje met paraplu

Foto Michael Sander; Wikipedia

In Berlijn heeft het Ampelmannetje inmiddels een cultstatus bereikt. Je hebt er diverse winkels die allerlei spullen verkopen met de afbeelding van de mannetjes er op. Is dit nou een overwinning van het kapitalisme op het communisme of zegeviert hier toch stiekem het communistische ampelmannetje?

Overigens in Portugal ging men in 2014 bij een proef nog een stap verder dan het vrolijke Ampelmannetje. Om te zorgen dat men niet door het rode licht liep maar er naar bleef kijken, liet men het rode stoplichtmannetje dansen.

De proef was succesvol. 81% meer mensen bleef voor het stoplicht wachten.

Gisterenavond keken we naar ’Floortje naar het Einde van de Wereld’, het reisprogramma van Floortje Dessing  Ze was op Spitsbergen. Uit de beschrijving op de site van Televizier:

“Een koud en donker avontuur voor Floortje Dessing in Floortje naar het einde van de wereld. Ze vertrekt naar het ijskoude Spitsbergen voor een ontmoeting met Aleksandr. Deze Rus woont in het zo goed als uitgestorven stadje Pyramiden. Vroeger was het een bloeiende mijnwerkersstad, die op het hoogtepunt ongeveer duizend inwoners had. Toen de steenkoolvoorraden waren uitgeput, vertrokken die weer grotendeels, een spookstad achterlatend.

De gebouwen bleven staan en zijn nu ontdekt door toeristen. Steeds meer geïnteresseerden komen per boot of per sneeuwscooter naar het plaatsje. Maar dat gebeurt in de zomer, als er daglicht is en de bittere winterkou is vertrokken. Maar in de winter is het er duister en uitgestorven. Hoe overleeft Aleksandr in dit onherbergzame oord?”

 Het werd een fascinerend portret van Aleksandr. Het was een lieve maar eenzame man die als hij buiten was de hele tijd met een jachtgeweer rondliep omdat er meer ijsberen dan mensen leefden. De uitzending trok 1,8 miljoen kijkers. Alleen het achtuurjournaal trok meer kijkers. Het was meer dan terecht dat er zoveel mensen keken. Kijk het terug in ‘Uitzending Gemist’ zou ik zeggen.

We zagen in de uitzending ook hoe Floortje op Spitsbergen een volledige zonsverduistering mee maakte. Een schitterend gezicht om te zien. Het is als jarenlang een wens van mij om ook een keer zoiets te zien.

Een foto van de totale zonsverduistering zoals deze in 1999 te zien was in Frankrijk (foto van Luc Viatour / www.Lucnix.be; afkomstig van de Wikipedia).

Nu wil het toeval, dat gisteren in de mail een (ongevraagde) aanbieding van een reisorganisatie zat voor een Eclipsreis Indonesië onder begeleiding van de astronaut André Kuipers.

“Astronaut André Kuipers weet als geen ander wat reizen uniek maakt.”

Ai, de prijs van de reis is wel een beetje aan de hoge kant voor een 12-daagse reis (eigenlijk maar negen dagen want de rest zijn vluchtdagen). Met zijn tweetjes zouden we zo’n kleine 16.000 euro kwijt zijn. Ik heb even een snelle natte-vinger-berekening zitten maken. Volgens de site van KLM heb je op de reisdagen van deze trip voor minder dan 800 euro per persoon een non stop retourvlucht naar Bali. Daar komen nog eens twee binnenlandse vluchten bij en wat lokaal vervoer. Laten we eens ruim doen en stellen we de totale reiskosten op 1200 euro per persoon, met zijn tweetjes zijn we dan aan reiskosten 2400 euro kwijt.

Er zijn negen hotelovernachtingen. Laten we eens vreselijk duur doen: 400 euro per nacht voor een tweepersoonskamer met alles er om heen. Dat is voor negen nachten 3600 euro. Bij elkaar zitten we nu op 6000 euro. Resteert nog tienduizend euro. Laat er nog eens voor 1000 euro aan excursies inzitten en geven we de reisorganisatie 25% van het budget (4000 euro) voor hun onkosten en winst, dan resteert er van onze 16.000 euro nog altijd 5000 euro. Dat zal dan bestemd zijn voor André Kuipers. Er zijn 24 deelnemers. Dat wil zeggen dat André Kuipers ongeveer 60.000 euro voor zijn aanwezigheid en praatje tijdens deze reis ontvangt. Dat heeft hij goed onderhandeld!

 We laten deze reis maar aan ons voorbij gaan. Toch gaan we een zonsverduistering bekijken. Alleen niet deze maar degene die in 2017 in Amerika te zien is. Op 21 augustus 2017 zal er namelijk een volledige zonsverduistering te zien zijn in Amerika. De eerste voorlopige reisplannen worden door ons al gemaakt. Het zal waarschijnlijk een reis worden die twee keer zo lang gaat duren als die Eclipsreis naar Indonesië maar wel tegen de helft van de kosten.

Misschien komen we André Kuipers wel tegen onderweg.