Alle berichten van Martin

Zo groot als een voetbalveld

Afgelopen vrijdag was ik in het Rijksmuseum van Oudheden in Leiden. Ik bezocht daar de tentoonstelling over Nineveh. Mooie tentoonstelling, ik kan hem aanraden.

00 nineveh

Nineveh, gelegen in het huidige Irak – als u nog nooit van deze plaats gehoord hebt, dan geeft dat niet; ik had er ook nog nooit van gehoord – was 2700 jaar geleden de grootste stad ter wereld. Het telde toen 100.000 inwoners. In 612 voor Christus werd de stad echter door vijanden volledig met de grond gelijk gemaakt. In het museum in Leiden zijn nu diverse voorwerpen afkomstig uit de stad te zien. Bij één van deze voorwerpen stond vermeld dat het afkomstig was uit een paleis dat liefst 80.000 vierkante meter groot was. Om te benadrukken hoe groot dat wel niet was, stond er op het informatiekaartje bij vermeld dat dit meer dan zes voetbalvelden groot was.

Dat zie je wel vaker. Dat de grootte van iets wordt vergeleken met een voetbalveld. Blijkbaar zegt een vergelijking met een voetbalveld de mensen meer dan dat iets zoveel vierkante meter groot is. Niet alleen in Nederland wordt deze vergelijking gebruikt maar ook in andere landen. Enkele voorbeelden:

  • WOS Radio (de lokale omroep voor de gemeenten Westland, Midden-Delfland, Maassluis en deelgemeente Hoek van Holland.): “Binnen een straal van 600 meter van de Westlandse dorpskernen liggen 973 percelen met ruim 46 hectare aan asbestdaken. [..] Ter vergelijking, dat is ter grootte van bijna 100 voetbalvelden.”
  • Trouw in 2011 over de Tweede Maasvlakte: “Nederland wordt 4.000 voetbalvelden groter.”
  • Daily Mail: in 2017: “An ASTEROID larger than a football field is set to zoom past our planet tonight little over a week since it was discovered.”
  • The Independent in 2014: “Giant digital billboard in Times Square is bigger than a football field”

Zo zie je maar, er wordt wat afgevoetbald. Echter, je kan je soms wel eens de vraag stellen of de vergelijking wel klopt. Laten we eens beginnen met die van WOS-radio. Een gemiddeld voetbalveld is 110 meter lang en 67 meter breed, dat is dus een oppervlakte van 7370 vierkante meter. In die 46 hectare aan asbestdaken passen dus geen 100, maar ‘slechts’ 62 voetbalvelden – nog steeds veel –  maar bij lange na geen 100 velden. Hier wordt de zaak dus wat overdreven. Of neem de Tweede Maashaven, die is in totaal 2000 hectare groot. Dat zijn 2713 voetbalvelden, geen 4000 stuks.

Of neem dat digitale billboard op Times Square. Dat is 25.000 vierkante ‘feet’ groot. Dat is omgerekend 2323 vierkante meter oftewel nog niet eens 1/3 voetbalveld. Zelfs als we uitgaan van een kleiner American Football veld (dat heeft een oppervlakte van 5346 vierkant meter), dan nog komen we niet eens tot een half voetbalveld. De grootte van het bord wordt dus schromelijk overdreven. Fake news zou Trump zeggen.

Hoe groot de asteroïde van de Daily Mail in werkelijkheid was, weet ik niet. In een volgend bericht vergeleek  de krant het ding niet meer met een voetbalveld maar met een walvis. Die worden maximaal zo’n dertig meter lang. Ik vermoed dan ook dat hij dus kleiner dan een voetbalveld groot zal zijn geweest.

Het Leids Museum daarentegen schat de boel juist te klein in. In een paleis van 80.000 vierkante meter passen zelfs bijna elf voetbalvelden. Ok, het door hen gestelde, namelijk dat het paleis groter was dan zes voetbalvelden, is dus ook waar maar ze hadden het sterker kunnen brengen: “Het paleis was groter dan tien voetbalvelden bij elkaar!”

Nu kan ik nog wel meer voorbeelden gaan onderzoeken, maar aangezien deze blogpost nu  al bijna een voetbalveld groot is, stop ik er mee.

Willem Vermeend

Op de site van NU.nl staat een opvallend bericht:

00 vermeend

De opdrachtgever is gearresteerd en het is een opdrachtgever die we hier in Nederland zeer goed kennen: Willem Vermeend. Van 1994 tot 2000 was hij staatssecretaris van Financiën en van 2000 tot 2002 tot minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid. Niet zomaar iemand dus. Maar nu blijkt hij in 1994 volgens nu.nl dus het brein achter de moord op Escobar geweest te zijn.

