Categorie archief: natuur

Panda’s

Enig idee wat dit voor een beest is?

panda jongFoto Colegota; Wikipedia

Inderdaad een Panda-jong. Maar had u dat ook geweten als de titel van deze blogpost niet ‘Panda’s’ had geheten? Het beestje op de foto is één week oud. De panda –  een verbastering van het Nepalese woord poonya, wat vrij vertaald ‘bamboe-eter’ betekent – staat momenteel in Nederland behoorlijk in de belangstelling en dat kunnen we met een gerust hart als een understatement betitelen. Dat komt omdat er in Ouwehands Dierenpark in Rhenen twee panda’s zijn gearriveerd. Zij zijn gehuurd van China – voor 1 miljoen euro per jaar –  en zullen daar maximaal 15 jaar verblijven. Het is overigens niet de eerste keer dat er panda’s in Nederland te zien zijn. In Safaripark Beekse Bergen in Hilvarenbeek waren in 1987 gedurende een half jaartje ook twee panda’s te bewonderen.

Wij hebben de beesten al eens een keertje in levende lijve gezien. Niet specifiek deze twee panda’s, maar twee soortgenoten in de San Diego  Zoo in 2002. Tijdens een rondreis in het westen van Amerika bezochten we met de kinderen deze dierentuin en sloten toen aan in een lange rij bezoekers die langs het dierenverblijf van de panda’s schuifelden. Veel leven zat er niet in de beesten. Dat is ook niet zo verwonderlijk, want de panda is een beest dat vooral in de schemering en in de nacht actief is – maar dan is de dierentuin dicht. Overdag  ligt hij meestal te slapen en dan krijg je dus dit te zien.

panda sdEen panda in de dierentuin in San Diego in 2002. Geef hem een afstandsbediening en een flesje bier en het zijn net mannen.

Ongetwijfeld zal de dierentuin in Rhenen ook flinke aantallen bezoekers trekken. Publiciteit genoeg. Over de overdaad aan publiciteit voor deze twee panda’s schreef Youp van ’t Hek vandaag een geestige column in de NRC. Wat de column nog grappiger maakte, was het algoritme op de site van de NRC. Dit algoritme plaatst bij stukken op de site links naar gerelateerde artikelen die je misschien ook interessant vindt. Terwijl Youp zat te klagen over al die aandacht voor de panda’ s moesten we volgens de NRC – ‘Lees ook deze artikelen’ – beslist ook deze twee stukken lezen.

artikelen

p.s. Op de site van Trouw las ik dat één van de redenen dat het Wereldnatuurfonds de panda als logo heeft, is dat het een zwart-wit beest is. Dat scheelt kosten bij het briefpapier. Zwart-wit is goedkoper dan kleur. Ik geloof daar niks van. Volgens mij is dat een broodje panda verhaal.

Een valk in ruste

Graham Greene schreef ooit eens: “Hoe langzamer de vlucht des te gevaarlijker de roofvogel.” Die redenatie volgend moet deze valk heel gevaarlijk zijn. Hij zat namelijk vorige week dinsdag doodstil boven in een boom op de Vlakte van Waalsdorp in Scheveningen.

valk 0

In het topje van de boom

valk 1

Als je goed kijkt, dan zie je hem boven in zitten.

waalsdorp

Een wandelpad en een ruiterpad in de Vlakte van Waalsdorp.

waaldorp 2

De onderhoudsmonteur van Dunea in het gebied.

Een vreemde schaapskudde

Tijdens een rondje Vliet zag ik een opmerkelijke schaapskudde. In plaats dat een kudde schapen door een hond werd gehoed, hoedde een schaap een kudde honden.

Moderne schaapskudde

Het zwarte schaap (!) in het midden van de foto hoedde – ik heb ze geteld – maar liefst 23 honden (waarvan er 14 op de foto staan). Is er zo’n overschot aan schaapherdershonden of is er een tekort aan schapen?

Een bezoek aan de Hortus Botanicus

Vorige week maandag sneeuwde het, maar de dag er op was het een zonnige dag. De fietspaden waren schoon en Marianne – die een dagje vrij had – en ik besloten daarom om maar eens naar Leiden te fietsen. In de Hortus Botanicus was die week een tentoonstelling over allerlei soorten bollen van start gegaan. Het was een toeristische tip van Radio West uit hun rubriek ‘Uit!’, Elke zaterdag- en zondagochtend hoor je de beste tips voor een geslaagd weekend.”

