Een vol bakje aardbeien

Terwijl ik in de Albert Heijn in Voorburg loop, zie ik hoe een oude man – nee, niet van mijn leeftijd maar zo’n twintig jaar ouder – bij de aanbieding met de aardbeien staat. Ik zie hoe hij twee van de plastic dozen open maakt. Uit de ene doos pakt hij een handjevol aardbeien en stopt deze in de andere doos. Even later herhaalt hij deze handeling nog een keer. Eén aardbei pas er blijkbaar niet meer in en deze stopt hij in zijn mond. Daarna legt hij de extravolle doos in zijn mandje. De halfvolle doos legt hij terug en zet er een andere doos boven op.

aardbeieen

Moet ik er wat van zeggen? Of zou ik voor de grap de twee dozen stiekem verwisselen? Dat lijkt me wel een leuk idee. Als hij nou een karretje had, dan zou dat wel kunnen lukken, bijvoorbeeld als hij deze even onbeheerd laat staan om iets te pakken. Dan wissel ik de twee dozen ondertussen om. Zou hij mooi opkijken als hij de doos op de lopende band bij de kassa legt. Maar hij gebruikt een mandje wat hij stevig vastklemt, dus die verwisselingstruc zal niet lukken.

Ik besluit om er niets van te zeggen en de oude man zijn extra aardbeien te gunnen. John Lennon zou zeggen: “[…] Nothing is real and nothing to get hung about. Strawberry Fields forever”. Maar kijk in de AH in Voorburg wel even of je bakje met aardbeien wel goed gevuld is!

Rutte vergist zich

Gisteren was onze minister-president Mark Rutte te gast in het programma ‘Zomergasten’.  Nu is ‘Zomergasten’ niet een programma wat ik kijk, zeker niet als tegelijkertijd ‘Heel Holland bakt’ wordt uitgezonden – André van Duin verving Martine Bijl op een waardige manier. Later op de avond bekeek ik in het kader van mijn persoonlijk voorbereiding op de interland Zweden – Nederland van morgen ‘Studio Voetbal’. Toen dat was afgelopen, zapte ik even en belandde ik in Zomergasten.

Het eerste wat ik Mark Rutte daar hoorde zeggen, was: “We hebben nog nooit zoveel mensen aan het werk gehad als vandaag” (Zie hier op 2 uur 55 min 02 seconden). Daarmee suggererend dat dit aantal skyhigh was. Nu had hij ook kunnen zeggen: “We hebben nog nooit zoveel mensen met een bijstandsuitkering gehad”, zie deze CBS-cijfers, het is maar welke boodschap je wilt verkondigen.

Nu staat Mark Rutte niet bekend als iemand die altijd de waarheid spreekt, zeker niet als er verkiezingen aankomen. (Zijn voornaamgenoot Mark Twain zei ooit eens: “De meeste schrijvers beschouwen de waarheid als een waardevol bezit. Daarom zijn ze er zo zuinig mee.” Het geldt niet alleen voor schrijvers maar zeker ook voor politici.)

Maar goed, ik was even nieuwsgierig of het klopte wat Rutte zei en omdat ik hoognodig weer eens mijn Excel-vaardigheden moest oefenen, heb ik vanochtend van de site van Centraal Bureau voor de Statistiek, wat gegevens gedownload en die cijfers verwerkt in een grafiek en een tabel. Nu is het zo dat in 2015 het CBS is overgestapt op de definitie van de International Labour Organisation (ILO). De cijfers zijn daardoor beter internationaal vergelijkbaar. Van de site van het CBS:

“Volgens de ILO-definitie wordt iedereen die voor minstens 1 uur per week betaald werk heeft, tot de werkzame beroepsbevolking gerekend. Scholieren met een bijbaantje bijvoorbeeld horen volgens deze definitie tot de werkzame beroepsbevolking. De nationale definitie van de beroepsbevolking omvat alleen mensen die substantieel werk hebben of willen hebben. Daarbij is de grens op 12 uur per week gelegd. In 2013 behoorden volgens de nationale definitie bijna 7,3 miljoen personen tot de werkzame beroepsbevolking, tegenover ruim 8,3 miljoen duizend volgens de ILO-definitie. Naast verschillen tussen de urengrens zijn er nog andere verschillen tussen de definities zoals de periode waarin men gezocht heeft naar werk en de termijn waarop men kan starten [..] In 2013 waren er 600 duizend -werklozen volgens de ILO-definitie, 56 duizend minder dan volgens de nationale definitie.”