Op deze foto uit 1989 ziet hij er uit alsof hij toen ook al druk bezig was met beramen van allerlei dubieuze zaken.

00 vermeend1

Foto Rob Croes, Anefo; Nationaal Archief

Wat kan je toch vergissen in mensen. Het leek altijd zo’n leuke en keurige man.

(met dank aan tipgever Pieter-Jan M.)

De boompjes

Gisteren na de storm even een rondje gelopen en daarbij kwam ik ook langs de boompjes (de sequoia’s). De woudreuzen hadden het briesje moeiteloos overleefd.

Een paar weken geleden was de jaarlijkse meting. Marianne had wat twijfels bij mijn inschatting van vorig jaar en dus heb ik dit jaar een officiële bomenopmeter ingehuurd met professionele apparatuur. Het kost wat maar dan heb je ook wat. Zie hem hier met zijn apparatuur aan het werk.

0 boompjes

De grootste boom blijkt nu exact maar dan ook exact 4 meter groot te zijn. In vaktermen heet dat 4,00 meter.  De kleinste is nu 2,25 meter groot.

Met behulp van een uiterst geadvanceerd computermodel kan je de ontwikkeling van de groei sinds januari 2007 in een grafiek zetten. Als je dat doet, dan krijg je dit:

grafiek 2018

Nog even en ze groeien de grafiek uit!

Storm

Wellicht geen breaking news, maar het stormde vandaag.

0 wind

De storm leverde soms vreemde situaties op. Zo twitterde de NS dat de treinen tussen Alphen aan de Rijn en Gouda niet meer reden vanwege een  botsing met een trampoline.

0 ns tweet

De jongste dochter stuurde een berichtje dat het muurtje van Go Ahead Eagles was omgewaaid. Ik dacht in eerste instantie wat doen die spelers nou toch met zo’n storm op het veld?

0 muurHet muurtje vlak voordat het omwaaide.

Maar het  betrof het historische stenen muurtje buiten het stadion.

0 muurtje

Mijn vader, mijn broertje en ik liepen vijftig jaar geleden altijd langs dit muurtje op weg naar Go Ahead Eagles.  ZIjn we dus maar net aan een ramp ontsnapt.

Thuis hadden we niet zo veel schade. Alleen het huis waaide om. Eerst hing het alleen scheef maar even later lag het helemaal op de grond. Gelukkig betrof het niet ons eigen huis maar dat van de koolmezen.

0 huis 0 vogelhuis

De bewoners trokken zich gelukkig niet veel van dit gebeuren aan. Even later hing er, ondanks de windkracht 9,  al weer een koolmeesje aan het netje met voer.

0 koolmees

Tot zover deze nieuwsrapportage van uw verslaggever.

The Beatles in Holland

Zoals ik vorige week al berichtte kwamen de Beatles in 1964 naar Nederland om twee concerten en een tv-optreden te geven.

Beatles in Holland 1964

In 1960 waren ze al eens eerder in Nederland geweest. Alleen traden ze er niet op, maar reden ze er met een busje met hun apparatuur door heen op weg naar Hamburg, waar ze een contract hadden getekend om in een uitgangsgelegenheid op de Reeperbahn voor 2,5 pond per dag elke avond vier concerten van een uur te spelen. Onderweg maakten ze bij Arnhem een tussenstop. John Lennon maakte daar op het Engelse oorlogsmonument een later beroemd geworden foto van de groep en entourage. Vanwege copyrights kan ik hem hier niet plaatsen maar op deze site kan je deze foto zien (ietsjes naar beneden scrollen).

Na 1964 zijn de Beatles niet meer als groep in Nederland geweest. Wel op individuele basis. Zo verbleven John Lennon en zijn tweede vrouw Yoko Ono in 1969 een week lang in bed in het Hilton Hotel.

0 lennon

Ook hebben de diverse bandleden individuele optredens verzorgd in Nederland. Zo bezochten Marianne en ik in 1986 een concert van Paul McCartney met zijn groep Wings in Ahoy in Rotterdam.

Heb ik de Beatles in Nederland nooit zien optreden, in Amerika heb ik ze wel ontmoet. Dat was vorig jaar in The Mirage in Las Vegas. Voor het geval u nu zegt, dat kan niet, twee van de vier Beatles zijn al jaren dood, dan zeg ik dat is een detail, het gaat om de grote lijnen van het verhaal. En als u mij niet gelooft, zie dan hier de foto die we na afloop samen hebben genomen.

0 Beatles

Allemaal nog even lenig.