Nu was ik een beetje naïef, want ik dacht dat die tentoonstelling binnen zou zijn. In een kas of zo.  Dat was niet het geval. De bollen stonden gewoon buiten in bakken.

000 bollen

Vooral in het voorjaar bloeien hier allerlei soorten” aldus het bordje bij de bak. Ja, ja, het zal wel, maar het was nog geen voorjaar.  Ook de vaste collectie was het niet echt.

000 vaste collectieOngetwijfeld gebeurden er onder de grond allerlei spannende dingen. Maar nu deed me het nog het  meest aan een begraafplaats denken.

Gelukkig waren er ook planten die binnen stonden. Zo heb je er een Oranjerie. Deze was in gebruik als een opslagplaats voor planten en bomen die zomers buiten staan. Het leek wel een Malle Pietje winkel. De gangpaden waren helemaal versperd, dus daar stonden we direct weer buiten.

0000 Orangerie

Maar goed, niet getreurd, er was nog een ander gebouw. Daarin stonden vooral veel cactussen.  Daar moet je wel van houden.

0000 cactussen 1

Helemaal bovenin het gebouw bevond zich een speciale attractie. Een lange gang met aan beide zijden vleesetende planten. De bedoeling was om levend de overkant te halen.

0000 gangDe gang met links en rechts de vleesetende planten. Er schijnen niet veel bezoekers te zijn die de overkant halen. Wij wel!

0000 vleesetende plantEén van de tegenstanders.

Tot slot was er nog een tropische kas. Het was er bloedheet. Niet echt aangenaam. De leesbril, de lens van het fototoestel en ik raakten allemaal bezweet. Misschien kwam het daardoor dat één van de reuzevlinders die er rond zweefde mij aanzag voor een plant en op mijn schouder een rustplaats zocht.

000 vlinder

000 vlinder 2Een Freek Vonk momentje.

Al met al waren we denk ik een tikkeltje te vroeg in het jaar voor “een geslaagd weekend” om met Radio West te spreken. In het voorjaar of in de zomer nog maar eens een keertje terugkomen.

Freek Vonk

De inmiddels beantwoorde vraag of bioloog en televisiepresentator Freek Vonk ooit eens een keertje door een beest zou worden gebeten, is er eentje uit de categorie ‘Is de paus katholiek?” Ja dus. Vorige week was het zover, hij werd gebeten door een rifhaai. Volgens Freek Vonk zijn die dieren normaal gesproken ongevaarlijk voor mensen. De Volkskrant bracht het bericht dan ook onder de opmerkelijk kop ‘Haai bijt per ongeluk Freek Vonk.’ Alsof het een foutje was, de haai had zich vergist, het had iemand anders moeten zijn.

Gisteren waren wij in het museum Beelden aan Zee in Scheveningen. Bij het zien van dit beeld moest ik toch heel sterk aan Freek Vonk denken.

freek vonk

Vogels tellen (2)

Wij wonen in de vogelbuurt: Houtduiflaan, Eksterlaan, Merellaan, Kwikstaartlaan…. en zo kan ik nog wel een tijdje doorgaan. Dat wij daarom mee deden aan de Nationale Vogelteldag lag dan ook voor de hand. Vorig jaar deden wij dat ook. Gedurende een half uurtje moest je de vogels in je tuin tellen. Van elk soort gaf je het hoogste aantal op dat je tegelijkertijd in de tuin zag. Dus niet het totaal van alle mussen dat gedurende dat half uurtje je tuin in en uit vloog, maar het hoogste aantal. Dit om de vogels die expres de hele tijd  van de ene tuin naar de andere vlogen en weer terug  –  dit om de telling te beïnvloeden –  de wind uit de vleugels (lees de zeilen) te nemen.

We zagen dit jaar minder vogels dan vorig jaar. Toen telden we in een half uurtje tijd vijf koolmezen, vier Vlaamse gaaien, 1 ekster en 1 pimpelmees. Nu maar twee koolmezen, één pimpelmees en één roodborstje.  Nu is het wel zo dat we deze laatste eigenlijk wel voor drie hadden mogen tellen. Het was een joekel van een roodborstje, zeg maar gerust roodborst.

roodborstje

Dit roodborstje hoeft niet bijgevoerd te worden.

Boompjes

Zoals elders op deze site te lezen valt, heb ik twee sequoia gigantea’s gekweekt. Ze zijn nu tien jaar oud. De grootste is inmiddels 375 cm hoog, de andere bijna twee meter (deze laatste heeft een keer schimmelinfectie gehad waardoor de top er uit geknipt moest worden; een zijtak heeft sindsdien de functie van de top overgenomen.)