Dat 8,3 miljoen duizend (dat is 8,3 miljard) zal ongetwijfeld een typefoutje zijn. Het aantal werkenden nam door deze definitiewijziging dus met bijna 1 miljoen toe, maar ik neem aan dat Rutte niet deze miljoen bedoelde toen hij zei “We hebben nog nooit zoveel mensen aan het werk gehad als vandaag” – hoewel, je weet het maar nooit met politici. Het CBS heeft gelukkig de cijfers vanaf 2003 herberekend volgens de nieuwe definitie en als we dat in een grafiek stoppen, dan zien we het volgende (de CBS-cijfers betreffen de cijfers voor de leeftijdsklasse van 15 tot 75 jaar):

0 tabel

De blauwe verticale lijn geeft aan wanneer het kabinet Rutte 1 (het kabinet met het CDA en gesteund door de PVV) begon. De paarse lijn geeft wanneer het kabinet Rutte 2 (Het VVD-PVDA-kabinet) begon. De bovenste groene lijn geeft de ‘totale werkzame beroepsbevolking’ weer. De rode lijn van mensen in vaste dienst, de bruine lijn die van mensen met ‘flexibele arbeidsrelatie’ en de gele lijn die van de zelfstandigen.

We zien dat de lijn van de totale werkzame beroepsbevolking vanaf 2003 licht stijgt (van 7,77 miljoen in 2003 naar 8,41 miljoen in het vierde kwartaal van 2008. Daarna sloeg de crisis toen en daalde het aantal. Vanaf het eerste kwartaal van 2014 stijgt dit aantal weer. Het meest recente cijfer van het CBS (dat van het tweede kwartaal van 2016) geeft een uitkomst voor de werkzame beroepsbevolking van 8,39 miljoen. Dat is nog wel lager dan het hoogtepunt van 8,41 miljoen uit 2008. Het aantal werkenden is dus sinds 2008 weinig veranderd.

Als we de getallen van het hoogtepunt van 2008 eens in een vergelijkende tabel zetten met die van het tijdstip dat het eerste en tweede kabinet Rutte aantrad en met de aantallen van nu, dan zien we:

0 tabel 2

Opvallend is dat sinds het aantreden van het kabinet Rutte 2 het aantal werknemers met een vaste arbeidsrelatie fors gedaald is (van 5,508 miljoen naar 5,163 miljoen). Dat wordt weliswaar gecompenseerd door een stijging van het aantal werknemers met een flexibele arbeidsrelatie en het aantal zelfstandigen, maar of dit nou zo’n goede ontwikkeling is, weet ik niet. Zo heb je onder de ZZP’ers (Zelfstandige Zonder Personeel) vaak mensen die tijdelijk ZZW’er zijn (Zelfstandige Zonder Werk).

Daarnaast speelt er ook nog mee dat de totale bevolking aan het groeien is. Sinds Rutte 2 aantrad is die met ongeveer 200.000 stuks gegroeid. Kijken we vervolgens naar het percentage van de werkzame beroepsbevolking t.o.v. het totaal van de beroepsbevolking  en niet-beroepsbevolking (voor de leeftijdsklasse van 15 tot 75 jaar) dan zie we dat dit percentage momenteel 65,8% bedraagt. Op het hoogtepunt (het vierde kwartaal van 2008) bedroeg dit percentage 68,1%,

Oftewel, de uitspraak van Rutte ‘We hebben nog nooit zoveel mensen aan het werk gehad als vandaag” is zowel absoluut als procentueel gezien niet juist. Laat ik het zo formuleren: Rutte vergist zich.