Blue monday

Het is vandaag weer blue monday, de zogenaamd meest deprimerende dag van het jaar. Ik heb daar gelukkig niet zo’n last van, ook al ging de ‘boost’- knop van een plaat van de oven vanochtend kapot, ook al regent het hier de hele dag terwijl ik nog boodschappen moet doen en ook al ligt een berg strijkwerk te wachten zo hoog dat bergbeklimmers op de Mount Everest zich af vragen: zit ik wel op de hoogste berg ter wereld?

Ik blijf gewoon vrolijk op mijn stoeltje zitten wachten totdat het weer droog is en alles en iedereen weer vrolijk is.

blue monday van goghVincent van Gogh. Blue Monday; Saint-Rémy, mei 

0 zo vrolijkHerman van Veen, die nog vrolijk is maar toch iets minder dan vroeger.

Archimedes

Ik zat me af te vragen over wie van de vijftig mensen achter de computer ik deze keer een portret zou schrijven en opeens “Eureka!” wist ik het: Archimedes.

Het begint aldus:

Er zijn van die geleerden uit de oudheid waar men haast alleen nog maar anekdotes over leest en niet wat ze als geleerde hebben gedaan. Neem bijvoorbeeld Isaac Newton. Als je aan iemand vraagt, wat hij of zij van hem weet, dan krijg je vaak antwoord: “Was dat niet de man die een appel zag vallen en toen de zwaartekracht uitvond?” Je hebt dan de neiging om te zeggen: “Ja inderdaad en het is maar goed dat Newton toen de zwaartekracht uitvond, want anders zweefden we nu allemaal in de lucht.”

Nog zo’n iemand is Archimedes. “Was dat niet de man die in bad zat, een slim idee kreeg en toen luidkeels “Eureka!” riep?” Inderdaad, maar waarom hij dat deed is voor de meesten een raadsel. Als je dan zegt dat hij dat deed omdat hij net de Wet van Archimedes had bedacht, dan zegt men vaak, o ja inderdaad, de Wet van Archimedes, zonder dat men ook maar enig idee heeft hoe die wet luidt. (De opwaartse kracht die een lichaam in een vloeistof of gas ondervindt is even groot als het gewicht van de verplaatste vloeistof of gas; het is de wet die verklaart waarom schepen van ijzer toch kunnen blijven drijven).

Wist u trouwens dat Archimedes ook een keertje heeft berekend hoeveel zandkorrels er nodig zouden zijn om het hele heelal te kunnen vullen? Het lijkt niet zo’n nuttige rekenexercitie – en dat is het ook niet – maar voor de ontwikkeling van de wiskunde was dit wel een heel belangrijk werk. Want om die berekening te kunnen maken, moest Archimedes eerst een nieuw stelsel van grote getallen verzinnen. Het Griekse getallenstelsel, gebaseerd op het Griekse alfabet, ging namelijk niet ver genoeg. Archimedes kwam met een systeem van tien tot de macht X op de proppen om grote getallen aan te geven. Hij bewees onder andere de wet van exponenten, zijnde dat 10a x 10b =10 (a+b).

Volgens Archimedes waren er 8×1063korrels zand nodig om het gehele heelal te vullen. Dat is een 8 gevolgd door 63 nullen. Dat is een heel groot getal maar niet groot genoeg. Archimedes ging van verkeerde aannames uit. Weliswaar dacht hij terecht dat de aarde om de zon draaide en niet andersom, zoals de kerk in de Middeleeuwen stelde, maar dacht hij ten onrechte dat de zon het middelpunt van een bolvormig heelal was. Ook schatte hij de doorsnede van de zon te klein in. Op basis van verhoudingen dacht hij dat het heelal een diameter had van ongeveer twee lichtjaren (omgerekend naar de maatstaven van nu). Zelfs de dichtstbijzijnde ster (Proxima Centaur) staat al op iets meer dan vier lichtjaren afstand van de aarde, waardoor Archimedes het heelal veel en veel te klein inschatte en daarmee ook het benodigde aantal zandkorrels – het zandgetal zoals hij het noemde –te laag inschatte.)

Toch was dit rekenwerk een knap stukje werk van Archimedes. Deze doorbraak naar het rekenen met supergrote getallen is dan ook één van de redenen dat Archimedes is opgenomen in het overzicht van de vijftig mensen achter de computer. De andere reden is dat dit grootste genie uit de oudheid ook allerlei belangrijke uitvindingen op zijn naam heeft staan, waaronder een schroefpomp die in Nederland veelvuldig is gebruikt om polders droog te pompen. Ook bouwde hij een apparaat dat de positie in de sterrenhemel kon weergeven van de toen vijf bekende planeten.

Wie het hele portret wil lezen: zie hier.