Zie hier een wetenschappelijk zeer verantwoorde grafiek met daarin de groei van de boompjes weergegeven.

sequoia lengte jan 2017

Ik heb eergisteren toen alles met rijp was bedekt ook even een foto van de boompjes gemaakt.

000 boomDit is de grote boom, die ongeveer 3,75 meter hoog is.

000 boom. 2En dit kleintje moet het met een metertje of twee doen.

Voor beide boompjes geldt: ‘The sky is the limit’

Rijp

Gisteren was de natuur hier overal bedekt met rijp. De kou getrotseerd en er met een fototoestel op uit. De laatste twee foto’s zijn gemaakt naast landgoed De Horsten waar onze koninklijke familie woont. Ik heb ze echter niet gezien, maar misschien was die fietser op de laatste foto wel Willem-Alexander.

rijp 00

 

rijp 0

rijp 1

rijp 11

rijp 2

rijp 3

rijp 4

rijp 5

rijp 6

rijp 7

rijp 10

rijp 8

 

De sequoiabomen op YouTube

Een half jaartje geleden heb ik een filmpje op YouTube geplaatst met daarin een weergave van de eerste negen jaar van twee sequoiabomen die ik had gekweekt.

Deze week is de grens van 10.000 views bereikt. Ok, dat is iets minder dan de 2 miljard van Justin Bieber’s ‘Sorry’, maar die halen we nog wel in.

Als ik inlog op YouTube, dan kan ik een analyseprogramma openen. De uitkomsten: het filmpje is inmiddels door mensen uit liefst 132 (!) verschillende landen bekeken. Het vaakst (45%) door mensen uit de VS. Nederland (7%) staat op plek 2 gevolgd door het Verenigd Koninkrijk(6%), Duitsland (4%) en Canada (3%). Maar ook in een land als Irak is het filmpje bijvoorbeeld nog 7 keer bekeken. Ook in Syrië, Nepal, Iran, Libië, Kenia en Mongolië is er naar het filmpje gekeken. Wereldwijd vonden 116 mensen het filmpje tot nu toe leuk (duimpje omhoog); 0 mensen niet (duimpje omlaag). Meer dan 30 mensen hebben het filmpje van commentaar voorzien.

Bomen kijken is blijkbaar vooral een mannenzaak. 82% van de kijkers was een man; 18% een vrouw. Qua leeftijd valt 1 op 3 kijkers in de leeftijdscategorie 25-34 jaar. De helft bekeek het filmpje via een computer, een derde via een mobieltje, 13% via een tablet en de rest via andere apparaten. Lang niet iedereen keek overigens het filmpje af. Na 1 min was ik 50% van de kijkers kwijt. De gemiddelde weergaveduur was iets minder dan 2 minuten. In totaal heeft de wereldbevolking zo’n 18.500 minuten verspild naar het kijken van dit filmpje.

Rondreizende meeuwen

Je hebt meeuwen die de hele wereld rondreizen. Vorig jaar zagen we in Crescent City in Californië deze meeuw voor zich uit staren.

meeuw-crescenr-city

En wie zagen we dit jaar opeens in Rome opduiken?

meeuw-2

Inderdaad, dezelfde meeuw.

Vulkanen in Nederland

Als u in een quiz de vraag krijgt voorgelegd: “Wat is de hoogste vulkaan van Nederland?” dan zult u misschien denken: ‘Huh? De hoogste vulkaan van Nederland?” Maar hoewel de vraag als strikvraag gezien kan worden, is het wel een echte vraag. Nederland telt namelijk twee grote slapende vulkanen, waarvan ‘Mount Scenery’ gelegen op Saba met 887 meter de hoogste is.

00000-vulkaanMount Scenery op Saba; foto Richie Diesterheft; Flickr

De andere vulkaan is ‘The Quill’ – een verbastering van het Nederlandse woord de kuil, een vulkaan gelegen op het eiland Sint Eustatius. Deze vulkaan is 601 meter hoog.

00000-the-quillThe Quill op Sint Eustatius; (foto Walter Hellebrand ; nl.wikipedia)

Waarschijnlijk had u er even niet aan gedacht dat Nederland er in oktober 2010 drie nieuwe gemeentes bij kreeg. De bovenwindse eilanden Saba en Sint Eustatius kregen dat jaar, samen met het benedenwindse eiland Bonaire, een nieuwe status als openbaar lichaam (een soort bijzondere gemeente) van Nederland.