Naast het eerder genoemde citaat heeft Mark Twain ook een keer gezegd: “Als je twijfelt, vertel dan de waarheid”. Dat is niet zo’n slechte raadgeving.

De achterkant van het ‘Gezicht op Delft’.

In het kader van mijn speurtocht naar het Tweede Straatje van Vermeer: de achterkant van het ‘Gezicht op Delft’.

‘National Treasure’ is een Amerikaanse film uit 2004 met Nicolas Cage. In deze film gaat hij op zoek naar een verborgen schat. Met behulp van aanwijzingen kan deze schat gevonden worden. Het blijkt dat één van de aanwijzingen op de achterkant van de Amerikaanse  Onafhankelijkheidsverklaring staat, waarop Cage deze verklaring steelt uit de Amerikaanse ‘National Archives.’

Deze gedachte volgend bedacht ik dat Vermeer misschien op het ‘Gezicht van Delft’ aanwijzingen heeft achtergelaten, die meer informatie geven over het Tweede Straatje. Nu zijn die niet te zien op de voorkant van het schilderij. Jammer, het zou wel makkelijk zijn geweest als Vermeer er bijvoorbeeld een pijl op had geschilderd om aan te geven waar het Tweede Straatje zich bevindt.

delftHet Gezicht op Delft met een aanwijzing van Vermeer

Niet dus, maar wellicht heeft Vermeer wel een aanwijzing op de achterkant van het schilderij achter gelaten. Dus daarom ben ik op een rustige maandagmorgen naar Het Mauritshuis gegaan om te kijken of er iets op de achterkant van het schilderij staat. Op het moment dat er even geen andere bezoekers en geen suppoosten in de zaal waren, heb ik het schilderij van de wand gehaald en omgedraaid. Zie hier de achterkant van het Gezicht op Delft.

gezicht op delft achterkantDe achterkant van het Gezicht op Delft.

Even veerde ik hoopvol op toen ik zag dat er een stuk papier op de achterkant was geplakt, maar helaas, bij nader onderzoek bleek dit een sticker uit 1946 te zijn. Aangezien Vermeer al in 1675 overleed, zal hij deze sticker er niet zelf op hebben geplakt.

gezicht op delft achterkant 2

Wel zag ik dat Vermeer, vlakbij het kruis in het midden, wat groene verf op de achterkant van het doek had geknoeid. Misschien had hij er wel een ‘onzichtbare boodschap’ opgeschreven die je met citroensap en een föhn zichtbaar kon maken, net zoals Cage in de film een geheime boodschap op de achterkant van de  Onafhankelijkheidsverklaring zichtbaar maakt. Maar ik was mijn citroenen en mijn citruspers vergeten en omdat ik bovendien voetstappen van een suppoost hoorde aankomen, heb ik het schilderij maar weer snel opgehangen. Kortom, dit veldonderzoek heeft mij niet veel verder gebracht.

p.s. Wie nu denkt, wat is dit nou weer voor een onzin, in het Mauritshuis is momenteel een tentoonstelling te zien van het werk van de Braziliaanse kunstenaar Vic Muniz. Deze heeft toestemming gekregen van meerdere beroemde musea om achterkanten van bekende schilderijen te fotograferen om deze vervolgens exact maar dan ook exact na te maken, zodat het publiek kan zien hoe de achterkanten van deze schilderijen er uit zien.

Van het Mauritshuis mocht hij onder andere de achterkant van ‘Het meisje met de parel’ en het ‘Gezicht op Delft’ van Vermeer fotograferen en namaken. Toch wel speciaal om vervolgens een zaal te zien waarin mensen allemaal geïnteresseerd naar achterkanten van schilderijen staan te kijken.

mauritshuis