Trump als vogel

Heeft u zich wel eens afgevraagd – in het geval dat er reïncarnatie bestaat en alle politici terugkeren als een vogel – hoe een gereïncarneerde Trump er uit zou zien? Nee? Gek, ik wel. Ik denk dat hij zou terugkeren als een koolmees (op zijn Engels heet zo’n beest trouwens ‘the great tit’, een naam die Trump ongetwijfeld zou aanspreken.) Zie hieronder Donald the Great Tit.

koolmees. 2

Merkel zie ik wel terugkomen als huismus, Poetin als kraai en Rutte? Daar ben ik nog niet helemaal uit, voorlopig denk ik als tureluur.

Tot zover het wereldnieuws van vandaag.

 

 

Spelfout

Op de site van het Nationaal Archief zag ik een aantal foto’s staan van de Beatles die in 1964 een tweedaags bezoek aan Nederland brachten.  Op Schiphol werden ze ontvangen door meisjes in Volendammer klederdracht. “This must be Holland” . Ze kregen een Volendammer muts opgezet, daarmee aangevend “We love Holland”.

beatles in Holland

beatles in Holland 2Foto’s Hugo van Gelderen; Anefo; Nationaal Archief 

Na aankomst reisden The Beatles door naar Hillegom, waar ze in Treslong voor een programma van de VARA een vijftal nummers playbackten (She Loves YouTwist and ShoutRoll Over BeethovenLong Tall Sally, en Can’t Buy Me Love.)  Ook werden ze geïnterviewd door Berend Boudewijn. Herman Stok verzamelde de vragen van de fans in de foyer en gaf die door aan Berend Boudewijn. Ringo Starr ontbrak. Zijn amandelen moesten worden geknipt. Hij werd tijdens de tournee vervangen door ene Jimmy Nichol.

Na het optreden in Hillegom vertrok de band naar Amsterdam waar ze verbleven in het Doelen Hotel.  De volgende dag maakten ze ’s morgens een rondvaarttocht door de Amsterdams grachten. De KRO-radio zond vanaf de rondvaartboot de tocht live uit. Op de kades en bruggen stonden duizenden fans. Sommige sprongen in het water waar de politie ze er met bootjes uitvisten.

beatles in Holland 5foto Jac de Nijs; Anefo; Nationaal Archief

beatles in Holland 4foto Hugo van Gelderen; Anefo; Nationaal Archief

Daarna vertrokken de Beatles naar Blokker, niet de winkel maar een plaats in Noord Holland, waar ze in de Veilinghal twee door Radio Veronica georganiseerde concerten gaven.  Door de drukte in Amsterdam arriveerden ze twee uur te laat. Het op het allerlaatste moment georganiseerde middagconcert vond plaats in een halflege zaal. Het avondconcert daarentegen was wel volledig uitverkocht. In het voorprogramma stonden onder andere Karin Kent en Ciska Peters.

Even tussendoor, bij het roemruchte concert van de Rolling Stones datzelfde jaar in Scheveningen (het concert werd na vier nummers vanwege ongeregeldheden afgebroken) stond de jonge bandparodist André van Duin in het voorprogramma.

beatles in blokkerThe Beatles in de Veilinghal; foto Jac de Nijs; Anefo; Nationaal Archief

De volgende morgen vertrokken de Beatles uit Nederland en vlogen ze door naar Denemarken. Vanwaar nu deze blogpost over de Beatles? Vanuit nostalgie maar vooral vanwege deze foto.

beatles in Holland 3Foto Harry Pot; Nationaal Archief. 

Het zijn fans die op Schiphol op de Beatles staan te wachten. Het gaat me hier om het spandoek. Hier moet een klein drama achter zitten.

Mam, heb je een laken voor me? Ik wil een spandoek maken” Na veel soebatten krijg je een oud laken. Vermoedelijk van oma geweest. Vervolgens ben je uren bezig om de naam van de Beatles er zo  netjes mogelijk op te zetten en opeens zie je dat je de naam van je favoriete groep verkeerd hebt gespeld: Beatels. De ontgoocheling op dat moment moet groot zijn geweest.  “Mam, mam, mag ik alsjeblieft, alsjeblieft een nieuw laken?” Nee hoor, ik ben niet gek, verbeter het maar.”

Ik zie het verdriet zo voor me. Je  zet de L nog wel op de goede plaats. Je kleurt alle goede letters zwart en je kleurt de foute L niet in, maar toch, de foute L blijft zichtbaar. Je bent het lachertje van de klas. De hele wereld kan zien dat jij de naam fout heb gespeld.  En tot overmaat van ramp gaan je ouders ook nog mee. Ze staan naast je. “We laten je kleine broertje – hij moet het andere einde van het spandoek vasthouden –  niet alleen naar Schiphol gaan” Maar mam, ik ben er toch.” Nee, wij gaan mee.”. Je moeder met haar grote tas houdt ondanks dat het droog is haar regenkapje op. Je vader met zijn gekke rieten hoed maakt foto’s.  Je doet net alsof ze niet bij je horen.