Mount Scenery en The Quill zijn geen dode vulkanen. Saba en Sint Estatius maken deel uit van de Kleine Antillen, een eilandengroep in het Caribisch gebied dat ontstaan is als gevolg van vulkanische activiteit. Dat de vulkanen op deze eilanden geen dode vulkanen zijn bewees de Soufrière, een actieve vulkaan op het zuidelijke gedeelte van het niet zo ver van Saba en Sint Eustatius gelegen eiland Montserrat.

0000-eilanden

De Soufrière barstte in 1995 uit, evenals in 1997 (19 doden) en nogmaals in 2009.

00000-vulkaan-monseraat

NASA foto van de uitbarsting van de Soufrière in 2009 (Image courtesy of the Earth Science and Remote Sensing Unit, NASA Johnson Space Center).

De laatste uitbarsting van de Mount Scenery op Saba vond plaats rond 1640. Op de geologische tijdschaal geldt dit als een recente uitbarsting. De laatste keer dat The Quill uitbarstte was wat langer geleden, ergens tussen het jaar 100 en 400 na Christus. Daarmee geldt deze vulkaan echter niet als een dode vulkaan. Zo heeft het grondwater in de buurt van de vulkaan een aanzienlijk hogere temperatuur dan elders, wat wijst op de nabije aanwezigheid van magma. Zowel Mount Scenery als The Quill staan daarom te boek als een slapende vulkaan en niet als een dode vulkaan. Er moet dan ook rekening mee worden gehouden dat ze in principe op elk moment zouden kunnen uitbarsten – dat kan, dit ter geruststelling, ook echter pas over honderdduizend jaar of nooit  zijn.

Dat de vulkanen potentieel gevaarlijk kunnen zijn, was overigens al in 1981 bij de autoriteiten van de Antillen bekend, maar een rapport daarover van een aantal vulkanologen verdween volgens een groot artikel in Trouw van 12 juli 1997 met het stempel ‘geheim’ in een bureaula: “Volgens woordvoerder R. Martina die de Nederlandse Antillen in Den Haag vertegenwoordigt, hebben de autoriteiten destijds geoordeeld dat er geen reden was voor een publicatie omdat het rapport tot paniek zou kunnen leiden. […] De bevolking is er daarom al die tijd ten onrechte van uitgegaan dat de vulkanen dood zijn en heeft zich op geen enkele wijze op een eventuele evacuatie voorbereid.”

In ieder geval worden vandaag de dag beide vulkanen nauwlettend door seismometers van het KNMI in de gaten gehouden. Ook wordt gekeken naar de temperatuur van het grondwater en die van de warmwaterbronnen die zich op Saba bevinden: Tussen 1995 en 1997 steeg de temperatuur in die bronnen met ongeveer 10 graden, daarna daalde deze echter weer.

Tot slot, weet u dat er ook in Nederland (het Europese deel)  sporen van een vulkaan te vinden zijn en wel in de Waddenzee? Het betreft hier de Zuidwalvulkaan. Van de Wikipedia: “De Zuidwalvulkaan (Fries: Súdwâlfulkaan), is een dode vulkaan in Nederland die zich op ruim 2 km onder het aardoppervlak bevindt, onder de Waddenzee tussen Harlingen en Vlieland, meer precies iets ten zuidwesten van de zandplaat Griend. De vulkaan is niet meer actief sinds de late Jura (ca. 160-145 miljoen jaar geleden) […].De vulkaan had een hoogte van ongeveer 1 km en was gedurende zo’n 12 miljoen jaar actief. De erupties van de vulkaan waren hevig en kortstondig met veel explosies.” Wie hier meer over wil lezen, kan hier terecht.

Helemaal tot slot: toen Indonesië als Nederlands Indië zijnde nog deel uitmaakte van het Koninkrijk der Nederlanden telde het koninkrijk meer dan 400 vulkanen waarvan zo’n 170 actieve. Denk bijvoorbeeld maar eens aan de beroemde grote uitbarsting van de Krakatau in 1883. Overigens als u niet wist dat Nederland slapende vulkanen kent, u bent niet de enige die problemen heeft met de  vraag waar vulkanen liggen. In 1969 maakte Hollywood een speelfilm over de uitbarsting van de Krakatau. De film kreeg de titel: ‘Krakatoa, East of Java’ . De vulkaan ligt toch echt ten noordwesten van Java, in de zeestraat Soenda tussen Java en Sumatra.