Wat een kinderleed moet hier achter zitten. Dus als u een bedroefde bejaarde door de straten ziet sjokken, misschien sjouwt hij wel een geschiedenis van een spelfout mee. Heb medelijden met deze persoon.

Een aardbeving in Groningen

Gisteren was er een aardbeving bij Zeerijp. Het was de vijftiende aardbeving in Nederland in een maand tijd. Daarvan waren er vijf voelbaar voor de gewone burger (volgens de KNMI zijn aardbevingen met een kracht van minder dan 1,5 op de schaal van Richter niet voelbaar en kunnen die alleen met meetapparatuur gemeten worden).

aardbevingen

Eind december was er ook al een aardbeving bij Zeerijp. Die had een kracht van 1,4 op de schaal van Richter. Omdat deze schaal logaritmisch is, betekent dit dat de aardbeving van gisteren met een kracht van 3,4 op de schaal van Richter 100 keer zo sterk was als die van december. (Log(10) = 1; log(100) = 2; Log(1000)  = 3). Deskundigen houden er rekening mee dat Groningen ooit nog eens getroffen kan worden door een aardbeving met de kracht van 4,5 op de schaal van Richter. Dat is weer ruim tien keer zo zwaar als die van gisteren.

De zwaarste aardbeving in Nederland vond plaats op 13 april 1992 bij Roermond. Deze aardbeving had een magnitude van 5,8 op de schaal van Richter. (Die was dus ruim 100 keer zo zwaar als de zwaarste aardbeving in Groningen tot nu toe). Dus als de Groningers zeggen dat er niets boven Groningen gaat, dat is dus niet waar.

In de Volkskrant van vandaag schreef Bert Wagendorp ook over de aardbeving van gisteren. Op het gezag van het ANP meldde hij dat het hier om de duizendste aardbeving ging.

In de provincie Groningen was maandag een aardbeving van 3,4 op de schaal van Richter, de zwaarste beving sinds 16 augustus 2012. Volgens het ANP was het een extra speciale beving: de duizendste sinds 26 december 1986, toen voor de eerste keer bleek dat de gaswinning uit het Slochterenveld – sinds 1963 – vervelende consequenties had

Dat de duizendste een plop is en geen plopje is dan wel weer mooi. Je “viert” zoiets immers met een knal en niet met een knalletje. Alleen, een jaar geleden las ik ook al zoiets. Van de site van NU.nl van 27 januari 2016

In de buurt van Harkstede is dinsdagavond een lichte aardbeving geweest. Volgens de actiegroep Schokkend Groningen was het de duizendste aardbeving in de provincie. Schokkend Groningen twitterde ‘De duizendste aardbeving in Groningen. En we zijn nog maar net de drempel over. Waar gaat dit heen?”

Tja, was die aardbeving van gisteren nou de duizendste of niet? Eerst maar eens kijken op de site van het KNMI. Daar zie ik onder andere dit kaartje staan. Ik heb werkelijk geen flauw idee wat ik hier zie, maar als ik een Groninger zou zijn, dan was ik hier niet gerust op.

kaart knmi

Op de site van het KNMI staat een lijst met alle geregistreerde aardbevingen in Nederland. Ik heb dat overzicht gedownload. Bleek het om een bestand van liefst 42MB te gaan. Het zijn er dus heel veel. Ik kon het bestand echter niet openen, daarvoor moest je een speciaal programma hebben. Zo schiet mijn onderzoek niet op. Dan maar googlelen met de zoektermen ‘duizendste’ ‘aardbeving’ en ‘Groningen’ Dat levert 928 hits op, waaronder:

  • De Stichting Waardevermindering door Aardbevingen Groningen (Stichting WAG) heeft woensdagochtend de vierduizendste deelnemer verwelkomd.
  • Al meer dan tienduizend inwoners van het aardbevingsgebied in Groningen hebben een subsidie aangevraagd om hun woning energiezuiniger te maken
  • Koen Verweij komt drieduizendste tekort, goud op 1500 is voor Brodka.
  • De zesjarige Jesse Pijper is zaterdag begroet als duizendste bezoeker van het Legio Museum in Grootegast.

 Waarom Google ook die laatste twee hits geeft in combinatie met aardbevingen, geen idee. Maar goed, ik krijg ook een hit voor de site van het NOS en daar valt te lezen:

NOS; 8 januari 2017: Die aardbeving is de vijftiende in Noord-Nederland met een kracht van 3 of meer. Inmiddels zijn er volgens het KNMI meer dan duizend aardbevingen geweest, als gevolg van aardgaswinning.

Dat suggereert dat er inderdaad al meer dan duizend zijn geweest. Hoeveel het ook er zijn, het zijn er in ieder geval veel te veel. Dus terug draaien die gaswinning en importeer zolang er geen andere oplossing is voor het gasverbruik maar duurder Noors gas uit de Noordzee

(Voor wie nog meer over aardbevingen wil lezen, ik heb hier eerder over aardbevingen in Nederland geschreven.)

Slimme vogel

In de boom in onze tuin hebben we een netje opgehangen met voer voor de vogels. Regelmatig zie ik daar vogels aan hangen die druk aan het pikken zijn. Soms doen ze dat met zijn tweeën tegelijkertijd, zoals deze koolmezen.

koolmezen

De koolmezen hangen elk aan een kant en pikken ieder voor zich. De kraaien en de merels hebben echter een andere tactiek. Als die met zijn tweeën komen, dan hangt er eentje aan het netje te pikken en zit de andere op de grond te wachten om de omlaag gevallen zaadjes op te pikken. Zie hieronder zo’n slimme vogel.

slimme vogel

Tot zover het wereldnieuws van vandaag.

 

Banksy

Banksky

Gisteren zag ik in Den Haag deze affiche op straat hangen. Van de straat naar het museum en weer terug naar de straat. De cirkel voor Banksy is rond.

Voor wie Banksy niet kent, hij is een beroemde straatkunstenaar, begonnen met graffiti. Zie hier meer informatie over hem.  Banksy heeft ook wel eens net zoals Andy Warhol afbeeldingen van  soepblikken gemaakt.  Ik heb wel eens oneerbiedig een foto van zo’n blik gecombineerd met een foto van een koffie- en soepautomaat. Dan krijg je dit.

000 soep

Om met René Margritte te spreken: Dit is geen tomatensoep.

 

Naar het fotomuseum

De jongste dochter wilde iets leuk doen en we besloten om een bezoek aan het fotomuseum in Den Haag te brengen. Daar was een overzichtstentoonstelling te zien van Hans Eijkelboom, getiteld:  ‘Identiteiten 1970-2017’. De oudste dochter wilde dat ook wel zien en dus spraken we af om elkaar voor het museum te ontmoeten. De dochters reisden vanuit Rotterdam per trein en per tram. Ik ging op de fiets.

Ik dacht: hé, een fototentoonstelling, laat ik ook eens creatief doen en op weg naar het museum onderweg wat foto’s maken. Dan kunnen de dochters zien dat hun vader ook een echte fotograaf is. Nu moet ik zeggen dat ik niet helemaal objectief ben – wij van WC-Eend adviseren WC-Eend –  maar als ik mijn foto’s objectief bekijk, dan moet ik toch, eerlijk is eerlijk, zeggen: ik kan er helemaal niets van. Zie hier mijn onderweg geschoten kunstwerken:

Uit de serie: ‘In de folder leek het balkon groter’: Twee balkons voor de prijs van één.

balkon

Uit de serie: ‘Planten water geven doe je zo’: de aflevering “niet te veel”.

water geven

Uit de serie ‘Niet bij de tijd’: De klok zonder wijzers bij Den Haag Centraal Station.

klok

Uit de serie: ‘Standbeelden op plekken waar je ze niet verwacht’: Nelson Mandela op weg naar het Omniversum.

Nelson Mandela

Uit de serie: ‘overdrijven is een kunst’:  “Brasserie Berlage is het mooiste plekje van Den Haag”

bord

Uit de serie ‘Je mag hier ook niets’: borden bij het Museon.

borden

Gezien bovenstaande foto’s is het niet te verwachten dat ik binnenkort een overzichtstentoonstelling in het fotomuseum krijg. Wie dat dus wel heeft is Hans Eijkelboom. Hij maakt geen foto’s om het mooie maar wil met zijn foto’s iets uitdrukken. Van de site van het museum:

Voor Met mijn gezin (1973) vroeg hij moeders met twee kinderen om samen met hem op de bank te zitten voor een foto. Het resultaat is een serie ‘familiekiekjes’, die afzonderlijk authentiek ogen, maar naast elkaar tentoongesteld vragen oproepen over de inwisselbaarheid van de vader in het gezin.

Voor de serie Mooi (1979) onderzocht Eijkelboom de oordelen die buitenstaanders over elkaar hebben. Hij vroeg een willekeurige passant om op straat een ‘mooi’ iemand aan te wijzen. Daarna maakte hij een portret van de aangewezen persoon en vroeg vervolgens hem of haar hetzelfde. De serie eindigt wanneer de gefotografeerde persoon niemand kan vinden die hij mooi vindt. “

Het meest bekend is Eijkelboom van zijn foto’s waarin hij overeenkomsten laat zien  in uiterlijk en gedrag van toevallige voorbijgangers. Zie hier enkele voorbeelden.

foto's

truien

Al met al was het wel een leuke tentoonstelling. Na afloop vertrokken de dochters weer met de tram en ik op mijn fiets. Vanuit de rijdende tram maakte de oudste dochter met haar mobieltje nog deze foto van haar voorbij fietsende vader.

Uit de serie: ‘Poetry in motion’: vader op de fiets.

poertry in motion

 

Richard Brathwait

Ik zou niet weten waarom, maar stel dat u de behoefte heeft om ook in het overzicht van mensen achter de computer te worden opgenomen en u zich af vraagt wat u daar voor moet doen? Nou simpel, gewoon iets met computers doen wat van belang is voor de ontwikkeling van het apparaat. Daartoe kunt u misschien uw hele leven wijden aan het bouwen van een ding dat het niet doet zoals Charles Babbage ooit eens deed, maar misschien is het een stuk makkelijker om een “computerterm” te verzinnen die nog nooit iemand eerder heeft gebezigd.

Richard Brathwait, een tamelijk onbekende Engelse schrijver uit de zeventiende eeuw, deed dat met het ultieme computerwoord en wel met het woord ‘computer’. Hij was de allereerste persoon ter wereld die het woord ‘computer’ in een gedrukte tekst gebruikte. Dat deed hij in 1613 in zijn boek ‘The yong mans gleanings’. Daar valt in het eerste hoofdstuk de volgende zin te lezen: ”I haue read the truest computer of Times, and the best Arithmetician that ever breathed, […]”. Met het woord computer werd hier echter geen machine aangeduid, maar iemand die allerlei berekeningen maakte. De computer als apparaat bestond nog niet. Dat zou nog een paar eeuwen duren.

Met het verzinnen van het simpele woordje  ‘computer’ verdiende hij zijn plek in de geschiedenis. Daarmee is hij u dus al voor geweest, maar misschien zijn er andere woorden te verzinnen die bijvoorbeeld over 500 jaar het woord ‘computer’ geheel verdrongen hebben. Ga u gang zou ik zo zeggen. (Misschien verlangt Donald Trump ook wel naar een plaats in de geschiedenis van de mensen achter de computer en was dit de reden dat hij in het voorjaar opeens het onbekende woord ‘Covfefe’ twitterde; (Het jaar 3000: “Wist u dat covfefes vroeger computers werden genoemd?)

Deze inleiding dient om aan te geven dat ik het dertiende verhaal uit mijn serie over de mensen achter de computer af heb. Het gaat over Richard Brathwait, een Engelse dichter die niets met de ontwikkeling van computers van doen heeft, maar die in dit overzicht staat omdat hij de allereerste was die het woord ‘computer’ gebruikte en wel in zijn in 1613 verschenen boek ‘”The Yong Mans Gleanings’. Dit verhaal begint als volgt:

Richard Brathwait, 1588 – 1673; gebruikte als eerste het woord ‘computer’ in een boek

Richard Brathwait portret\

De enige bekende afbeelding van Richard Brathwait; Bron: Folger Shakespeare Library Digital Image Collection – Wikipedia

Voordat men aan de gang kan gaan met een mobieltje, laptop of computer moet men tegenwoordig meestal eerst een wachtwoord – Halt, wie is daar? –  intypen. De eerste computer waarbij een wachtwoord noodzakelijk was om in te kunnen loggen was in 1961 de CTSS (het Compatible Time-Sharing System) van de Massachusetts Institute of Technology (MIT) in Cambridge in de staat Massachusetts in Amerika. Omdat gebruikers tegelijkertijd vanaf verschillende locaties konden inloggen, besloot Fernando Corbató, de man die verantwoordelijk was voor het CTSS, om een systeem van wachtwoorden in te voeren om te zorgen dat niet twee gebruikers tegelijkertijd per ongeluk met hetzelfde user-id zouden inloggen. Dat zou allerlei vervelende fouten kunnen geven. 

Dit wachtwoordensysteem van de CTSS was ook direct het eerste systeem dat werd ‘gehackt’. Degene die daar verantwoordelijk voor was in het voorjaar van 1962 een jonge medewerker van het MIT, een zekere Allan Scherr. Net zoals veel andere onderzoekers aan het instituut beschikte hij over vier uur computertijd per week. Dit was te weinig vond hij om allerlei simulaties voor zijn onderzoek te draaien en hij zocht naar een manier om meer computertijd te krijgen. Hij besloot om stiekem gebruik te maken van computertijd van anderen en hij “kraakte” daartoe het wachtwoordensysteem. Dat was niet zo moeilijk. Hij hoefde alleen maar een printopdracht te geven van de file waar alle wachtwoorden op stonden. Dat lijstje was niet beveiligd. Hij voelde zich wel een beetje schuldig en om zijn geweten te ontlasten gaf hij de lijst met wachtwoorden ook aan een paar vrienden. Eén van zijn vrienden logde direct in onder de naam van de hoogste baas van het computercentrum en liet in diens directory allerlei dubieuze berichten achter.

Noch Fernando Corbató noch Allan Scherr zijn opgenomen in het lijstje van 50 mensen achter de computer. Wel staat in dit lijstje iemand anders die iets met woorden deed. Het betreft hier Richard Brathwait, een tamelijk onbekende Engelse schrijver uit de zeventiende eeuw. Brathwait staat op de lijst van vijftig mensen achter de computer, omdat hij de allereerste persoon was die het woord ‘computer’ in een gedrukte tekst gebruikte. Dat deed hij in 1613 in zijn boek ‘The yong mans gleanings’. Daar valt in het eerste hoofdstuk de volgende zin te lezen: ”I haue read the truest computer of Times, and the best Arithmetician that ever breathed, […]”. Met het woord computer werd hier echter geen machine aangeduid, maar iemand die allerlei berekeningen maakte. De computer als apparaat bestond nog niet. Dat zou nog een paar eeuwen duren.

Wie het hele verhaal wil lezen, zie hier.

Een concert

Eén van mijn goede voornemens is om dit jaar geen tijd meer aan nutteloze zaken te verspelen. Gewoon bewuste keuzes in het leven maken om dingen te doen. Ik begon het nieuwe jaar dan ook met zappen op tv.

Het eerste programma waarin ik belandde was het nieuwjaarsconcert uit Wenen. Even dacht ik dat ik in een aflevering van ‘Maestro’ was beland, het programma waarin bekende Nederlanders als dirigent een orkest proberen te leiden. De dirigent leek namelijk heel veel op de bekende acteur Pierre Bokma.

Het was overigens een aantal jaar geleden dat ik het nieuwsjaarconcert had gezien. In die tijd verzorgde Joop van Zijl nog het commentaar. Nu bleek Edwin Rutten – oftewel Ome Willem; “Deze vuist op deze vuist”  – de commentator van dienst te zijn. Ik verwachtte dan ook dat hij de leden van het orkest zou betitelen als rakkers – “Kom op rakkers, spelen!” maar dat deed hij niet. Dat heb ik wel vaker, dat ik een bepaalde acteur zo met een bepaalde rol associeer, dat ik hem heel moeilijk in een andere rol kan zien. Zo zag ik een keer Frank Lammers, de man van het Jumbo-gezin, in een film de rol spelen van Michiel de Ruijter. Dat werkte echt niet. Elk moment verwachtte je dat hij met zijn schip naar de Jumbo in Vlissingen zou varen.

000000 junboDe De Jumbo in Vlissingen, gelegen aan het water.

 

Eén van de violisten had een bekend gezicht, hij leek sprekend op onze huisarts. “Goh, wist je dat die viool speelde?” vroeg ik aan Marianne die maar eens diep zuchtte. Ze vond het helemaal irritant worden toen ik ook nog opmerkte dat die ene man in het publiek heel erg op Mark Rutte leek. “Nou moest ik ophouden” zei ze. ’s Avonds liet het journaal overigens zien dat het wel degelijk Mark Rutte was. Hij was daar als gast van de Oostenrijkse bondskanselier. De kaartjes voor het nieuwsjaarconcert variëren tussen de €1090 en €35. Zo te zien zat Rutte niet op de goedkoopste rang.

Toen het concert was afgelopen, kreeg het orkest een staande ovatie van het publiek. Mijn schoonvader had in zo’n geval altijd de standaardgrap dat de mensen zo enthousiast klapten omdat ze blij waren dat het was afgelopen. Ook Rutte klapte enthousiast mee. Ik kan me echter niet voorstellen dat hij dat deed omdat hij blij was dat het concert was afgelopen. Er stond hem nu namelijk een lunch te wachten met de Oostenrijkse bondskanselier. “Na afloop van het concert spreken minister-president Rutte en bondskanselier Kurz tijdens een werklunch over actuele onderwerpen binnen de EU, waaronder migratie, de monetaire unie en het voorzitterschap van Oostenrijk van de Raad van de Europese Unie in de tweede helft van 2018”. Er zijn leukere dingen te verzinnen om het nieuwe jaar mee te beginnen.